عبدالله اسفندیاری:در«روز واقعه»:هیچکس بدون وضو کار نمی کرد

خبرگزاري آريا-در شرايطي که همچنان جذاب ترين اثر عاشورايي سينماي ايران «روز واقعه» است؛ «روز واقعه» اي که فيلمنامه آن از بهرام بيضايي بوده و کارگرداني آن را شهرام اسدي انجام داده است به سراغ مشاور توليد اين پروژه عبدا.. اسفندياري رفتيم و گپي کوتاه با وي زديم که در ادامه مي خوانيد: فکر مي کنيد دليل اصلي اينکه بعد از سالها همچنان «روز واقعه» است که به عنوان فاخرترين اثر مرتبط با عاشورا شناخته ميشود، چيست؟ فيلمنامه کار کاملا درست نوشته شد يعني در حاشيه شخصيتهاي اصلي نوشته شده بود. هميشه اصرار کرده ام درباره شخصيتهاي بزرگ نبايد مستقيم نوشت بلکه در حاشيۀ آنها داستان را روايت کرد به گونه اي که سايۀ شخصيت در تمام داستان باشد. به اين صورت ميتوان ده ها فيلم در مورد يک شخصيت مذهبي ساخت اما وقتي مستقيما به سراغ واقعه اي برويم خطرهاي بسياري تهديدمان ميکند و اصلي ترين آنها اينکه ممکن است کارمان به نقض غرض منجر شده و تخريب شخصيت اصلي را به دنبال داشته باشد و به اين ترتيب ديگر بعد از شما هم کسي جرات نمي کند به سراغ آن موضوع برود. اما وقتي در حاشيه به کار مي پردازيد، دستتان باز است و از نظر دراماتيک ميتوانيد جذابيت و تعليق ايجاد کنيد چون شخصيتهاي حاشيه اي را ميتوان کم و زياد کرد اما معصومين(ع) آن قدر مقامشان والاست که نبايد کوچکترين اشتباهي در مورد روايت شخصيت آنها صورت گيرد. يک نکته جالب درباره فيلمنامه «روز واقعه» وجود دارد و آن هم اينکه داريوش فرهنگ نگارش اين فيلمنامه را به بيضايي سفارش داده بود اما عليرغم سفارشي بودن فيلمنامه، هيچ کجاي متن يا فيلم رگه هايي از سفارشي بودن به چشم نمي خورد؟ من همواره به اين موضوع اعتقاد داشته ام که اگر هنرمند کارش را بلد باشد ميتواند يک کار سفارشي را طوري بسازد که همه هنرمندان برايش کف بزنند! به عنوان مثال «ديويد لين» کارگردان مشهور سينما و خالق «لورنس عربستان» اگرچه سفارشي سازي مي کرد اما همواره کارهايش را به بهترين صورت انجام مي داد چون کاربلد بود و به کاري که مي کرد اعتقاد داشت. «روز واقعه» هم نگاهي است زيبا به قيام امام حسين(ع) از زبان بيضايي. بايد قبول کنيم که همگان نبايد راجع به يک موضوع مذهبي مثل ما فکر کرده و مانند ما حرف بزنند بلکه هر کس بايد با لحن خودش درباره آن موضوع حرف بزند. متاسفانه برخي به نحو غلطي مي کوشند يک نوع ادبيات را به همه تحميل کنند در حالي که در اين شرايط هيچ خلاقيتي روي نخواهد داد. بگذاريم هر کس در حد شناخت خودش و ظرفيت خودش حرف بزند. يکي ممکن است لحنش درباره يک موضوع فاخر باشد، يکي مدرن و ديگري معمولي؛ هنر به همين تعاطي انديشه ها نياز دارد. اگر خاطره اي از پشت صحنه «روز واقعه» داريد روايت کنيد. اصلي ترين مساله اين بود که در پشت صحنه اين فيلم بسياري از عوامل از بازيگران گرفته تا عوامل پشت دوربين با وضو سر کار حاضر مي شدند چراکه بازي در «روز واقعه» را جزو عبادات مي دانستند به اصطلاح اين کار را کار معنوي مي دانستند.