تحلیلسینمایی از شرایط اقتصادی
صبح نو/ درهفتههاي اخير تورم و نابساماني شرايط اقتصادي در کشور، باعث انتقادات و نارضايتيهايي شده است. کارشناسان درباب ريشه اين تزلزل در بازار تحليلهاي متفاوتي را بيان ميکنند. در هفتههاي اخير و پس بدعهدي حکومت ايالات متحده درموضوع توافق هستهاي، به مرور بازار دچار بيثباتي شد. اين شرايط به جايي رسيد که قيمت ارز، طلا و برخي کالاهاي اساسي با افزايش چند برابري همراه شد. اين تزلزل در حدي بود که گويا بازار به حال خود رها شده و اختيار آن محدود به نظر دلالان شده بود. درچنين اوضاع کم سابقهاي برخي از تحليلگران سياسي و اقتصادي چند تحليل را در باب ريشه اين اتفاق ارائه کردند. دربين احتمالات فوق، دو تحليل جديتر مطرح شد. دسته نخست شرايط پيش آمده را صرفاً سيستم بيمار اقتصادي کشور و عدم نظارت درست دولت برآن معرفي کردند و دسته دوم اين مقطع عجيب و غريب را ماحصل پروژه اقتصادي-امنيتي دشمنان دانستند و مدعي شدند اين شرايط پروژهاي براي فشار بر جمهوري اسلامي است. در سالهاي اخير فيلمها و سريالهاي مختلفي در دنيا ساخته شده که به بحرانهاي اقتصادي اشاره ميکنند. نمونههايمتاخر فيلم Inside Job «سوءاستفاده از جايگاه» فيلمي در سبک مستند به کارگرداني «چارلز فرگوسن» است که در سال ۲۰۱۰منتشر شد. از بازيگران آن ميتوان به «متديمون» اشاره کرد.اين فيلم در مورد بحران مالي اواخر دهه ۲۰۰۰ميلادي است. فرگوسن ميگويد فيلم در مورد فساد سازمانيافته در ايالات متحده آمريکا به دست صنعت خدمات مالي و نتايج اين فساد سازمانيافته است. در پنج بخش، فيلم نشان ميدهد چگونه تغيير در قوانين محيطي و فعاليتهاي بانکي، به ايجاد بحران مالي، دامن زده است. او براي ساخت فيلم از سال ۲۰۰۸به پژوهش مشغول بوده است. فيلم Capitalism: A Love Story «کاپيتاليسم: يک داستان عاشقانه» مستندي محصول 2009به کارگرداني «مايکل مور» است. کاپيتاليسم يک داستان عاشقانه جريانات بانکي و سرمايهداري آمريکا را به شدت به چالش ميکشد و از آن انتقاد ميکند و در نهايت کاپيتاليسم را همچون شيطاني که که هيچگاه به دام نميافتد تشبيه ميکند. فيلم The Wolf of Wall Street «گرگ والاستريت» فيلم معروف «مارتين اسکورسيزي» محصول 2012 است. گرگ وال استريت، داستان يک دلال سهام نيويورکي با بازي دي کاپريو است که از همکاري در رسيدگي به پرونده کلان عدم شفاف سازي مالي اجتناب ميکرد که فساد در والاستريت، سيستم بانکداري يکپارچه و نفوذ جنايتکاران هم جزء آن بود. فيلم Margin Call «مارجين کال» محصول 2011است. مارجين کال به شروع بحران اقتصادي سالهاي ۲۰۰۷و ۲۰۰۸ در ايالات متحده آمريکا ميپردازد و يک دوره ۳۶ساعته از فعاليتهاي يک بانک مهم سرمايهگذاري در وال استريت را نشان ميدهد. فيلم The Company Men «مردان کمپاني»محصول2011 به کارگرداني جان ولز است. اين فيلم با حضور بازيگراني مشهور به تعاملات اقتصادي در ايالات متحده اشاره ميکند. فيلم Wall Street: Money Never Sleeps «والاستريت: پول هرگز نميخوابد» محصول 2010 به کارگرداني اليور استون است. دقت داستان در به کارگيري مفاهيم بورس و سرمايهگذاري باعث شده است که اين فيلم به عنوان يکي از فيلمهاي مديريتي که دانشجويان رشتههاي مديريت و امبياي بايد آن را تماشا کنند، معرفي شود. دراين ميان يک فيلم و يک سريال مطرح وجود دارند که عيناً با دو تحليل مورد نظر اين گزارش همخواني دارند. فيلم سينمايي the big short يا همان «رکود بزرگ» محصول 2015 انتخاب اين گزارش براي تحليل نخست و ميني سريال موفقthe company «کمپاني» مورد بررسي براي دسته دوم تحليل است. دلالانشارلاتان! «رکود بزرگ» نگاهي کمدي به بحران مالي ۲۰۰۸-۲۰۰۷ در آمريکا دارد و داستان معاملهگراني به نام «شورت» را بيان ميکند که تنها در دوره کوتاه، موقع بالا رفتن بهاي سهام و اوراق قرضه سرمايهگذاري ميکنند. اين گروه منفور معاملهگران دراز مدت هستند که بازار را تا بالاترين حد آن سوق ميدهند. عملکرد دو گروه از معاملهگران در ترقي انفجاري بازار مسکن آمريکا در سال ۲۰۰۰تأثير زيادي داشت. اين فيلم با زاويه ديد متفاوت به عملکرد معاملهگران و مديران مالي، ناتواني وال استريت با وامها و بهرههاي بانکي سرسام آوري را تصوير ميکند که آمريکا را بهسوي بحران اقتصادي لغزاند. درباره بحران اقتصادي جهاني 2008-2007 فيلمهاي زيادي ساخته شده، اما به جرأت ميتوان گفت هيچيک از فيلمهاي قبلي به اين خوبي و با اين جزييات دلايل وقوع اين فاجعه اقتصادي را تحليل نکردند (البته اکثراً چنين قصدي هم نداشتند). پس از ديدن «رکود بزرگ» به خوبي متوجه خواهيم شد که چرا غولهاي والاستريت و بانکهاي قدرتمندآمريکايي نتوانستند اين بحران را پيشبيني کنند. براندازياقتصادي آمريکا «کمپاني» ميني سريالي با تمي جاسوسي به تهيهکنندگي ريدلي اسکات و محصول شرکت سوني است. کمپاني نامزد دريافت گلدن گلوب براي بهترين ميني سريال بوده و برنده چند جايزه - از جمله جايزهامي براي موسيقي متن - شده است. «کمپاني» روايتگر داستان فعاليتهاي دو سازمان مشهور جاسوسي آمريکا وشوروي سابق است، يک طرف سازمان جاسوسي آمريکا«سيا» و اقداماتش در کشورهاي مختلف و از سوي ديگر سازمان جاسوسي شوروي سابق(کگب) و نفوذ ماموران آن در ردههاي بالاي فرماندهي سيا که در طول چند دهه تا زمان فروپاشي شوروي سابق به طول ميانجامد و دراين بين سير تاريخي برخي اقدامات آژانس جاسوسي آمريکا در کشورهاي مختلف روايت ميشود. پرورش ماموران اطلاعاتي شوروي و همچنين نفوذ آنها به سيستم جاسوسي آمريکا در پوششهاي مختلف، عدم سوخت رفتن آنها در طول ساليان متوالي، ايجاد حفره اطلاعاتي در «سيآياي» که باعث لو رفتن بسياري از اقدامات حساس اين سازمان براي حريف کمونيست ميشد برخي از بخشهاي مورد توجه دراين سريال است. اما يکي از جالبترين نکات داستان کمپاني مربوط به پروژه «کاستومر» است. کاستومر پروژه استراتژيک «کگب» عليه ايالات متحده عنوان ميشود. در اوج جنگ سرد که رويارويي شوروي و آمريکا در حوزههاي مختلف سياسي، نظامي، امنيتي، اقتصادي و... شکل ميگيرد، دستگاه اطلاعاتي شوروي که به اذعان کارشناسان قويترين تشکيلات جاسوسي تاريخ بوده است، براي شکست حريف امپرياليستش، پروژهاي اقتصادي-امنيتي تعريف ميکند. اين طرح بلند مدت به اين شکل است که جاسوسان «کگب» در پوشش فعاليتهاي اقتصادي و... به داخل آمريکا نفوذ ميکنند و در گذرزمان اوراق مالي اين کشور را مالک ميشوند. پس از به اوج رسيدن اين جريان در روز صفر، جاسوسان شوروي اوراق ماليشان را به يکباره از بازار اقتصادي آمريکا خارج ميکنند تا حکومت ايالات متحده دچار فروپاشي اقتصادي شود؛ هرچند که نهايتاً اين طرح با شکست مواجه ميشود. کمپاني درحالي به اين طرح پرداخته که ظاهراً اين موضوع از يک پروژه واقعي الهام گرفته شده و همين نشاندهنده نقش اقتصاد در رقابتهاي بينالمللي است. جداي از اين که آيا چنين طرحهايي براي صدمه به اقتصاد کشورمان درجريان است يا نه، بررسي و تحليل حوادث اقتصادي مشابه در کشورهاي ديگر که بعضاً در قالب فيلم و سريالهاي مختلف نمايش داده شده است، ميتواند کمک شاياني به تصميمگيرندگان کلان کشور بکند؛ چه شرايط فعلي توطئه داخلي باشد چه پروژهاي خارجي. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar