برگزیدگان «سینما حقیقت»؛ بهمن کیارستمی با «اکسدوس» جایزه نخست را از آن خود کرد
مهر/ آيين اختتاميه دوازدهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» در حالي برگزار شد که مستند «خانهاي براي تو» توانست نشان فيروزه بهترين فيلم اين دوره را از آن خود کند. حسين انتظامي دستيار ارشد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و سرپرست سازمان سينمايي، عليرضا رضاداد مشاور ارشد سازمان سينمايي، سليم غفوري مدير شبکه مستند، سيد صادق موسوي مدير عامل انجمن سينماي جوان، عليرضا تابش مديرعامل و حبيب ايل بيگي قائم مقام بنياد سينمايي فارابي، منوچهر شاهسواري مديرعامل خانه سينما، جعفر صانعي مقدم مدير گروه هنروتجربه و محمدمهدي طباطبايينژاد مديرعامل مرکز گسترش سينماي مستند و تجربي و دبير دوزادهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» از مديران سينمايي و تلويزيوني حاضر در اين برنامه هستند. فخرالدين انوار، رخشان بنياعتماد، جهانگير کوثري، حسين ترابي، مهوش شيخ اسلامي، ارد عطارپور، مرتضي رزاق کريمي، منوچهر مشيري و جمعي ديگر از چهرههاي فعال در سينماي مستند و داستاني از ديگر مهمانان ويژه اين برنامه محسوب ميشوند. رامين حيدري فاروقي اجراي اين برنامه را برعهده دارد. در ابتداي اين مراسم طباطبايينژاد دبير اين جشنواره روي صحنه آمد و ضمن خبرمقدم به مستندسازان در سخنان کوتاهي گفت: من فقط آمدم از شما به دليل حضورتان تشکر کنم و خوشآمد ويژه به مهماناني که از کشورهاي مختلف آمدهاند بگويم. اميدوارم روزهاي خوبي را گذرانده باشند و خدارا شاکرم که تلاش دوستانم به بار نشست و جشنواره گرمي را پشت سر گذاشتيم. پيشاپيش به همه برگزيدگان تبريک ميگويم اما تبريک ويژه من به مستندسازاني است که چراغ فرهنگ را روشن نگه ميدارند. اهداي جايزه بخش «هنر و تجربه» در بخش ديگر از اين مراسم جعفر صانعي مقدم روي صحنه آمد و جايزه بخش «هنر و تجربه» را به «بهارستان خانه ملت» به کارگرداني بابک بهداد اهدا کرد. بابک بهداد پس از دريافت جايزهاش گفت: خوشحالم اين جايزه را مي گيرم از ارد عطارپور و آزاده بيزار گيتي تشکر ميکنم. دومين جايزه بخش «هنروتجربه» هم به مستند «اسرار درياچه» به کارگرداني آرمين ايثاريان اهدا شد که او نيز پس از دريافت اين جايزه در سخناني کوتاه گفت: اين فيلم حاصل تلاش يک تيم هفتاد نفره است و من از طرف آنها اين جايزه را دريافت ميکنم. «دلبند»؛ فيلم برگزيده شبکه مستند سپس سليم غفوري مدير شبکه مستند روي صحنه آمد و جايزه ويژه شبکه مستند را به مستند «دلبند» ساخته ياسر طالبي اهدا کرد. ياسر طالبي کارگردان «دلبند» پس از دريافت جايزه خود با اشاره به برنامهريزي براي حضورهاي جهاني مستند خود گفت: دلبند ايراني در حال طي کردن مسير خود در جشنوارههاي خارجي است و بهزودي خبرهاي خوب آن را مي شنويد. اهداي جوايز بخش معدن و صنايع معدني در ادامه اين برنامه از ميان ۱۶ مستند پذيرفته شده براي بخش «معدن و صنايع معدني» برگزيدگان نهايي معرفي شدند. جايزه سوم اين بخش مشترکا به فتحالله اميري کارگردان «روي سبز بيابان» و محمد عبداللهي کارگردان مستند «سنگ و نان» اهدا شد که اميري پس از دريافت جايزه خود گفت: ما مستندسازان در اين عرصه (صنعت معدن) ميتوانيم تاثيرگذار باشيم. جايزه دوم اين بخش به محمد اسکندرزاده کارگردان مستند «شور شيرين» اهدا شد که او نيز پس از دريافت جايزهاش گفت: از بچههاي مستندساز تشکر ميکنم که آنقدر اعتبار کسب کردهاند که نهادهاي ديگر هم در اين عرصه سرمايهگذاري ميکنند. جايزه اول به عزتالله پروازه کارگردان «گالين» اهدا شد. پروازه گفت: فکر ميکردم سختترين شغل مستندسازي است اما ديدم که کار معدن سختترين کار دنياست؛ جا دارد از برگزارکنندگان جشنواره تشکر کنم که اين فيلم را لايق جايزه دانستند. اين جايزه را به مادرم تقديم ميکنم. جوايز بخش «معدن و صنايع معدني» به ترتيب ۱۰۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ ميليون ريال بود که به برگزيدگان سوم تا اول اين بخش اهدا شد. پس از اهداي جوايز مهدي کرباسيان ريس سابق هيات عامل سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني (ايميدرو) بيان کرد: خدا نعمت زيادي به مردم داده اما به خاطر افتادن سايه نفت به بقيه نعمتهاي خدادادي توجه نشده است. وي افزود: ما ذخاير زيرزميني زيادي داريم. ميتوانم بگويم بالاي هزار ميليارد دلار ذخاير داريم و مطمئنم با ورود فيلم و مستند به اين عرصه، جامعه و مسئولان قدر اين نعمتها را بيشتر خواهند فهميد. ما به سمت مستندسازان دست دراز کردهايم و خوشحاليم که آنها ما را پذيرفتند. گلايه انتظامي از نامهرباني در اجراي قانون منع بهکارگيري بازنشستگان پس از سخنان کرباسيان حسين انتظامي، سرپرست سازمان سينمايي روي صحنه آمد و اظهار کرد: از دستاندرکاران جشنواره سينماحقيقت و داوران قدرداني ميکنم. تقدير از آقاي کرباسيان هم بسيار لازم است چراکه نگاه فرهنگي دارد و ميتواند در يک سازمان صنعتي کاري کند که توجهها به هنر جلب شود. انتظامي ادامه داد: معدن يکي از سرمايههاي ماست. ما در اجراي قانون منع به کارگيري بازنشستگان مهربانانه رفتار نکرديم، هرچند اصل اين قانون لازم بود اما رفتاري که با برخي مديران بازنشسته شد، مهربانانه نبود. آقاي کرباسيان سوابق زيادي در گمرک، صنعت و... داشت و بنده ارادت ويژهاي به او دارم. اهداي جوايز بخش بينالملل؛ جايزه 5 هزار دلاري براي «اکسدوس» در ادامه مراسم اختتاميه دوازدهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» نوبت به برگزيدگان بخش بينالملل رسيد که در اين بخش جايزه بهترين مستند نيمه بلند به مستند «فرياد رو به باد» به کارگرداني مشترک سياوش جمالي و عطا مهراد اهدا شد. تنديس بهترين کارگرداني مستند کوتاه بخش بين الملل و مبلغ ۳ هزار دلار به فيلم «ماهياک» به کارگرداني فرح زارع از ايران رسيد. جايزه ويژه هيأت داوران بخش بينالملل در بخش مستندهاي کوتاه و نيمه بلند به مبلغ ۲ هزار دلار به «لولو بوکسور مرواريد» ساخته آسيموه جان بيباگامبا از کشور تانزانيا اهدا شد. جايزه ويژه هيات داوران بخش مستندهاي بلند بينالملل به مبلغ ۲ هزار دلار به فيلم «آليشيا» ساخته ماسيا اومس از کشور هلند رسيد. مستند «جنگ نه ماهه» به کارگرداني لاشلو شويا از کشور مجارستان و قطر لوح تقدير بهترين مستند بلند را از آن خود کرد و جايزه بهترين فيلم بلند بخش بينالملل به مبلغ ۵ هزار دلار به مستند «اکسدوس» به کارگرداني بهمن کيارستمي اهدا شد. بزرگداشت منوچهر مشيري؛ دغدغه مستندسازان جوان در ادامه آيين اختتاميه دوازدهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» آيين بزرگداشت منوچهر مشيري از مستندسازان پيشکسوت برگزار شد. در اين بخش پس از پخش کليپي در تکريم و مرور فعاليتهاي منوچهر مشيري، رخشان بنياعتماد و فخرالدين انوار روي صحنه آمدند. منوچهر مشيري: حتي اگر نيمي از مردمي که به جشنواره ميآمدند از سر علاقه به سينماي مستند حضور پيدا ميکردند جاي توجه ويژه به اين عرصه دارد مشيري در اين بخش گفت: شرايط جسمي من مناسب نيست و روزهاي آخر جشنواره مشکل جسمي پيدا کردم و امروز به سمتي ميرفت که نتوانم به اين مراسم بيايم. سعي کردم خودم را آماده کنم و صرفا از آقاي طباطبايينژاد و همکاران پر تلاشش تشکر کنم. چراکه شاهد تلاش جمع کارکنان مرکز گسترش سينماي مستند و تجربي در اين ايام بوديم. وي افزود: به نظرم مسئوليت دوستان برگزارکننده زياد شده است چرا که استقبال از اين جشنواره بسيار زياد بود. حتي اگر نيمي از مردمي که به جشنواره ميآمدند از سر علاقه به سينماي مستند حضور پيدا ميکردند جاي توجه ويژه به اين عرصه دارد. البته يک سري نابسامانيها هم بود اما گروهي به سينماي مستند اميد بستهاند، آنها کساني هستند که تحصيل کرده هستند اما هيچ حقوق ثابت دولتي ندارند و ميخواهند از اين طريق ارتزاق کنند. اين انتظار وجود دارد که اين گروه جوان مورد توجه قرار بگيرند. اهداي جوايز بخش آويني؛ گلايههاي برگزيده بخش بعدي آيين اختتاميه جشنواره دوازدهم به معرفي برترينهاي بخش جايزه شهيد آويني اختصاص داشت که در اين بخش، ديپلم افتخار به محسن زارعي کارگردان «بلوچستان» اهدا شد. پژوهشگر اين فيلم که به نمايندگي از کارگردان جهت دريافت اين ديپلم روي صحنه آمد گفت: کارگردان اين اثر به دلايلي نتوانست بيايد اما من از شما مستندسازان ميخواهم که به بلوچستان بيشتر سر بزنيد، چراکه بلوچستان به قلم و دوربين شما نياز دارد. تنديس برنزي و ديپلم افتخار اين بخش به ماهان خماميپور براي کارگرداني مستند «شبيه سازي آقاي زرد» رسيد. وحيد چاووش: جايزه شهيد آويني در سالهاي اوليه، مسابقه بزرگ شهيد آويني نام داشت و در آن سالها ما دوست داشتيم فيلممان را به اين بخش بدهيم اما حالا اين جايزه به يک بخش کوچک تقليل پيدا کرده است تنديس نقرهاي بخش شهيد آويني را هم محمدرضا وطن دوست کارگردان «لسک» از آن خود کرد. وطن دوست پس از دريافت جايزه خود اظهار کرد: از تمام عوامل اين مستند و دستاندرکاران اين جشنواره تشکر ميکنم و خدا را شاکرم که براي سومين سال پياپي روي صحنه اين جشنواره آمدم. جايزه اصلي بخش شهيد آويني يعني تنديس طلايي اين بخش اما به وحيد چاووش کارگردان مستند «خاطرات خبرنگار جنگ» اهدا شد. چاووش پس از دريافت اين جايزه عنوان کرد: جايزه شهيد آويني در سالهاي اوليه، مسابقه بزرگ شهيد آويني نام داشت و در آن سالها ما دوست داشتيم فيلممان را به اين بخش بدهيم اما حالا ميخواهم بگويم که اين جايزه به يک بخش کوچک تقليل پيدا کرده است. وي افزود: فيلم من اين افتخار را نداشت که در بخش مسابقه ملي باشد، اما براي من افتخار است که اين فيلم در جايگاهي برتر از بخش مسابقه ملي قرار گرفته و فکر ميکنم نوعي آزمون و خطا ميشود. البته شايد اين آزمون و خطا نشانه رشد باشد. رامين حيدري فاروقي مجري برنامه در اين بخش و در واکنش به صحبتهاي انتقادي وحيد چاووش در چند نوبت تلاش کرد مانع از ادامه صحبتهاي او شود. روايتي تلخ از زبان پزشک نيروهاي مدافع حرم جايزه ويژه هيأت داوران بخش شهيد آويني، به پاس حماسه تعهد و تخصص، به دکتر وحيد حميدي شخصيت اصلي مستند «مردان زندگي» ساخته يحيي رضايي اهدا شد. حميدي در اين بخش گفت: ما پنج شش سال در سوريه جنگيديم خيلي سالهاي سختي بود، اما يک شب براي ما بسيار سخت بود؛ شبي يک مجروح مصري از نيروهاي داعشي ديدم که يک از عمليات انتحاري مجروح بود و نميگذاشت او را جراحي کنيم. او به من ميگفت ما دختران ايزدي را امتحان کرديم و آرزويمان اين است که به دختران ايراني دست پيدا کنيم! وي در بخش ديگر از صحبتهايش خطاب به دختران حاضر در اين مراسم گفت: ما کاري به رفتار و لباسهاي دختران ايراني نداريم اما عاشق شما هستيم و دلمان نميخواهد کسي به شما نظر داشته باشد. ما به شما افتخار ميکنيم. زن ايراني درس ميخواند و همه جا هست و اين باعث افتخار است. اين پزشک حاضر در ميدان جنگ عليه نيروهاي تکفيري در پايان گفت: مدافعان حرم به خاطر شما دختران ايراني جنگيدند، مهم نيست قدر آنها را بدانيد چراکه آنها کار خود را کردند. جايزه ويژه دبير جشنواره در بخش شهيد آويني هم به مجيد جعفري لاهيجاني به پاس تلاش ستودني براي تاليف کتاب ارزشمند «هنر در گرماگرم انقلاب» رسيد که اين جايزه را طباطبايينژاد به جعفري لاهيجاني اهدا کرد. بزرگداشت حسين ترابي؛ روايت مهجوري يک مستند ديگر بزرگداشت اين مراسم مربوط به حسين ترابي از مستندسازان پيشکسوت اختصاص داشت. در اين بخش پس از پخش کليپي از کارنامه فعاليتهاي هنري ترابي، حسين انتظامي، محمدمهدي طباطبايينژاد و منوچهر شاهسواري روي صحنه آمدند. حسين ترابي: امسال داور جشن خانه سينما بودم و شهادت ميدهم فيلمهاي مستندي بودند که يک سر و گردن بالاتر از فيلمهاي داستاني امروز هستند ترابي پس از خواندن شعري عنوان کرد: من در بزنگاه تاريخ انقلاب که همه به فکر کشيدن گليم خود از آب و ترک يار و ديار بودند و براي رفتن به فرنگ درنگ نميکردند جانم را کف دستم گذاشتم و انقلاب را به صورت فيلم رنگي ثبت کردم؛ با اين همه ۲۵ سال «براي آزادي» آزادانه پخش نشد و گاهي مثله شده به سليقه مديران وقت تلويزيون پخش ميشد. در حالي که بايد فيلم مستند به صورت آزادانه پخش شود. وي افزود: پس از اين سالها اين فيلم به همت آقاي جعفري جلوه از پستوي توقيف درآمد و امسال هم به همت آقاي طباطبايي نژاد در جشنواره رونمايي شد. ترابي ادامه داد: من امسال داور جشن خانه سينما بودم و شهادت ميدهم فيلمهاي مستندي بودند که يک سر و گردن بالاتر از فيلمهاي داستاني امروز هستند و من مخاطبان را راضي از اين آثار مي ديدم. اين را هم بايد بگويم جشنواره سينما حقيقت اين موفقيت را مديون طباطبايينژاد است که توانسته آبروي سينماي مستند را حفظ کند. در پايان سلام بر آنهايي که حق ميگويند و جز حق چيزي نميگويند. اهداي جوايز مسابقه ملي؛ نشان فيروزه براي «خانهاي براي تو» در بخش بعدي مراسم نوبت به معرفي برگزيدگان بخش مسابقه ملي رسيد. در ابتداي اين بخش جايزه بهترين موسيقي مستند به افشين عزيزي براي مستند «خانه اي براي تو» اهدا شد. عزيزي حين دريافت جايزهاش اظهار کرد: اين تنديس را به داوود مرادخاني قهرمان فيلم اهدا ميکنم. يکي از دلايلي که باعث موفقيت من در ساخت موسيقي مستند شده اين است که من مستند را جدي ميگيرم. عليرضا تابش مديرعامل بنياد سينمايي فارابي در اين بخش عنوان کرد: سينماي مستند پشتوانه سينماي ملي است و افتخار ميکنيم اين جشنواره با شور و نشاط نسبت به سالهاي گذشته برگزار شد و سينماي مستند جلوههاي مختلفي از تنوع کشور ما را به نمايش ميدهد. اتفاق خوشايند امسال اين بود که آثار همزمان با تهران در شهرستان ها هم اکران شد. وي افزود: بايد فکري براي حضور راحتتر مخاطبان اين جشنواره براي تماشاي آثار کرد. جايزه بهترين صدا به صورت مشترک به صادق رضانيا و مهرداد نورمحمدي براي صداگذاري و صدابرداري مستند «آواز جغد کوچک» اهدا شد. نورمحمدي پس از دريافت اين جايزه عنوان کرد: قسمت زيادي از زحمت اين فيلم را رضانيا کشيده و من از او و تمام کساني که ما را کمک کردند تشکر مي کنم. جايزه بهترين گفتار متن هم به مينا مشهدي مهدي و هادي اسفندياري براي «آنجا که باد ميوزد» تعلق گرفت. مينا مشهدي در اين بخش گفت: از همسرم حسن نقاشي که من را بسيار کمک کردند تشکر مي کنم. اسفندياري هم پس از دريافت جايزه خود عنوان کرد: يک بناي خوب حتما نقشه خوبي داشته و نقاشي در پژوهش و نوشتن متن نقش بسزايي داشته است. جايزه بهترين تدوين به بابک حيدري براي فيلم «خاتمه» تعلق گرفت. جايزه بهترين تصويربرداري به پويان آقابابايي براي فيلم «اسرار درياچه» اهدا شد. آقابابايي در اين بخش گفت: فيلمبرداري اين اثر يک کار تک نفره نبود. ۲۵ نفر در تيم فيلمبرداري بودند و من به نمايندگي از اين تيم، اين جايزه را دريافت ميکنم. در اين بخش مجيد زين العابدين مدير شبکه يک که براي اهداي جايزه بهترين تصويربرداري مستند روي سن آمده بود، به اندازه يک جمله خطاب به مستندسازان گفت: خرسندم که سينماي مستند همزمان واجد استانداردهاي هنري و شعور شدهاست. در ادامه لوح تقدير بهترين پژوهش به جواد وطني براي «ورس» اهدا شد. جواد وطني پس از دريافت اين لوح تقدير درباره مستند خود که با موضوع تاريخچه پل ورسک ساخته شده است گفت: از عوامل فيلم و کساني که ما را در ساخت اين اثر ياري کردند تشکر ميکنم. لطفا به افتخار کارگران راه آهن که بخشي از آنها در اين مسير جانشان را از دست دادند، کف بزنيد. لوح تقدير بهترين کارگرداني فيلم کوتاه هم به آزاده بيزار گيتي براي مستند «اهل آب» اهدا شد. بيزار گيتي پس از دريافت جايزه خود عنوان کرد: از صميم قلبم آرزو ميکنم، بستر بهتري براي همه مستندسازاني که تلاش ميکنند جهان بهتري بسازند، فراهم شود. در ادامه اهداي جوايز بخش مسابقه ملي، تنديس بهترين مستند کوتاه به ارد عطارپور براي مستند «پرسپوليس شيکاگو» اهدا شد. تنديس بهترين پژوهش هم به آرمين ايثاريان براي مستند «اسرار درياچه» اهدا شد. ايثاريان هنگام دريافت اين جايزه عنوان کرد: از خانواده اعضاي گروهم بايد تشکر کنم که به مدت سه سال از خانواده خود دور بودند تا اين مستند ساخته شود. ماريا ماوتي کارگردان مستند «زمان» هم در اين بخش توانست جايزه بهترين کارگرداني مستند نيمه بلند را از آن خود کند. ماوتي پس از دريافت جايزه خود گفت: از هيات داوران تشکر ميکنم اين جايزه براي من بسيار مهم است چون من تازه دومين فيلمم را ساخته بودم. در ادامه لوح تقدير بهترين کارگرداني مستند بلند به هادي و مهدي زارعي براي کارگرداني مشترک مستند «خاتمه» اهدا شد و تنديس بهترين کارگرداني مستند بلند به مهدي بخشي مقدم براي کارگرداني مستند «خانه اي براي تو» رسيد. بخشي مقدم پس از دريافت جايزهاش اظهار کرد: من مديون محسن يزدي (مدير مرکز مستند سوره حوزه هنري) هستم که توانستم اين فيلم را بسازم. از همه عوامل فيلمم تشکر ميکنم. من آدم معتقدي نيستم، ولي امروز سالروز فوت پدرم هست و برايم عجيب بود که در اين روز اين جايزه را گرفتم. جايزه ويژه هيات داوران اين بخش به زينب تبريزي براي کارگرداني «تمام چيزهايي که جايشان خالي است» اهدا شد. تبريزي در اين بخش ضمن خواندن متني از عوامل فيلمش تشکر کرد و از مسئولان گروه هنر و تجربه خواست اين فيلم را در ماه اکتبر که ماه جهاني مبارزه با سرطان پستان است، اکران کنند. در ادامه جايزه ويژه دبير جشنواره به مهدي نورمحمدي براي «آواز جغد کوچک» رسيد و نورمحمدي در اين بخش اظهار کرد: اين جايزه را به مردم زادگاهم، ايلام محروم تقديم ميکنم و از عوامل فيلمم به خاطر پنج سال تلاش شبانهروزي دعوت ميکنم روي صحنه بيايند. نشان فيروزه دوازدهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» براي بهترين مستند اين دوره از جشنواره هم به همراه جايزه نقدي 200 ميليون ريالي به مهدي شاه محمدي براي مستند «خانهاي براي تو» اهدا شد. بهترين مستند از نگاه مخاطبان؛ در قلمرو افعي دم عنکبوتي در بخش پاياني آيين اختتاميه دوازدهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» اعلام نتايج جمعبندي آرا مخاطبان براي معرفي بهترين فيلمهاي اين دوره از نگاه تماشاگران بود. بر اين اساس رتبه سوم بهترين فيلم از نگاه مردم به مرکز سوره براي توليد «خانهاي براي تو» رسيد. در رتبه دوم خانه مستند براي توليد فيلم «مهين» تقدير شد و جايزه اول بهترين فيلم از نگاه تماشاگران، به محمد اعلا براي توليد مستند «در قلمرو افعي دم عنکبوتي» رسيد. اعلا در اين بخش پس از دريافت جايزه بهترين مستند از نگاه تماشاگران گفت: ما در اين مستند توانستيم فردي را کشف کنيم که براي محيط زيست بسيار زحمت کشيده و موجودي را ديديم که بسيار جالب اين ما ريالي براي اين مستند از جايي نگرفتيم. فتحالله اميري کارگردان اين مستند هم عنوان کرد: روزي که متوجه شدم که چنين جايزهاي در جشنواره امسال ميدهند بسيار خوشحال شدم. محمود منصوري تصويربردار اين اثر به ما بسيار کمک کرد. اين جايزه را به تماشاگران و مردم ايلام تقديم ميکنم. محمود منصوري تصويربردار اين مستند هم در اين بخش بيان کرد: از همه عوامل اين مستند تشکر ميکنم و اميدوارم توانسته باشم در اين حوزه موفق باشم. معرفي برترين فيلم مستند از نگاه تماشاگران پايانبخش مراسم اختتاميه دوازدهمين جشنواره بينالمللي «سينماحقيقت» بود.