خراسان/ همکاري دو برادر در توليد يک اثر تصويري در جهان مرسوم است و نمونههايي مانند برادران کوئن و برادران داردن دارد. در ايران هم برادران جليلوند و برادران محمودي جزو فيلم سازان موفق سالهاي اخير محسوب ميشوند که آثار نسبتاً مهمي هم خلق کردهاند. فيلمهاي «شکستن همزمان بيست استخوان» (با نام بينالمللي «رونا، مادر عظيم») از برادران محمودي و «بدون تاريخ، بدون امضا» از برادران جليلوند امسال به عنوان نماينده دو کشور افغانستان و ايران در مراسم اسکار شرکت خواهند کرد.
برادران محمودي؛ شکستن همزمان بيست استخوان
نويد و جمشيد محمودي دو برادر متولد افغانستان و مقيم ايران هستند. برادران محمودي از سالهاي دور با دستياري در مجموعههاي تلويزيوني و برنامههاي ترکيبي و ساخت تلهفيلم فعاليت شان را آغاز کردند و به مرور تا سطح اول فيلم سازي بالا آمدند. اما مهمترين آثار اين دو برادر در سالهاي اخير رونمايي شده است.
برادران محمودي از سال 92 با «چند متر مکعب عشق»، وارد بخش مهم زندگي هنريشان شدند. اين فيلم سيمرغ بلورين بهترين فيلم بخش نگاه نو را در سيودومين جشنواره بينالمللي فيلم فجر به دست آورد. محموديها سپس فيلم «رفتن» را با بازي دو بازيگر کمترشناختهشده ساختند که مسئله مهاجرت را مورد توجه قرار داده بود، اما به توفيق چنداني دست نيافت. برادران محمودي سپس با مجموعه «سايهبان» به عرصه سريالسازي در تلويزيون وارد شدند. بازي گرفتنهاي خوب، فيلم نامه پرکشش، ديالوگهاي جذاب و طرح موضوعات روز جامعه ايران «سايهبان» را به مجموعهاي قابل قبول تبديل کرد. برادران محمودي اکنون در تدارک پخش فيلم جديدشان «رونا، مادر عظيم» هستند که نماينده کشور افغانستان در اسکار امسال خواهد بود.
برادران محمودي را احتمالاً بايد متحدترين برادران سينمايي جهان بدانيم، زيرا حتي وظايف شان را هم به طور واضح از يکديگر تفکيک نميکنند. مطابق تيتراژها و اطلاعات موجود، آنها به صورت يکي درميان، جاي شان را در مقام کارگردان و تهيهکننده عوض ميکنند و تاکيد دارند که آثارشان با برند «برادران محمودي» شناخته شود. نويد و جمشيد محمودي شايد جزو بهترين فيلمسازان ايراني نباشند، اما در مسير اهداف و طرح دغدغههاي اجتماعيشان پايداري خاصي دارند. در آثار برادران محمودي موضوعات مهمي مانند مهاجرت، مسائل مربوط به افغانستان و مشکلات طبقه فرودست و کارگر ديده ميشود که به نوعي موضوع اصلي آنها و دغدغه فکري محموديها به عنوان فيلمسازان اجتماعي را تشکيل ميدهد.
برادران جليلوند؛ بدون تاريخ، بدون امضا
وحيد جليلوند را احتمالا از سال 1388 و مجموعه «نردبام آسمان» ميشناسيد. او سالها در عرصه هنر فعاليت کرده و کارنامهاش پر از سوابق بازيگري، تدوين، توليد برنامههاي تلويزيوني، تئاتر و ساخت مستندهاي مختلف است. تمام سالهاي فعاليت هنري وحيد جليلوند پلههايي بودند براي يک پرش بلند و ساخت دو فيلم با همکاري برادرش، علي جليلوند که موفقيتهاي زيادي به دست آوردند. علي جليلوند هم سابقهاي طولاني در مستندسازي دارد.
وحيد جليلوند نخستين فيلمش «چهارشنبه 19 ارديبهشت» را با همکاري برادرش علي، به عنوان مجري طرح ساخت. اين اثر جوايز بهترين کارگرداني و بهترين فيلم بخش نگاه نو جشنواره فجر را به خود اختصاص داد. دو سال بعد وحيد جليلوند با تهيهکنندگي برادرش به نقطه عطف کارنامه هنري خود تا به امروز رسيد و در سيوپنجمين جشنواره فجر «بدون تاريخ، بدون امضا» را رونمايي کرد. اين اثر توانست در 12رشته نامزد سيمرغ شود و سه سيمرغ بلورين از جمله جايزه بهترين کارگرداني را گرفت. اين فيلم در سطح بينالمللي هم خوش درخشيد و در بخش افقهاي نو هفتادوچهارمين جشنواره ونيز جايزه بهترين بازيگر مرد (براي نويد محمدزاده) و بهترين کارگرداني (براي وحيد جليلوند) را به دست آورد و نماينده ايران در اسکار پيش رو شد.
هر دو فيلم مهم جليلوند از يک موضوع اخلاقي، با تاکيد بر روح جوانمردي، بهره ميبرند و پايانبنديهاي خوشايندي دارند. اين فيلم ها نوعي قهرمانسازي و ترويج اخلاق فتوت را مد نظر قرار ميدهند و ميتوان گفت نقش قهرمان هردو فيلم را هم امير آقايي بازي ميکند. يک تفاوت آنها با محموديها، آن است که علي جليلوند هويت تهيهکنندگي گرفته و وحيد جليلوند هويت کارگرداني. به همين دليل گاهي نام علي جليلوند در آثاري ديده ميشود که کارگرداني آنها را برادرش وحيد برعهده ندارد.
محمد عنبرسوز
بازار