صداوسیما سهم ۱۴۰ میلیارد تومانی از جرایم رانندگی مردم را چه کرد؟
ايرنا/ صدا و سيما در بودجه سال ۹۶، سهمي ۵ درصدي از جرايم رانندگي را به منظور فرهنگسازي در زمينه ترافيک به خود اختصاص داده است. حال سؤال اينجاست اين بودجه کجا خرج شده و آيا کارايي لازم را در اين زمينه داشته است؟ سوانح رانندگي ايران مرگبارتر از جنگ و زلزله طي ساليان گذشته اثرات سوانح رانندگي، مرگبارتر از جنگ و خسارتبارتر از زلزله بوده است. در بررسي موضوع تصادفات جادهاي، همواره بر نقش عوامل مختلف، از جمله انسان، خودرو، جاده، اجراي مقررات و البته فرهنگسازي توسط نهادهاي متولي اشاره شده است. فرهنگسازي براي کاهش تصادفات، موضوعي است که در بودجه سال ۹۶ کشور به آن موضوع توجه جدي شد، بهطوري که ۵ درصد از جرايم رانندگي (مبلغي بالغ بر ۱۴۰ ميليارد تومان) به همين منظور و با هدف کاهش آسيبهاي اين حوزه به صداوسيما اختصاص يافت. اما بهدرستي مشخص نيست صدا و سيما با آن چه کرده است. اقدام مجلس براي ارتقاي فرهنگ ترافيک روز سهشنبه ۱۰ اسفند ۹۵ در هشتاد و پنجمين جلسه علني مجلس شوراي اسلامي و در ادامه رسيدگي به تبصرههاي هزينهاي لايحه بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور، پيشنهادي از سوي يکي از نمايندگان مجلس مبني بر اختصاص ۵ درصد از محل جرايم رانندگي بهمنظور ارتقاي سطح فرهنگ ترافيکي کشور مطرح شد که با حمايت رئيس مجلس به تصويب رسيد. جعفرزاده ايمنآبادي پيشنهاد دهنده اين طرح بود و جالب اينکه دژپسند، وزيرکنوني اقتصاد که آن زمان معاون سازمان برنامه و بودجه بود، بهعنوان نماينده دولت ايراداتي به اين طرح داشت، اما با حمايت جدي رئيس مجلس از پيشنهاد جعفرزاده، اين تبصره با ۱۱۹ راي موافق به تصويب رسيد. بودجه ۱۴۰ ميلياردي صداوسيما براي فرهنگسازي بر اين اساس، يک بند به تبصره ۱۱ لايحه بودجه سال ۹۶ افزوده شد که بهمنظور ارتقاي سطح فرهنگ ترافيکي کشور، پنجدرصد از رديفهاي ۶۵-۵۳۰۰۰۰ و ۶۶-۵۳۰۰۰۰ موضوع درآمدهاي حاصل از جرايم رانندگي، جهت فرهنگسازي، رعايت قوانين و مقررات راهنمايي و رانندگي از طريق توليد و پخش برنامههاي راديويي و تلويزيوني بهمنظور کاهش آسيبهاي ناشي از تصادفات به سازمان صدا و سيما اختصاص مييابد. در بودجه سال۹۶ درآمدهاي حاصل از جرايم رانندگي ۲۸۰۰ ميليارد تومان برآورد شده است و پنج درصد آن، مبلغي معادل ۱۴۰ ميليارد تومان ميشود. بر طبق خلاصه مذاکرات منتشرشده در روزنامه رسمي کشور، رئيس مجلس در دفاع از تصويب اين بودجه ۱۴۰ ميليارد توماني براي صداوسيما گفت: «پنج درصد اين دو رديف را به صدا و سيما براي کاهش آسيبهاي تصادفات ميدهند، بلکه چهارتا سريال درست و درمان بسازند که جلوي آسيبها را بگيرد» تأکيد لاريجاني بر ساخت سريال را ميتوان ناشي از تجارب يک دهه رياست وي در سازمان صدا و سيما دانست. موضوعي که بررسيهاي صورت گرفته هم آن را تأييد ميکند و آمار نشان ميدهد در صداوسيما، سريالها بيشترين ميزان مخاطب را دارد. چندي پيش سيدمرتضي ميرباقري، معاون سيماي سازمان صداوسيما نيز گفته است: طبق آخرين نظرسنجيها در مورد سبد مصرف رسانهاي مردم ايران در ساختارها و موضوعات مختلف و اينکه به چه مواردي علاقه دارند، رتبه اول مربوط به سريال است. ۷۱.۷ درصد از مردم ايران بهطور متوسط روزي ۱۰۵ دقيقه سريال ايراني و ۳۵.۳ درصد هم سريال خارجي ميبينند که بهطور متوسط روزي ۴۱ دقيقه است. از اين روي، ميزان بينندگان سريالهاي ايراني نسبت به سريالهاي خارجي ۴ به ۱ است. آمار تصادف ۹۷ بدتر از ۹۶ به هر رو، صدا و سيما موفق شد براي سال ۹۶ ، ۱۴۰ ميليارد تومان از رديفهاي ۶۵-۵۳۰۰۰۰ و ۶۶-۵۳۰۰۰۰ موضوع درآمدهاي حاصل از جرايم رانندگي را براي فرهنگسازي با هدف کاهش تلفات سوانح رانندگي به خود اختصاص دهد؛ هدفي مهم که حداقل بايد در سال ۹۷ نشانههايي از آن را ميديديم، اما انتشار آمار پزشکي قانوني از مصدومان جادهاي طي هشت ماه نخست سال ۹۷ و مقايسه آن با سال ۹۶، نشانههاي مثبتي را به نمايش نميگذارد. بر اساس اعلام سازمان پزشکي قانوني، در حوادث رانندگي طي هشت ماه اول امسال (۱۳۹۷)، ۱۲ هزار و ۲۶۱ نفر جان خود را از دست دادند که اين آمار نسبت به سال گذشته (۱۳۹۶)، ۰.۹ درصد افزايش را نشان ميدهد. البته روشن است که تصادفات جادهاي معلول عوامل گوناگوني است، اما پرسش اينجاست که صداوسيما نقش خود را ايفا کرده است؟ بودجه کجا خرج شده است سؤال نخست آن است که آيا صدا و سيما اين بودجه را دريافت کرده است و اگر پاسخ مثبت است در کجا صرف شده است؟ همانطور که رئيس مجلس تأکيد داشته، آيا سريالهايي با هدف کاهش آسيبهاي تصادفات ساخته شده است؟ اين سريالها نامشان چيست و در کدام شبکهها پخش شده است؟ اگر اين سريالها تهيه و پخش شدهاند، ميزان اثرگذاري آنها چه ميزان بوده است و چرا آثار آن در کاهش تلفات جادهاي در سال جاري ديده نشده است؟