«شاه‌ماهی»؛ در ستایش آزادی و عشق

مهر/ محدثه واعظي‌پور روزنامه‌نگار و منتقد در يادداشتي به ويژگي‌هاي نمايش «شاه ماهي» به کارگرداني رضا بهاروند که امروز آخرين اجراي خود را در پرديس تئاتر شهرزاد پشت سر مي‌گذارد، اشاره کرده است. در اين يادداشت مي‌خوانيد: «نمايش «شاه‌ماهي» به کارگرداني رضا بهاروند قصه‌اي جذاب، تازه و موقعيتي هولناک را روايت مي‌کند. مواجهه نخست تماشاگر با شخصيت کيسان (امير جديدي) در آغازين لحظه‌هاي نمايش اگرچه کمي کشدار و طولاني است اما مقدمه ورود به دنيايي هراسناک است. دنيايي که خشونت در آن، حرف اول را مي‌زند. پس از مونولوگ ابتدايي، تماشاگر به جهان پر تب و تاب نمايش قدم مي‌گذارد. آنچه کيسان از گذشته و مرگ دخترش گفته، در پس زمينه ذهن بيننده باقي مي‌ماند و با حضور بچه‌ها، فضا از حالت سکون و مرگ‌بار به وضعيت بي‌ثباتي تغيير مي‌کند. در ۲ ساعت تماشاي نمايشي که از جهل، خشونت و اختناق سخن مي‌گويد، تماشاگر خسته نمي‌شود و اين، امتياز بزرگي براي «شاه‌ماهي» است. در موقعيت بي‌زمان و مکان نمايش، قصه پر از تعليق و حادثه پيش مي‌رود و به پاياني غيرقابل پيش‌بيني ختم مي‌شود. «شاه‌ماهي» به قواعد تئاتر پايبند است، به جادوي بازيگري و تلاش براي فضاسازي و همراه کردن مخاطب با قصه. قرار نيست در صحنه‌اي سوت و کور، تماشاگر بازيگراني باشيم که بدون حرکت فقط مونولوگ مي‌گويند. (اتفاقي که سال‌هاست در تئاتر بدون کمترين خلاقيت تکرار مي‌شود.) «شاه‌ماهي» در عين حال که براي تماشاگر جاي تخيل باقي مي‌گذارد، با نمادها و نشانه‌ها ذهن او را درگير مي‌کند، قصه‌اش را در فضايي قابل باور روايت مي‌کند. شخصيت‌ها و موقعيت با وجود انتزاعي بودن پذيرفتني هستند، حتي کيسان که هيولايي غريب است و رفتار نامتعادلش از او شخصيتي خشن و غيرقابل پيش‌بيني ساخته براي تماشاگر باورپذير است. بخش قابل توجهي از اين اتفاق به خاطر حضور امير جديدي است. انتخاب اين نقش از سوي او، حرکتي جاه‌طلبانه و درست بوده است. جديدي با اين نقش منفي و با حضور درخشان روي صحنه نشان مي‌دهد که بازيگر بزرگ و جسوري است. نقشي که چهره و ظاهر او را تغيير داده و تصوير جوان آراسته و شهري را از اين ستاره گرفته اما فرصتي استثنايي براي درخشش فراهم کرده است. کيسان، شاه‌نقشي است که جديدي نياز داشت تا ثابت کند در تئاتر هم ستاره است و توانايي بازي در نقش‌هاي دشوار و پرزحمت را دارد. در کنار جديدي، گروه بازيگران نمايش، يکدست و هماهنگ هستند و رابطه ظالم و مظلوم را در تقابل با کيسان به خوبي انعکاس مي‌دهند. در سال‌هاي اخير با رونق تئاتر خصوصي، اغلب نمايش‌هايي که در اين تماشاخانه‌ها روي صحنه رفته‌اند وجه سرگرم‌کنندگي قوي داشته و نوآوري و خلاقيت در آنها کمرنگ بوده است. بسياري از اين نمايش‌ها بر اساس پيروي از الگوهاي موفق جذب مخاطب انبوه، روي صحنه رفته و به دنبال فروش بالا بوده‌اند. بحراني که به بُعد هنري و خلاقانه تئاتر ضربه زده و باعث حاکم شدن سرمايه‌سالاري شده است. «شاه‌ماهي» از آن دست محصولاتي است که انتظار مي‌رود در تئاتر خصوصي با توجه به بضاعتي که در تامين سرمايه و حتي عبور از محدوديت‌ها و مميزي دارد، توليد شوند. نمايشي که به تقبيح خشونت مي‌پردازد و انسان، آزادي و عشق را ستايش مي‌کند. پايان نمايش، با وجود تلخي فراوانش، واقعي است. از جنس واقعيت هولناکي که با بيدار شدن کيسان دوباره خود را بر زندگي بچه‌ها تحميل خواهد کرد. امير جديدي، علي شادمان، الناز حبيبي، فائزه يوسفي، کيوان محمدي، مهران ميري، سارينا ترقي، نصير ساکي، پرستو معين بازيگران نمايش «شاه ماهي» هستند که به کارگرداني رضا بهاروند تا ۲۹ تيرماه روي صحنه خواهد بود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد