جومونگ و گوگوریو چقدر واقعی هستند؟

خراسان/ خيالتان راحت باشد! قرار نيست درباره فضايل سريال جومونگ صحبت و پخش چند باره آن را توجيه کنيم. مي‌خواهيم با هم مروري بر يک تاريخ نه چندان شناخته شده، داشته باشيم؛ تاريخ شبه جزيره کره و البته، داستاني پر فراز و نشيب شخصيتي تاريخي که همه ما، کم و بيش او را با نام «فرمانده جومونگ» مي شناسيم. واقعيت آن است که جومونگ و گوگوريو، بخشي از تاريخ باستان شبه جزيره کره را به خود اختصاص داده‌اند، اما آگاهي ما در اين باره، آن‌قدر محدود است که نمي‌توان درباره‌اش با جزئيات سخن گفت. بنابراين، بگذاريد همين اول، آب پاکي را روي دستتان بريزيم و بگوييم که سريال مشهور «جومونگ» که توسط بنگاه پخش «منهوا» در کره‌جنوبي، تهيه و منتشر شده و مورد استقبال ايراني‌ها قرار گرفته است، تنها در برخي اسامي با منابع محدود تاريخي همخواني دارد و آن‌چه در اين مجموعه شاهد هستيد، بيشتر مربوط به تراوش هاي ذهني نويسنده سريال و نيز، گزيده‌هايي از گزارش‌هاي افسانه‌مانند باقي مانده از دوران باستان کره است. اسنادي درباره جومونگ و گوگوريو اطلاعات ما درباره تاريخ شبه جزيره کره، چندان دقيق نيست. در واقع ما چيز زيادي از تاريخ باستاني اين سرزمين، به صورت مستقل، نمي‌دانيم؛ اما وجود خط و فرهنگ خاص در آن، نشان مي‌دهد که کره، داراي تمدن مستقل و احتمالاً حکومت‌هاي پايدار محلي بوده است. قديمي‌ترين منابعي که در آن ها ذکري از منشأ گوگوريو و نام جومونگ آمده، سنگ مقبره «گوآنگ گائتو»، نوزدهمين امپراتور گوگوريو است که امروزه در استان «جي لين»، جايي در شمال شرقي چين و هم مرز با کره شمالي قرار دارد. در اين مقبره که برخي آن را بزرگ ترين مقبره حکاکي شده جهان مي‌دانند، اشاراتي به چگونگي پيدايش گوگوريو شده است. با اين حال، گزارش گوآنگ گائتو چندان مفصل و دقيق نيست و جزئيات زيادي را در بر نمي‌گيرد. بر اساس مندرجات اين مقبره که در سال 414 ميلادي ساخته شده است، مي‌توان دريافت که جومونگ، بنيان گذار امپراتوري گوگوريو، حدود سال 37 قبل از ميلاد، همزمان با سلطنت فرهاد چهارم اشکاني در ايران، موفق شد با شکست دادن و از دور خارج کردن رقيبان، گوگوريو، سرزميني را که امروزه بخش اعظم آن در کره‌شمالي و شمال‌شرقي چين قرار دارد، پايه‌گذاري کند و چيني‌ها را که در قالب سلسله هان، در سال 104 قبل از ميلاد، بزرگ ترين پادشاهي شبه جزيره کره، يعني پادشاهي چوسان را برانداخته بودند، از سرزمين اجدادي‌اش براند. منبع تاريخي ديگري که البته، جزئيات بيشتري را از گوگوريو و جومونگ ارائه مي‌کند، نوشته‌اي با عنوان «سامگوک ساگي» است که در سال 1145 ميلادي به رشته تحرير درآمده و تنها منبع در دسترس براي مطالعه امپراتوري‌هاي سه‌گانه گوگوريو، باکجه و شيلا در شبه جزيره کره است. در اين نوشته، اطلاعات دقيق‌تري درباره جومونگ وجود دارد؛ با اين حال، هر دو نوشته فاصله زماني زيادي با دوره زندگي جومونگ دارد و نمي‌توان به دقت آن ها اعتماد داشت. افسانه جومونگ! بر اساس اطلاعات «سامگوک ساگي» که بيشتر به افسانه شبيه است و نمي‌توان براي آن مستند قابل تأملي يافت، نسب جومونگ، با نام اصلي «دانگميونگ سئونگ وانگ»، به خدايان باستاني کره مي‌رسد. روايت تولد و رشد او در دربار بويو، يک امپراتوري کوچک در جنوب شبه جزيره کره، جايي که گوموآ، امپراتور آن، از مادر جومونگ به عنوان يک زن حرمسرا نگهداري مي‌کرد و سپس، فرار جومونگ از بويو و ازدواجش با «سوسانو» دختر تاجري ثروتمند به نام «گو موسئو دانگون»(در سريال جومونگ او را با نام يون‌تابال مي‌شناسيد)، بيشتر آميخته با داستان‌هاي خيالي است و ترديدي در افسانه بودن آن ها وجود ندارد. در متون تاريخي کره، جومونگ به معناي تيرانداز ماهر است و ظاهراً اين صفت به دليل توانايي‌هاي رزمي به وي داده شده است. از جومونگ، با نام «گو» هم، در متون تاريخي کره اسم برده شده است. طبق مندرجات نوشته، جومونگ در حدود سال 34 قبل از ميلاد، شهر «جولبون سئونگ» را بنيان‌گذاري کرد و بعدها، همين شهر تبديل به پايتخت گوگوريو شد. مطابق افسانه، وي به غير از سوسانو، همسر ديگري داشته که در بويو زندگي مي‌کرده است. جومونگ از همسر اولش، پسري داشت که بعدها وليعهد و جانشين او شد. سوسانو، پس از پيوستن همسر قبلي جومونگ به وي، گوگوريو را به سمت جنوب، جايي که امروزه در کره جنوبي قرار گرفته است، ترک کرد تا حکومت مستقلي به وجود بياورد. فرجام جومونگ و گوگوريو جومونگ در 40 سالگي درگذشت؛ دليل مرگ او به تحقيق مشخص نيست؛ اما نبايد از ياد ببريم که عمر کوتاه در ميان بسياري از امپراتوران سرزمين‌هاي خاور دور شايع بود؛ برخي بر اين باورند که شايع بودن نوشيدن شرابي که از شير اسب تهيه مي‌شد، در مرگ زودهنگام اين افراد نقش داشته است. با مرگ جومونگ، امپراتوري او به مدت چند قرن دوام آورد و در نهايت، توسط دو قدرت جديد در شبه جزيره کره، نابود شد. امروزه قبر جومونگ در کره شمالي قرار دارد و يکي از جاذبه‌هاي گردشگري اين کشور محسوب مي‌شود. جواد نوائيان رودسري ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد