غذای محبوب انسان‌های اولیه چه بود و چه مزه‌ای داشت؟

به نقل از گاردین، کلیشه‌های مربوط به نئاندرتال‌ها مبنی بر اینکه آن‌ها دائما گوشت خام می‌خوردند اکنون کاملا از بین رفته است. تجزیه و تحلیل میکروسکوپی ضایعات غذای باستانی کشف شده از یک آتشدان در «غار شانیدر» در عراق، اولین نشانه واقعی از پخت و پز پیچیده - و بنابراین فرهنگ غذایی - را در میان نئاندرتال‌ها ارائه کرده است.

حال سؤال این است: طعم یک غذای نئاندرتال چگونه بود و تهیه آن چقدر آسان بود؟ «لیندا گِدِس» در یک بعد از ظهر بارانی در شهر بریستول، تصمیم گرفت که یک غذای مخصوص نئاندرتال‌ها را بپزد. 

به گفته دکتر «سرن کابوکو» از دانشگاه لیورپول که آنالیز غذای نئاندرتال‌ها را انجام داد، یک ظرف معمولی غذای نئاندرتال‌ها احتمالاً حاوی خمیر کوبیده شده از حبوبات، آجیل و دانه‌های علف است که با آب به هم چسبیده و با تانن‌های تلخ پوسته بذر‌هایی مانند لوبیا یا نخود و نیز مزه تند خردل وحشی طعم‌دار شده است.

جمع آوری چنین موادی باید زمان بر باشد. پروفسور کریس هانت، از دانشگاه جان مورز لیورپول، که هماهنگ کننده این تحقیق بود، گفت: «ادویه‌های زیادی در پوشش گیاهی ساوانای اطراف غار شانیدر وجود دارد، و من حدس می‌زنم نئاندرتال‌ها هر آنچه را که می‌رسید جمع می‌کردند و با آن پخت می‌کردند».

اگرچه دسترسی آسانی به ساوانا وجود ندارد، اما فروشگاه‌های مواد غذایی غالبا جایگزین‌های خوبی برای برخی از مواد مورد نظر دارند. مثلا، پسته وحشی (پسته وحشی) یا گاودانه تلخ (حبوبات) وجود ندارد، اما پسته خام تجاری و عدس سبز فرانسوی جایگزین‌های قابل قبولی هستند.

چند چیز برای آشپزی به سبک نئاندرتال‌ها باید رعایت می‌شد. کابوکو و هانت پیشنهاد کردند که لوبیا‌ها یا نخود‌های خشک شده را با یک غلات کامل باستانی مانند گندم کامل، توت گندم تک‌دانه یا جو، به عنوان پیش فرض دانه علف ترکیب کنند. نئاندرتال‌ها همچنین از بادام وحشی و دانه خردل در پخت و پز خود استفاده می‌کردند و جایگزین‌های دقیقی باید برای این مواد یافت می‌شد. 

هانت در مورد افزودن نمک گفت: «نئاندرتال‌ها به راحتی به نمک در منطقه دسترسی نداشتند و برای رسیدن به نزدیک‌ترین منبع باید از کوه‌های زاگرس عبور می‌کردند. گمان می‌رود که آن‌ها نمک غذایی مورد نیاز خود را از خوردن گوشت حیوانات به دست آورده‌اند.»

لوبیا، عدس و غلات همگی نیاز به یک شب خیساندن دارند، اما آن‌ها باید در چه ظرفی خیس شوند؟ هانت استفاده از یک کیسه چرمی را پیشنهاد کرد. هنگامی که محققان در نزدیکی محل حفاری خود در عراق دست به کار مشابهی زدند، از سنگ آهک محلی (و نسبتاً نرم) برای کوبیدن و آسیاب کردن موادشان استفاده کردند. هانت گفت: «این یعنی اینکه نتایج واقعاً ناخوشایند بود».

به دلیل تاثیر بد سنگ آهک روی دندان از یک هاون یا هاون سنگی برای کوبیدن مواد استفاده شد. حتی با استفاده از این روش، آسیاب کردن مواد با هم نیاز به تلاش قابل توجهی داشت به ویژه آسیاب کردن دانه‌های گندم.

در نهایت این مخلوط قهوه‌ای رنگ با چندین قاشق غذاخوری آب ترکیب شد تا خمیر درشتی به وجود بیاید. سپس این خمیر به شکل قرص‌های تخت نازک درآمد و روی سنگی بزرگ که اطراف آن را چوب و اخگر‌های زغال سنگ احاطه کرده بود، قرار گرفت. 

قرص‌ها تا زمانی که سطح آن‌ها قهوه‌ای طلایی شد پخته شد. برخی از لوبیا‌ها حاوی سمومی هستند که باید از طریق پخت و پز از بین بروند، بنابراین هرکسی که قصد بازسازی این دستور غذا را دارد باید مراقب باشد.

 آشپز مورد نظر که فرآیند پخت غذای نئاندرتال‌ها را انجام می‌داد می‌گوید: «نتیجه به طرز شگفت انگیزی خوشمزه و پیچیده بود: پرمغز، با مقداری تلخی، طعم‌های زمینی حبوبات، همراه با تندی ناشی از دانه‌های خردل. مطمئناً این غذا می‌توانست با مقداری نمک و شاید یک تخم‌مرغ سرخ شده خوشمزه‌تر شود، اما در همین شرایط هم آنقدر خوب بود که کل غذا را تمام کردم و وسوسه شدم تا دوباره آن را بپزم». 

دستور پخت غذای نئاندرتال

یک مشت لوبیای خشک شده، همراه با مقادیر مشابه عدس سبز فرانسوی و توت گندم، به علاوه مقداری عدس قهوه‌ای را یک شب خیس کنید. آن‌ها را با آب تمیز بشویید و سپس این مواد - از جمله پوست آن‌ها - را بکوبید و یک خمیر سفت و سخت به دست بیاورید.

یک قاشق پر هم بادام و هم پسته کوبیده شده بدون نمک (هر دو با پوست) و دانه‌های خردل زرد را به آن اضافه کنید. به تدریج به اندازه کافی آب اضافه کنید تا این مواد را به خمیری تبدیل کنید که بتوانید با دستان خود به شکل قرص‌های نازک درآورید (دراپ اسکون یا پنکیک آمریکایی را در نظر بگیرید).

قرص‌های تخت خمیری را روی سطح صاف قرار دهید و به مدت حداقل ۱۰ دقیقه روی آتش بپزید. برای اینکه تجربه نزدیکتری به نئاندرتال‌ها داشاته باشید، از یک سنگ مسطح داغ استفاده کنید (اما مراقب باشید، زیرا سنگ‌های مرطوب می‌توانند منفجر شوند). ماهیتابه جایگزین قابل قبولی است. روغن‌های دانه‌ها باید از چسبیدن قرص‌ها جلوگیری کند.