طرز تهيه صحيح روغن دنبه و بدون بو با نسخه ابوعلي سينا
فرهنگ غذا/ روغن دنبه يکي از روغنهاي طبيعي است که از پي يا چربي گوسفند در قسمت دم او تهيه ميشود. يکي از سفارشات طب سنتي درباره مصرف روغن دنبه اشاره به روشهاي صحيح تهيه روغن دنبه دارد. در زير دو روش تهيه صحيح روغن دنبه را بيان کردهايم. روش اول نسخهاي وجود دارد از رازي و بوعلي سينا که آن را تاييد کردهاند و گفتهاند که اگر کسي خواست دنبه مصرف کند بهتر است، سه کيلو دنبه گوسفندي را با سه عدد پياز درشت به اضافه يک ليوان سرکه يا آبليمو يا آبغوره خانگي يا رب انار خانگي؛ به همراه يک ليوان گلاب اضافه کرده و ۱۵۰گرم پوست سيب درختي يا رنده سيب درختي يا ۱۵۰ گرم ميوه “به” نيز به آن اضافه شود. همچنين، يک قاشق چاي خوري يا مربا خوري ميخک يا ميتوان ۲ قاشق کاکوتي اصل به مخلوط دنبه خود اضافه کنيد و همه را با هم چرخ کرده و ترکيب را روي شعله ملايم بگذاريد تا رطوبت آن برود و آبي که وجود دارد حذف شود و روغن خالص بماند و بعد آن را صافش کنيد و بگذاريد در جايي منجمد شود. پياز و ترکيباتي که به دنبه گوسفند اضافه ميکنيم بوي بد دنبه را از بين ميبرد و اصلاحش ميکند يعني آن لزوجت و غلظت آن را از بين ميبرد و مانع رسوب آن ميشود و اگر به اين صورت تهيه شود ميتوان مصرف کرد. روش دو در اين روش از تکنيکي به نام استخراج که در شيمي آلي کاربرد دارد استفاده ميشود. در اين روش کپسولهاي روغني از داخل دنبه توسط آب بدون حرارت زياد خارج ميشود. مراحل اين کار بدين صورت ميباشد : ۱- دنبه را شسته و به قطعات کوچک (حدود ۱۰۰ گرمي) تقسيم کنيد. ۲- تکههاي دنبه را به نمک آغشته کنيد. دقت کنيد که تمامي سطح دنبهها نمکدار شوند. (براي ضد عفوني کردن) ۳- دنبهها را به مدت ۲۴ ساعت داخل يخچال بگذاريد. ۴- دنبهها را پس از خارج کردن از يخچال شسته و چرخ نماييد. ۵- دنبهها را داخل قابلمه ريخته و تا دو الي سه بند انگشت بالاتر از سطح دنبهها آب بريزيد. ۶- مقداري پياز را قطعه قطعه کرده و داخل قابلمه بريزيد. (براي ضد عفوني کردن) ۷- ميتوانيد براي رفع بوي دنبه داخل قابلمه مقداري هل، سيب، گلاب، هويچ و يا ديگر مواد غذايي معطر بريزيد. ۸- قابلمه را روي حرارت کم قرار داده و هر از چند گاهي محتويات آن را هم بزنيد. ۹- مشاهده ميکنيد که کپسولهاي روغن درون دنبه آزاد و به سطح آب ميرسند. ۱۰- در هنگام حرارت ديدن، ميتوانيد تبخير شدن آب درون قابلمه را مشاهده کنيد. زماني که تبخير شدن آب قطع شود (حدود ۷ الي ۸ ساعت) حرارت را قطع کنيد. ۱۱- تا زماني که روغن گرم است روغنهاي جمع شده در سطح را توسط يک ملاقه برداشته و از يک صافي پارچهاي ريزبافت (مثلا حرير) عبور دهيد. ۱۲- در صورتي که به طور اشتباه مقداري آب وارد روغن صاف شده گرديد. مدت کوتاهي را صبر کنيد تا آب به ته ظرف منتقل شود. سپس روغن را به ظرف ديگري منتقل کنيد طوري که آب در ظرف اوليه باقي بماند. (حضور آب در روغن باعث فساد آن ميشود) ۱۳- در صورتي که رنگ دنبههاي باقي مانده در قابلمه سفيد يا شيري رنگ بود ميتوانيد بعد از سرد شدن دنبهها مراحل ۸ الي ۱۲ را دوباره تکرار نماييد. اين کار را مي توان ۲ الي ۳ بار ديگر انجام داد. تا زماني که رنگ دنبهها قهوهاي نشده است. رنگ قهوهاي نشان تشکيل کلسترول ميباشد. ۱۴- بهتر است روغن صاف شده را در يخچال نگهداري نماييد.