توصیههایی برای والدین در آستانه فصل بهار
مجله سيب سبز/ هر تغيير فصلي، دغدغههاي متفاوتي براي افراد به همراه دارد بهويژه براي پدر و مادرهايي که بهشدت به فکر سلامت فرزندانشان نيز هستند و مراقبند از آسيبهاي احتمالي که ممکن است با تغيير شرايط در انتظار کودکشان باشد جلوگيري کنند. حالا در آستانه وارد شدن به فصل بهار بهويژه ديدوبازديدها و مسافرتهايي که در تعطيلات عيد نوروز صورت ميگيرد، ممکن است نگراني بيشتري وجود داشته باشد. در همين رابطه، دکتر فرسار، متخصص اطفال توصيههايي براي والدين در آستانه فصل بهار دارد. با خواندن اين نکتهها ميتوانيد طوري به استقبال بهار برويد که فرزندانتان هم از اين فصل لذت ببرند و هم سالم و تندرست باشند. 1. زيادهروي نکنيد از نکات مهمي که خانوادهها در تعطيلات نوروز بايد درنظر بگيرند اين است که با تعدد مهمانيها در اين روزها، مراقب باشند حد اعتدال در مصرف آجيل و اينگونه تنقلات نگه داشته شود. مصرف آجيل بهويژه آجيل خام تاحدودي براي کودکان لازم است، مثلا روزي نصف گردو، 2بادام يا 2پسته خام کمک ميکند که امگا3 و 6 بدنشان تامين شود اما آنچه در مهمانيهاي تعطيلات نوروز شاهد آن هستيم اين است که به مقدار زيادي تخمه و آجيل مصرف ميشود. اين افراط عوارض خاص خود را به همراه خواهد داشت، بهعنوان مثال اينکه چرب است و اشتها را کور ميکند و جلوي غذا خوردن درست کودکان را ميگيرد. 2. شيريني و شکلات چقدر باشد؟ شکلات با آنتياکسيداني که دارد، اگر به مقدار کم مصرف شود مفيد است ولي اگر در مصرف آن زيادهروي شود علاوه بر آنکه احتمال آلرژيزايي دارد، با قند زيادي که در آن موجود است جلوي غذا خوردن کودکان را ميگيرد و آنها را بياشتها ميکند، همچنين شيرينياي که ميزان قند آن بالاست زياد توصيه نميشود. به اين نکته نيز بايد دقت داشت که در بعضي شکلاتها و تنقلات صنعتي از رنگهايي استفاده ميشود که براي بعضي کودکان حساسيتزاست و با شناسايي آنها ميتوان از بروز حساسيت جلوگيري کرد. 3. از دور محبت کنيد! بچهها به تماس با پدرومادر بسيار نياز دارند و از نظر رشد عاطفي و رواني احتياج دارند که نوازش شده و در آغوش گرفته شوند. با اينکه اين مسئله درمورد پدرومادر و اعضاي نزديک خانواده صدق ميکند، گاهي ديده ميشود که غريبهها و افراد فاميل نيز با بوسيدن و در آغوش گرفتنهاي طولاني کودکان ميخواهند به آنها ابراز محبت کنند که اين کار هم از بعد فرهنگي و هم از بعد سلامت مناسب نيست. از نظر شخصيتي، کودکان بايد حفظ حريمها را ياد بگيرند و از نظر سلامت، بوسيدن کودکان ميتواند بيماريهاي گوناگوني به آنها منتقل کند. باتوجه به سيستم ايمني ضعيف بچهها بهويژه نوزادان، بوسيدن دهان و بيني آنها باعث انتقال سريع بيماريها به آنها ميشود يا بهدليل پوست حساسي که دارند، بوسيدن صورتشان ميتواند پوستشان را به سرعت تحريک کرده و انواع حساسيتهاي پوستي را بههمراه داشته باشد. بههمين دليل در ديدوبازديدها تا حد امکان بايد از دوستان و آشنايان خواست که اين نکات را رعايت کنند. تغييرات دمايي بدن شرايط را براي فعاليت ويروسها مساعد ميکند 4. ويروسها را دست کم نگيريد! از آنجا که در 2فصل پاييز و بهار با نوسانات سريع درجه حرارت هوا مواجه هستيم، يکي از مسائل مهم در پيشگيري از ابتلا به بيماريهاي مختلف بهويژه سرماخوردگي، انتخاب پوشش مناسب است. تغييرات دمايي بدن شرايط را براي فعاليت ويروسها مساعد ميکند، بنابراين بهتر است براي بهار لباسي انتخاب شود که کودک بهراحتي بتواند آن را از تنش درآورد و دوباره با سرد شدن هوا آن را بپوشد. انتخاب لباس بسيار گرم باعث اذيت کودک و بهانهگيري او ميشود و لباس نازک نيز او را در معرض بيماري قرار ميدهد ولي بهعنوان مثال يک لباس سبک و در کنار آن همراه داشتن يک لباس گرمتر که درمواقع سرد شدن هوا روي آن پوشيده شود هم به کودک اجازه تحرک ميدهد و هم او را از تغييرات دمايي مصون نگه ميدارد. 5. کودکان را تنبل نکنيد! استراحت بچهها به اندازه يک فرد بالغ نيست بلکه آنها جنبوجوش بيشتري دارند و اصلا با همين جنبوجوشها و فعاليتهاست که سلامت روحي و جسمي آنها تامين ميشود. آنها بسياري از اصول زندگي را از طريق بازيهاي دستهجمعي و فعاليتهاي گروهي ياد ميگيرند، بنابراين نبايد آنها را محدود کرد و از آنها خواست که مانند بزرگترها تنها يک گوشه بنشينند. مهمانيهاي عيد فرصت خوبي است که کودکان بهجاي نشستن پاي تلويزيون و انواع بازيهاي کامپيوتري که عواقبي چون چاقي، اختلالات رواني و تيکهاي عصبي برايشان دارد، فارغ از تکاليف مدرسه در کنار ساير کودکان همسنوسال اقوام و آشنايان با بازي کردن و تبادل فکر و نظر با يکديگر اوقات شادي را بگذرانند. 6 . بيماريهاي خاص کودکان والدين کودکاني که بيماريهاي خاص دارند بايد مراقبتهاي بيشتري نسبت به فرزندشان داشته باشند. بهتر است پيش از شروع ايام عيد با مشاوره با پزشک فرزندشان توصيههاي لازم را از او بگيرند که اگر در تعطيلات به دکتر فرزندشان دسترسي نداشتند، نگراني برايشان پيش نيايد. 7. مراقب آلرژي باشيد يکي از مواردي که با شروع فصل بهار ممکن است کودکان را درگير کند، آلرژي و حساسيتهاي مربوط به اين فصل است. آلرژيها با شروع فصل بهار و با ورود ميوههاي جديد و نوبرانهها، گرده گلها و گياهان بيشتر ديده ميشود. اين حساسيتها موضوع پيچيدهاي است و نميتوان آن را بهطور کلي از بين برد اما با شناخت منبع حساسيت و دوري از آن، ميتوان اين حساسيتها را کنترل کرد. 8. مراقبت در سفر اگر در مسافرتهايي که در تعطيلات نوروز انجام ميشود نيز دقت کافي صورت نگيرد، ممکن است بيماري افراد بهويژه کودکان که حساسترند را شاهد باشيم. توجه به آب آشاميدني، شستوشوي مرتب و مداوم دستها، جلوگيري از گرمازدگي و دقت براي مسموم نبودن موادغذايي است، بنابراين بهتر است استفاده از سس مايونز، شير و موادي که بهراحتي خراب ميشوند، در سفر محدود شود. 9. مسافرت خارجي تغييرات آبوهوايي سريع ميتواند بيماريهاي ويروسي يا تنفسي را شيوع بدهد، بنابراين لازم است خانوادهها به توصيههايي که توسط مسئولان بهداشت صورت ميگيرد، توجه کنند. گاهي گفته ميشود، در بعضي کشورها بيماريهاي خاص شايع است که بعضي از اين بيماريها واکسن دارند، بهعنوان مثال واکسن تب زرد، آنفلوآنزا، مننژيت و...که بهتر است واکسن آن را تزريق کنيد. درباره بيماريهاي مهم بايد با مشورت پزشک باشد. تغييرات آبوهوايي سريع ميتواند بيماريهاي ويروسي يا تنفسي را شيوع بده. 10. خواب را تنظيم کنيد در مهمانيهايي که صورت ميگيرد گاهي شبنشينيها طولاني شده و ساعت خواب کودکان به هم ميريزد. والدين بهتر است به اين نکته دقت کنند که بچهها در سنين حساسي هستند و اگر روال زندگي و ساعت خواب و بيداريشان تغيير پيدا کند، علاوه بر خستگي روزانهاي که خواهند داشت، تنظيم کردن مجدد ساعت خوابيدنشان کار سختي خواهد بود و براي دوران مدرسه رفتن به مشکل برميخورند. 11. درمانهاي خودسرانه دلدرد و حالت تهوع ناشي از پرخوري يا ساير بيماريها که براي کودکان اتفاق ميافتد، ممکن است والدين را به استفاده خودسرانه از داروها سوق دهد. اين کار، گاهي عواقب ناخوشايند و حتي جبرانناپذير دارد به همين دليل به آنها توصيه ميشود که از هرگونه خوددرماني بپرهيزند و درمانهاي خانگي را نيز در حدي که پايه علمي دارد و در علم امروز وارد شده، انجام دهند نه آنهايي که جزء خرافات محسوب شده و نسبت به آن مطمئن نيستند. 12. با اضافه وزن کودکان چه کنيم؟ زندگي شهرنشيني امروز و تغذيه ناسالم خانوادهها باعث شده با چاقي کودکان بيش از گذشته مواجه باشيم و پدرومادرها بهدنبال راهکارهاي مقابله با اين چاقي باشند. آنچه در اين ميان مهم است، اين است که پدرومادرها بدانند منطق کودکان با منطق بزرگسالان فرق دارد و بايد بهدرستي و به زبان خودشان قضايا را براي آنها توضيح داد نه اينکه صرفا آنها را تهديد کرد. ضمن اينکه نبايد کاري کنند که فرزندان احساس محروميت داشته باشند زيرا به محض اينکه چشم بزرگترها را دور ببينند سراغ همان خوراکيهاي ممنوع ميروند. براي اينکه کودکتان بتواند از پرخوري پرهيز کند بايد خود پدر و مادر نيز در خوردن خوراکيها اعتدال را رعايت کنند، همچنين هنگام خريد مايحتاج خانه سراغ خوراکيهاي سالم بروند تا انتخاب کودک براي ميانوعدهها از بين موادغذايي سالم باشد نه غذاهاي سرشار از کالري و بدون ارزش تغذيهاي.