راه های درمان مکیدن انگشت در کودکان

بيتوته/ عادت هاي دهاني نامناسب کودکان شامل مکيدن انگشت در کودکان ، مکيدن پستانک، فشار غير طبيعي زبان پشت دندان ها، جويدن ناخن، دندان قروچه و خودآزاري مي باشد. عادت هاي لبي نامناسب شامل خيس کردن لب ها به صورت مکرر، کشيدن لب، مکيدن لب و گزيدن لب مي باشد عوارض مکيدن انگشت در کودکان انگشت مکيدن بيشترين عادت هاي دهاني است. تئوري هاي مختلفي علت مکيدن انگشت شست در کودکان را شرح مي دهد. روان شناسان عامل رواني را قوي ترين علت آن مي دانند. عوارضي که اين عادت در کودکان ايجاد مي کند شامل فاصله گرفتن دندان هاي قدامي بالا و پايين از يکديگر، جلوزدگي بيش از حد دندان هاي قدامي بالا، تنگ شدن قوس فک بالا و ايجاد کام گنبدي و عدم رشد عرضي فک بالا مي باشد. درمان ها شامل درمان يادآوري، جايزه درماني، دستگاه درماني و ترکيبي از يادآوري و جايزه درماني مي باشد. پيشگيري از مکيدن انگشت در کودکان هر چه که کودک بزرگ‌تر مي‌شود، پذيرش برخي از عادت‌ها و رفتارهاي او براي والدين سخت‌تر مي‌شود، از جمله مکيدن انگشت. کودک در سن دو سالگي معمولا کمتر انگشت خود را مي‌مکد، مگر موقعي که گرسنه، خسته و يا دلتنگ شده باشد. بنابراين مادر بايد دقت کند که کودک در چه شرايطي و در چه زماني شست خود را مي‌مکد و از به وجود آوردن چنين شرايطي که منجر به مکيدن شست او مي‌شود، جلوگيري کند؛ يعني به او زود‌تر غذا بدهد که گرسنه نشود، يا او را زود‌تر بخواباند و در هنگام بيداري با کودک بازي کند چرا که تحقيقات حاکي از آن است که مکيدن انگشت اکثراً توسط کودکاني انجام مي‌شود که در دوران نوپايي ساعات زيادي از روز را از مادرشان دور بوده‌اند. بنابراين، بايد توجه داشت به کودکي که خسته، گرسنه و يا دلتنگ است و در نتيجه شروع به مکيدن شست خود مي‌کند، دادن اسباب بازي به عنوان جايگزين کردن مکيدن انگشت، چندان موثر نيست و بايد از خسته شدن، گرسنه شدن و دلتنگ شدن کودک جلوگيري کرد. بعضي از کودکان که عادت به مکيدن شست خود دارند، اگر به کودکستان سپرده شوند و کودکستان را دوست داشته باشند، ممکن است به علت علاقه‌اي که به محيط تازه کودکستان پيدا مي‌کنند، مکيدن شست خود را ترک کنند و حتي ممکن است بي‌خوابي و بي‌اشتهايي کودک نيز از بين برود. اگر پدر و مادر قبل از سن سه سالگي کودک، او را از مکيدن انگشت منع و از آن جلوگيري کنند، عادت کودک شديد‌تر مي‌شود و ترک کردن آن مشکل‌تر خواهد شد، ولي اگر پدر و مادر اجازه دهند که مکيدن شست سير طبيعي خود را طي کند، کودک معمولا در سن چهار تا پنج سالگي آن را ترک خواهد کرد. همکاري و يادآوري: براي اينکه به فرزند خود در ترک مکيدن انگشت در کودکان کمک کنيد بهتر است زماني که هر دو به قدر کافي آرام هستيد با او صحبت و نظر او را درک کنيد و بپذيريد ولي به او بگوييد چقدر دوست داريد که او اين کار را ترک کند. از او بپرسيد که چگونه مي‌توانيد به او در اين راه کمک کنيد و پيشنهادات او را بپذيريد. به علاوه فراموش نکنيد که شايد از نظر او، آن‌طور که از نظر شما مهم است، مکيدن انگشتانش مسئله بسيار مهمي نباشد. مي‌توانيد پيشنهاد بدهيد که فرزندتان باندي دور انگشتش بپيچد تا به او يادآوري کند که انگشتش را نمکد. وقتي که او اين کار را انجام مي‌دهد به جاي عصبانيت و برخوردي تند مثل: «انگشتت را از دهانت بيرون بياور!» بهتر است با او با ملايمت و آرامش رفتار کنيد. اين روش درمان براي کودکاني که همکاري لازم و خودشان تمايل به ترک عادت مذکور را دارند، مناسب است. البته بايد مراقب بود که اين مورد، از نظر کودک به عنوان يک تنبيه تلقي نشود، زيرا در اين صورت کودک اقدام به مقابله کرده و درمان، نتيجه‌اي دربرنخواهد داشت. جايزه درماني : يک قول نامه بين کودک و والدين يا کودک و دندان پزشک بسته مي شود و با کودک قرار گذاشته مي شود که در هر روزي که اين عادت را انجام ندهد به او جايزه کوچکي بدهند. هرچه کودک را بيشتر در اين برنامه درگير کنيم، امکان موفقيت بيشتر خواهد بود. بدين معني که مثلا ًاز کودک بخواهيم جدولي را تهيه کرده و تعداد دفعات مکيدن انگشت خود را در هر روز هفته در آن ثبت کند والدين بايد به خاطر داشته باشند که به هيچ عنوان، کودک خود را به خاطر انجام عادت سرزنش نکنند. صبر کنيد: مي‌دانيد سر کودکاني که تا حتي ۶ سالگي انگشت خود را مي‌مکيده‌اند چه آمده‌است؟ آنها ديگر اين کار را نمي‌کنند. به گفته والدين آنها، بچه‌ها هر سال که مي‌گذشته، به اين کار رغبت کمتري نشان داده‌اند و کم‌کم آن را رها کرده‌اند و يا تنها در زمان‌هاي خاصي همچون تماشاي تلويزيون، آن را ادامه داده‌اند. هر چه سن بچه‌ها بالاتر مي‌رود و در جمع دوستان خود قرار مي‌گيرند، از ترس مسخره شدن توسط دوستان‌شان اين کار را کمتر انجام مي‌دهند تا کم‌کم از سر آنها مي‌افتد. برقراري فضاي امن: وقتي به کودک خود کمک مي‌کنيد که عادتش را ترک کند بايد فضاي احترام آميزي در خانه ايجاد کنيد که او احساس حقارت و سرزنش نکند. به ديگر فرزندان‌تان اجازه ندهيد که او را تحقير يا تمسخر کنند. اگر فرزند شما تحت فشار روحي قرار دارد و نگران و مضطرب است بهتر است کمي از سرعت تلاش خود بکاهيد يا مدتي در اين برنامه وقفه ايجاد کنيد. در طول اين مرحله بسيار با فرزند خود مثبت رفتار کنيد مثلا بگوييد: «من خيلي ازت ممنونم که اينقدر تلاش مي‌کني.» اگر در طول اين مراحل‌گاه فرزند شما دوباره کمي به مراحل قبل باز گردد، نگران نشويد چرا که ترک عادت مکيدن انگشت براي او سخت است مخصوصا اگر آغازکننده اين فرآيند شما باشيد نه خود او. اگر مکيدن انگشت در کودکان تا ۶ سالگي ادامه يابد: در بعضي مواقع کودک در سن ۵ تا ۶ سالگي ممکن است براي رهايي از فشار و هيجان دروني خود که در اين سن بيشتر است، به طور موقت شروع به مکيدن شست خود کند. شايد اين عادت براي يک کودک پيش دبستاني از ديد والدين قابل پذيرش باشد ولي براي بچه‌هاي بزرگ‌تر بسيار غير قابل تحمل خواهد بود. عادت مکيدن انگشت در يک کودک ۶ ساله نسبت به گذشته بسيار کمتر است. علت کم رنگ‌تر شدن اين عادت اين است که او در اين سن بيشتر وقت خود را در مدرسه يا مهد کودک مي‌گذراند و به فعاليت‌هاي مدرسه مشغول است. پس عادت مکيدن انگشت در او به طور پنهاني يا در زماني که اعضاي خانواده در کنار يکديگر هستند، خود را نشان مي‌دهد. با وجود کمتر شدن اين رفتار در کودکان در اين سن، باز هم بسياري از والدين خواستار ترک اين عادت در کودکانشان به طور کامل هستند. برخي والدين در اين مورد با فرزند خود دعوا و مرافعه مي‌کنند که نهايتا به فشار عصبي بر هر دو طرف منجر مي‌شود. بعضي از والدين هم مدت زماني خود را عقب مي‌کشند و به دنبال راه چاره مي‌روند. دلايل بسيار براي اين مکيدن انگشتان توسط يک کودک ۶ يا ۷ ساله يا حتي بيشتر وجود دارد. براي مثال اينکه اين عادت يک عادت قديمي است که کودک هيچ وقت اجبار ي بر ترک آن نداشته است. يا اينکه کودک از لحاظ عاطفي هنوز آماده ترک اين عادت نشده است. شايد او اين کار را شب‌ها براي راحت‌تر خوابيدن انجام مي‌دهد يا در مواقعي که در مدرسه احساس عدم امنيت مي‌کند، يا زماني که در تنش‌هاي خانوادگي مثل رقابت خواهر و برادري، يا طلاق والدين قرار مي‌گيرد. گاهي ممکن است که کودک وقتي با سرزنش يا طعنه همسالان خود مواجه مي‌شود، عادت مکيدن انگشتش را کنار بگذارد. مثلا: «اوه، تو هنوز انگشتت را مي‌مکي! من اين کار را وقتي ۴ ساله بودم کنار گذاشتم». اما در مورد بعضي از بچه‌هايي که اين عادت در آن‌ها شديد‌تر است حتي به اين اظهارات هم توجهي ندارند. حرف آخر والدين نبايد نسبت به مکيدن انگشت در کودکان حساس باشند. اگر اين عادت به تدريج کمتر شده است، جاي نگراني نيست، ولي اگر همراه مشکلات رفتاري و رواني ديگر است، بايد جدي گرفته شود و از متخصصان کمک گرفت. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد