چرا باید «عذرخواهی کردن» را یاد بگیریم؟!
برترين ها/ خيلي از افراد احساسات دردناک و بغرنجي در برابر عذرخواهي کردن دارند! بعضي از ما زماني که بچه بوديم و باعث رنجش و آزار کسي ميشديم، مجبورمان ميکردند تا عذر خواهي کنيم و بعضي از ما نيز، آزادانه و طبق ارادهي خودمان عذر خواهي ميکرديم و بلافاصله بعد از آن هم احساس بهتري داشتيم. برخي از افراد به راحتي عذرخواهي ميکنند در حاليکه براي برخي ديگر اين کار بسيار سخت است. بسياري از کارشناسان هشدار ميدهند که اگر عقيده داشته باشيم در رابطهاي که داريم نيازي نيست هرگز عذرخواهي کنيم، خودمان را در معرض شکست در آن رابطه قرار دادهايم. احتمالا ياد گرفتهايم که اگر کسي را تصادفا ناراحت کرديم يا چيزهايي از اين قبيل، لازم است عذر خواهي کنيم، اما آيا ميدانيد چرا عذر خواهي کردن واقعا اهميت دارد و يک عذرخواهي بجا و درست، چه تاثيراتي ميتواند داشته باشد؟ دانشمندان و روانشناسان دلايل مهمي را در اين مورد ارائه کرده و توجيه کردهاند که چرا وقتي يک ارزش يا قانون اجتماعي زيرپا گذاشته ميشود، بايد عذر خواهي کرد. برخي از نتايج مثبتي که عذرخواهي با خود به همراه دارد: آيا عذرخواهي کردن واقعا مهم است؟ - وقتي يک هنجار اجتماعي را ميشکنيد، از رعايت نکردن نوبت گرفته تا قانون شکنيهاي بزرگتر، با عذر خواهي کردن اين را ميرسانيد که شما ميدانيد «قوانين» چه هستند، و موافقيد که بايد آنها را رعايت کرد. با اين کار به ديگران اجازه ميدهيد احساس خطر نکنند، چون ميفهمند که شما قبول داريد رفتارهاي آزاردهنده، پسنديده نيستند. - وقتي باعث رنجش کسي ميشويد با عذرخواهي کردن ميتوانيد احترام او را مجددا ارزشمند اعلام کنيد و او نيز خواهد فهميد که شما قبول داريد تقصير شما بوده، نه ديگران، در نتيجه احساس بهتري پيدا ميکند و احترام و وجههي خودتان نيز حفظ ميشود. - عذر خواهي کردن به ترميم روابط کمک ميکند، باعث ميشود دوباره دربارهي موضوع گفتگو کرده و مجددا نسبت به هم احساس صميميت کنيد. - عذرخواهي صادقانه و بيغل و غش باعث ميشود ديگران بدانند شما بابت اشتباهي که مرتکب شدهايد غروري نداريد و ديگر آن رفتار را تکرار نخواهيد کرد. با عذر خواهي کردن به ديگران القاء ميکنيد که شما کسي هستيد که مراقب است به ديگران آزاري نرساند و روي نقاط مثبت شما بيشتر تمرکز خواهند کرد تا روي اشتباهاتتان. فوايد عذر خواهي کردن روابط خوب ميتوانند مسکّنهاي قوي براي استرسها و اضطرابهاي ما باشند، اما ناسازگاري و کشمکش هم ميتواند استرسهاي بزرگي ايجاد کند. هنر عذر خواهي کردن را به خوبي ياد بگيريد تا بتوانيد اثرات منفي اختلافهايتان را به ميزان چشمگيري کم کرده و از استرس در روابط خود دور بمانيد، زيرا عذر خواهي کردن به ما کمک ميکند اختلاف نظرها و کشمکشها را به خوبي پشت سر بگذاريم و رابطهمان را مديريت کنيم. عذر خواهي کردن، لذت بخشيده شدن و شادي را به دنبال دارد و از استرس نيز کم ميکند. عذر خواهي بجا، رابطه را تقويت کرده، اختلافات بعدي را کم ميکند و خلاصه اينکه ارزشش را دارد! چرا براي بعضي از افراد، عذر خواهي کردن کار سختي است؟ بعضيها فکر ميکنند اگر عذرخواهي کنند يعني تائيد کردهاند که فرد ناشايستي هستند و در ذاتشان بدي وجود دارد. برخي ديگر هم باور دارند که اگر بعد از مثلا يک اختلاف براي عذرخواهي کردن پيشقدم شوند، تمام گناهان به گردنشان افتاده و بايد مسئوليت تمام اشتباهات را يک تنه به گردن بگيرند؛ آنها فکر ميکنند عذرخواهي کردن آنها به فرد مقابل اجازه ميدهد هيچ بخشي از اشتباه را مربوط به خودش نداند. در حاليکه يک عذرخواهي صادقانه و خوب ادا شده باعث ميشود از بيشتر مشکلات بعدي جلوگيري شده و حتي راه حل پيدا شود، بنابراين ارزشهاي مشترک سر جاي خود برگشته و احساسات مثبت، بازيابي ميشوند. فقط بايد بدانيد چه زماني و چطور عذر خواهي کنيد. چه زماني عذرخواهي کردن ايدهي خوبي است؟ اگر کاري که انجام دادهايد باعث درد و ناراحتي فرد ديگري شده، خوب است که عذر خواهي کنيد، حتي اگر کاري که انجام دادهايد کاملا غيرعمدي بوده باشد. چون عذر خواهي کردن، راههاي ارتباطي را باز ميکند و به شما اين امکان را ميدهد تا با فرد مقابل، مجددا ارتباط برقرار کنيد. با عذر خواهي کردن، مي توانيد احساس تاسف و پشيماني خود را منتقل کنيد و فرد مقابل هم خواهد فهميد که شما واقعا به احساسات او احترام ميگذاريد؛ در نتيجه در ارتباطهاي بعدي با شما احساس بهتري خواهد داشت. همچنين عذر خواهي کردن به شما اجازه ميدهد در مورد اينکه «قوانين» آينده چه خواهند بود بحث و گفتگو کنيد، مخصوصا اگر لازم باشد قوانين جديدي وضع کنيد اين اتفاق روي خواهد داد. ايجاد قوانين جديد در روابط ميتواند به شما کمک کند شما نيز در آينده آزرده و ناراحت نشويد. ضمنا از اين به بعد بيشتر مراقب هستيد که رفتار آزاردهندهاي در برابر فرد مقابل انجام ندهيد. مثلا ميتوانيد بگوييد: متاسفم که بيدارتان کردم! حالا که فهميدم شما دوست نداريد بعد از ساعت ۸ شب کسي با شما تماس بگيرد، از اين به بعد رعايت خواهم کرد. اين، درست همان جايي است که وضع يک قانون جديد، بسيار مفيد خواهد بود. پذيرفتن مسئوليت يعني اينکه آشکارا اعلام کنيد قبول داريد کاري که در آن موقعيت انجام دادهايد اشتباه بوده، اما با متانت بيان کنيد کاري که انجام دادهايد از نظر شخص شما بد نبوده است. به اين شيوه شما به خودتان ميقبولانيد که اگرچه در عذرخواهي پيشقدم شدهايد اما مسئوليت تمام اشتباهات را به گردن نگرفتهايد. چه زماني عذر خواهي کردن ايدهي خوبي نيست؟ خيلي مهم است که به ياد داشته باشيد عذرخواهي کردني که قول و تعهدات پوچ به همراه داشته باشد، اصلا خوب نيست. يک از مهمترين عملکردهاي عذرخواهي اين است که موجب فرصتي براي بازسازي اعتماد و اطمينان شود؛ تصميم بر عدم تکرار اشتباه گرفته شده و يا تغييرات لازم صورت گيرد؛ اين بخش مهمي از عذرخواهيست. اگر قول يک تغيير را بدهيد اما اجرا نکنيد، اين پيام را خواهيد رساند که ممکن است کاري را که ميدانيد درست نيست انجام دهيد. پس قولي ندهيد که نميتوانيد انجامش دهيد، بلکه اين اطمينان را به فرد بدهيد که در آينده، رفتاري که موجب آزارش ميشود انجام نخواهيد داد. اگر طرف مقابلتان توقع نابجا يا غيرمنطقي دارد، پس حتما پيش از آن، بيشتر از حد لازم به او قول دادهايد! با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد