لباس هنرپیشههای ایرانی در فستیوالهای جهانی
روزنامه شهروند/ چند روزي ميشود که دوباره موضوع لباس پوشيدن هنرمندان و بهخصوص هنرپيشگان زن ايراني در مجامع و فستيوالهاي بينالمللي در فضاي مجازي مطرح شده است. در روزهاي اخير، درحاليکه انتخاب لباس ليلا حاتمي در فستيوال کن سال ٢٠١٤ بهعنوان يکي از ١٠ لباس پوشيده برتر اين رخداد بزرگ سينمايي نگاهها را متوجه اين موضوع کرد، فرشهاي قرمز و فوتوکالهاي دو فيلم ايراني حاضر در فستيوال کن امسال نيز خبرسازترين رخدادهاي فضاي رسانهاي غيررسمي ايران شدند تا به يک آن، لباس بازيگران ايراني در مجامع جهاني بدل به سوژهاي همگاني در فضاي سينما و رسانهاي ايران شود. البته در کن امسال، از اينرو که زنان فيلم اصغر فرهادي جزو زنان شناختهشده غيرايراني عالم سينما بودند و به همان نسبت هم باتجربه در چنين مواردي؛ فشار انتقادات بيشتر به سوي هنرمندان فيلم جديد جعفر پناهي مايل بوده و شگفت که بنا به هر دليلي هنرمندان اين فيلم هم با ظاهر عجيبشان در فوتوکال و فرش قرمز بهانه کافي را دست منتقدان دادهاند. بهخصوص بهناز جعفري که لباس و حجاب سفت و سختش در فرش قرمز فيلم سه رخ و لباس عجيبش در مراسم فوتوکال دستمايه بيشمار شوخيهاي بامزه و بيمزه مجازي شده است. حال بگذريم از ظاهر غريب مرضيه رضايي که همگان به تشبيه او با خانوم هاويشام يا زنان خونآشام فيلمهاي ترسناک پرداختهاند. دنياي شيرين رد کارپت... رد کارپت يا همان فرش قرمز خودمان دنياي عجيب، جالب و پرحاشيهاي است. دنيايي که باعث ميشود هنرمند در يک آن، بيش از تمام تلاشهايي که در زمان ايفاي نقش کرده، در چهارگوشه دنيا ديده شود. کافي است دو قدم روي اين فرش جذاب راه بروي. ناگهان ميبيني که در سراسر دنيا درباره لباس و ظاهرت صحبت ميشود. اين خاصيت فرش قرمز است؛ دنياي رد کارپت... سينماي ما با اينکه در سالهاي اول انقلاب چنين مراسمي را با انگ ابزارهاي سرمايهداري و پول ناديده گرفت، اما هرچه زمان گذشت و هرچه حضور بينالمللي سينماي ايران رونق بيشتري گرفت، سينماگران ديدند که ناچار از رعايت حداقلها و استانداردهايي در اين زمينه هستند. البته براي هنرمندان مرد اين موضوع چندان قضيه بغرنجي نبود و به سهولت ميتوانستند از پس حواشي آن برآيند، اما بازيگران زن با چالشهاي بزرگي در اين زمينه مواجه بودند. بازيگراني که هم ميبايست قواعد و قوانين حاکميتي را درباره نوعي پوشش معيار زنانه رعايت ميکردند و هم اينکه با رعايت ظرافتها و حساسيتهاي آرتيستيک از انگشتنما شدن در مجامعي که دنبال کمترين بهانهاي براي زير سوال بردن ايران بودند، جلوگيري ميکردند. چنين شد که پوشش بازيگران زن در جشنوارههاي خارجي اهميتي استراتژيک پيدا کرد! موج جهاني تحسين و تقبيح امروزه در فستيوالها و مراسم گوناگون، فرشهاي قرمز بخش جداييناپذير رويدادهاي هنري هستند و از اسکار تا کن و حتي فستيوالهاي درجه دو و سه شاهد رژه سلبريتيهاي زن و مرد با مد و لباسهاي مختلف هستيم. درواقع سلبريتيها که ميدانند هر تصويرشان ظرف چند دقيقه با موجي ميليوني از کامنتها و لايک و استدلالها در سراسر گيتي روبهرو خواهد شد، همواره علاقهمند هستند تا با تيپ و استايل خاص خود روبهروي دوربين خبرنگاران حاضر شوند. الگويي که در سراسر دنيا گسترش يافته و به نظر ميرسد به بخشي از فرهنگ رويدادهاي هنري تبديل شده است. بازيگران ايراني هم از اين قاعده کلي مستثني نيستند و در تمام اين سالها از اين نظر در نقطه فوکوس رسانههاي داخلي و خارجي قرار گرفتهاند. کت و کراوات و شلوارک جوايز و افتخارات جعفر پناهي در ونيز و برلين، نامزدي مجيد مجيدي در اسکار، نخل طلا و انبوه جوايز ديگر عباس کيارستمي و اسکارهاي اصغر فرهادي سينماي ايران را وارد رادار سينماي جهان و زمينه حضور سلبريتيهاي ايراني روي فرش قرمزهاي معتبر را فراهم کرده است. از آن به بعد تصاوير لباس و برندي که هنرپيشههاي کشورمان بر تن داشتند، مثل سلبريتيهاي سرزمينهاي ديگر روي جلد مجلات معتبر مد و لباس و سينماي دنيا نشست. اتفاقي که درون مرزها هم بازتابهاي فراواني يافت و تحسينها و البته انتقادات فراواني را موجب شد. در اين سالها نيکي کريمي، مريلا زارعي، ساره بيات، نگار جواهريان، فاطمه معتمد آريا، ستاره پسياني، ليلا حاتمي و ترانه عليدوستي بارها و بارها تيتر و عکس مجلات و رسانههاي مختلف شدند. سليقه قابل اتکاي يک هنرمند ايراني در سال ٢٠١٢ ليلا حاتمي با لباسي بلند و در سال ٢٠١٤ نيز با لباسي که طراحش آن را لباسي ۱۴۰ساله با زردوزي و جزييات فوقالعاده نمادي از زيبايي و ظرافت زنانه خواند که متعلق به خانوادهاي در ايران بود که بيش از ۱۸۰سال از آن نگهداري کرده بودند؛ چشمها را متوجه ظرافت و زيبايي پوشش خود کرد و درنهايت هم هر دو بار در ليست بهترين لباسهاي جشنواره با وجود پوشش حجاب قرار گرفت. اين شايد نخستينباري بود که يک هنرپيشه زن ايراني از اين نظر موفق ميشد. اتفاقي که بعدها هم براي اين بازيگر خوشپوش رخ داد و او در کن و اسکار توانست با ظاهر شيک و ظريفش سليقه بانوي ايراني را به جهانيان نشان دهد. ترانه عليدوستي نيز با حضورش در فيلم فروشنده اصغر فرهادي در مراسم کن ۲۰۱۶ فرانسه فرصتي براي نمايش لباسي کاملا متفاوت با سبک سلبريتيهاي شرکتکننده در کن به دست آورد؛ که آن نيز مورد توجه قرار گرفت. استايلي کاملا پوشيده که تصوير متفاوتي از دختران ايراني را به دنيا مخابره ميکرد. سليقههاي عجيب و غريب آقايان و خانمهاي بازيگر بهناز جعفري و مرضيه رضايي در درو کردن انتقادات فراوان براي نوع لباس پوشيدنشان تنها نيستند و تاکنون بازيگراني چون نگار جواهريان بازيگر حوض نقاشي در جشنواره ٢٠١٣ آسيا پاسيفيک با بلوز و دامن بلند مشکي و نيمچادري از حرير با رودوزيهاي طلايي، سحر دولتشاهي، بهنوش بختياري و شيلا خداداد در حضور جهاني فيلم گاوخوني، گروه بازيگران زنِ فيلم گس با بلوز، شلوار گشاد، چکمه و پوتين روي فرش قرمز جشنواره رُم، لادن مستوفي، انديشه فولادوند و... نشان دادهاند در زمينه انتخاب لباس مناسب سليقه چندان قابل اتکايي ندارند و به اين دليل آماج انتقادات فراواني قرار گرفتهاند. البته بازتاب رسانهاي لباسهاي بازيگران ايراني منحصر به حضورهاي بينالمللي آنها نميشود و همه ساله لباسهاي بازيگران ايراني در جشنواره فيلم فجر هم سوژه مردم و رسانهها ميشود. درواقع همه ساله جشنواره فيلم فجر پر ميشود از حاشيههاي غيرسينمايي. شايد حاشيهسازترين بازيگر از اين نظر «نويد محمدزاده» باشد که همواره با لباسهاي عجيب و غريبش در مراسمها و جشنوارههاي مختلف توجه مردم و رسانهها را به خود جلب کرده است. لباسهايي که گاهي با نقدهاي جدي روبهرو ميشود و گاهي هم هواداران خاص خودش را دارد. فراموش نکردهايم شلوارهاي کوتاه و فاق بلند اين بازيگر در جشنواره کن را که سوژه روز رسانهها شدند. يا مريم معصومي که بيش از فيلمها در صفحات مجازي ميدرخشد و البته در فرشهاي قرمز داخل کشور. او که در جشنواره دوسال پيش با آن لباسي که سرشانههاي تيز داشت، سوژه رسانهها شده بود، در سالهاي اخير تا حدي عاديتر لباس ميپوشد. آنا ثاني آنا ثاني؛ طراح لباس سحر دولتشاهي، مهتاب کرامتي، آزاده صمدي و... ميگويد: لباسهاي عجيب و غريب برخي هنرمندان برايم جالب است. اينکه خودم اين طور طراحي نميکنم دليل بر اين نيست که دوست نداشته باشم. جامعه شناختي من در طراحي لباس به يک شکل ديگري است. اما اگر آن آقا به من مراجعه کند من آن لباسهاي عجيب را تعديل ميکنم. نگاه من نگاه کلاسيکتري است. مثلا برند ورساچه کارهاي عجيب و غريبي توليد ميکند که طرفداران خودش را هم دارد اما سليقه من نيست. اما برند ديور کلاسيک کار است. در فضايي که همه چيز يک کادر دارد خب، برخي يک شهامتي دارند. راستش را بخواهيد اين شهامت براي من قابل تحسين است اما من نميتوانم اين کار را انجام بدهم. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در آي گپ https://igap.net/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar