راهکارهای عملی برای غذاخور کردن کودکان بد غذا
ايران کوک/ اگر شما هم جزو آن دسته از والدين هستيد که نگران وزن گيري کودک خود هستيد و مدام بابت روند رشد کودکتان سوال داريد تا پايان اين مطلب همراه ما باشيد. کم وزني کودکان ميتواند دلايل متعددي داشته باشد از جمله تغذيه کمکي نامناسب، بي حوصلگي مادر در هنگام دادن غذاي کمکي ، دادن تنقلات فراوان و شير زياد و آب ميوه به کودک،رفلاکس، کمبود روي و آهن و يکسري بيماريهاي زمينه اي ديگر مانند بيماريهاي قلبي، ريوي، عصبي و عفونت ادراري و … اما براي اطمينان از سرعت مناسب رشد کودک و براي تعيين وزن مناسب او بايد حتما وزن او را روي منحني رشد کودک ببينيد و اگر روند رشد کودک افت واضحي داشته و يا متوقفشده باشد حتماً بايد بررسي شود يعني اگر منحني رشد افقي يا نزولي باشد حاکي از اختلالي در رشد کودک است اما در غير اين صورت کودک مشکلي در وزن گيري ندارد و جاي نگراني نيست . متاسفانه خيلي از والدين کودک خود را با ساير کودکان به خصوص کودکاني که دچار اضافه وزن و يا چاقي هستند مقايسه ميکنند که اين روش اصلا صحيح نيست . روند رشد هر کودک بايد با خودش مقايسه شود بدين ترتيب که مثلا اگر کودکي با وزن کمتري نسبت به هم سن و سالهاي خود به دنيا آمده باشد در چند سال اول زندگي نيز وزن کمتري خواهد داشت. اما به صورت کلي کودکان از بدو تولد تا سن يک سالگي رشد سريعي دارند. اگر وزن کودک هنگام تولد 3 کيلوگرم باشد در 6 ماهگي 6 کيلو يعني دو برابر وزن تولد و آخر يک سالگي وزن او 3 برابر يعني حدود 9 کيلوگرم ميگردد و در آخر سال دوم چهار برابر وزن تولد خود يعني 12 کيلوگرم ميشود. در حقيقت در سال دوم فقط 3 کيلوگرم به وزن او اضافه ميشودبه عبارت ديگر کودک از سن 2 سالگي تا 9 سالگي هر سال 2 تا 3 کيلوگرم وزن ميگيرد. بنابراين رشد آهسته کودک در سال دوم تا سال نهم سبب ميشود که اشتهاي کودک کم گردد و کمتر غذا بخورد. همچنين به قد کودک در سال اول تولد 25 سانتيمتر اضافه ميشود يعني اگر طول قد کودک هنگام تولد 50 سانتيمتر باشد در آخر يک سالگي طول قد او در حدود 75 سانتيمتر خواهد شد و از سن دو سالگي به بعد هر سال 7 تا 8 سانتيمتر به طول قد او افزوده ميشود به عبارت ديگر طول قد کودک در انتهاي سال اول حدود 75 سانتيمتر و در انتهاي سه سالگي 94 سانتيمتر و در انتهاي چهار سالگي 100 سانتيمتر خواهد بود. لطفا قبل از اين که بگوييد فرزندتان “بد غذا است” يا بدتر “مشکل تغذيه اي دارد”، تمام موارد زير را بررسي کنيد. والدين بايد بدانند که شرايط نقش بسيار مهمي در بدغذايي کودک بازي ميکند و دلايل کاملاً منطقي متعددي وجود دارند که يک کودک به دفعات، از غذا خوردن امتناع کند: * شايد وعدۀ قبلي غذايش خيلي حجيم بوده است. * شايد در بين وعده هاي غذايي، چيزهاي زيادي ميخورد. *شايد کودک شما خسته يا مضطرب است، مثلاً شب ها. *احتمالا او در حال گذار از يک دوره اي است که کمتر رشد ميکند، بنابراين نياز کمتري به خوردن دارد. براي کودک بدغذاي خود از غذاهاي جايگزين استفاده کنيد. خيلي از والدين نگرانند که چون فرزندشان از خوردن غذا يا خوردن برخي مواد غذايي خودداري ميکند، تمام مواد مغذي را که بدنش نياز دارد، دريافت نمي کند. اين نگراني کاملاً بي مورد است، کودکان نميگذارند که از گرسنگي بميرند… اما براي اينکه شما خاطر جمع شويد، چند پيشنهاد داريم که ميتوانيد در صورت لزوم آنها را جايگزين غذاي کودک تان بکنيد: * سوپ، مواد خام يا پوره ها به جاي سبزيجات پخته * کمپوت يا آب ميوه ها به جاي خود ميوه * ماست، پنير يا ديگر لبنيات به جاي شير * تخم مرغ، لبنيات يا حبوبات به جاي گوشت. تنوع غذايي را فراموش نکنيد. بسياري از والدين از اين مسئله غافلاند و بيشتر غذاهاي مصرفيشان را با يک شکل تهيه ميکنند. غذاي کودک را بايد به روشهاي مختلف مانند طبخ غذاي جديد، تغيير در ترکيب، مزه، بافت، نحوه طبخ، تزيين غذاها به شکل حيوانات، گل و عروسک و استفاده از بشقابهاي رنگين، متنوع کرد. گوشت، يکي از مواد غذايي اصلياي است که نميتوان آن را از برنامه غذايي کودک حذف کرد اما بسياري از کودکان تمايلي به خوردن آن ندارند بنابراين بهتر است که آن را به شکلهاي مختلف طبخ کنيد تا ميل و اشتهاي کودک به تغذيه تحريک شود. طبخ گوشت بهصورت کبابي يا چنجه يا تهيه آن بهصورت چرخکرده و درست کردن غذاهايي مانند کتلت، شامي يا کوفتهقلقلي و تزيين آن با سبزيهاي رنگي مانند گوجهفرنگي و هويج در تحريک اشتهاي کودک بسيار مؤثر است. اگر بازهم کودک از خوردن آن امتناع کرد، ميتوانيد آن را با غذاي موردعلاقهاش مخلوط يا در فرصتي ديگر امتحان کنيد. کمي سرسخت باشيد! اگر فرزندتان مثلاً از خوردن سبزيجات امتناع ميکند، در تمام وعده هاي غذايي اين مواد را برايش آماده کنيد اما بقيۀ غذا را تغيير دهيد: براي مثال گراتين گل کلم و ماهي، يا به همراه گوشت يا سيب زميني و… اغلب بايد در بيش از ده مورد، يک مادۀ غذايي را به کودک بدهيد، تا آن را قبول کند. اگر آن مادۀ غذايي را با خوراکي هاي ديگر همراه کنيد، شانس خود را بالا برده ايد. جلوي ريزه خوري فرزندتان را بگيريد. بچه ها مثل همۀ بزرگترها نبايد ريزه خوري کنند، اما نه به خاطر اينکه ممکن است مثل بزرگترها اضافه وزن پيدا کنند، به اين علت که ريزه خوري ممکن است جلوي اشتهاي کودک را بگيرد. بنابراين از دادن خوراکي در بين وعده هاي غذايي به کودک خودداري کنيد، خصوصاً براي تشويق کردن، آرام کردن يا دلداري دادنش.حداقل 1-2 ساعت قبل وعده اصلي هيچ خوراکي به کودک ندهيد حتي آب تا کودک اشتهاي کافي براي دريافت غذا داشته باشد. بيش از حد نگران غذا خوردن کودک نباشيد. هنگامي که مادر آن هم به صورت افراطي نسبت به تغذيه کامل کودک اظهارنگراني مي کنند، معمولا با قاشق و ظرف غذا به دنبال کودکان راه مي افتند و تصور مي کنند با اين عمل تغذيه کامل و مورد نظرشان امکانپذير است؛ حال آنکه اصرار بيش از حد به غذا خوردن اشتياق کودک را از ميان مي برد و کودک از غذا به عنوان شيوه اي براي جلب توجه استفاده خواهد کرد. زمان غذا خوردن کودک خود را مفرح کنيد! براي ايجاد شادي و نشاط و ايجاد احساسات مثبت در کودک به هنگام غذا خوردن مي توان از روش هاي مختلفي استفاده کرد. براي مثال مي توانيد يکي دوتا از عروسک هايش را کنار او بنشانيد و با اجراي يک نمايش غذاي کودک را به او بدهيد؛ يا اينکه براي فرزندتان نقاشي بکشيد. عکس خودش را بکشيد و با خوردن هر قاشق يکي از اعضاي آن را کامل کنيد. مثال ديگر براي مفلرح کردن غذا خوردن اين است که هنگام غذا دادن به کودکتان برايش قصه بگوييد يا کتاب بخوانيد؛ مي توانيد خاطره اي که کودک آن را دوست دارد، مثل رفتن به پارک، برايش بازگو کنيد. بد غذايي را براي بچه ها تبديل به سلاح نکنيد! مورد ديگري که بايد به آن دقت کنيد اين است که در حضور کودک با ديگران درباره بدغذايي او يا کودکان ديگر صحبت نکنيد، با اين کار او را در اين مورد حساس خواهيد کرد. بچه ها از اين که مرکز توجه شما و صحبت هايتان باشند لذت مني برند و ممکن است براي اين منظور درباره غذا خوردن بازي دربياورند و شما ناچار شويد از اين شيوه و نگراني به عنوان ابزار و سلاحي براي تحت فشار قرار دادن کودک استفاده کنيد. همچنين سعي کنيد هيچ وقت کار را به آنجا نرسانيد که او حس کند شما براي غذا خوردن او بايد دنبالش بدويد.