چگونه شکست عشقی را پشت سر بگذاریم؟
باشگاه خبرنگاران/ يک روانشناس باليني گفت: زماني که فرد رابطه عاطفي خود را تمام ميکند، به حالت غم شديد دچار ميشود که با گذراندن مراحلي اين حالت قابل درمان است. رابطه عاطفي که با جرقهاي آغاز شده ميشود و با صاعقهاي پايان مييابد؛ اين حال و روز بسياري از روابط عاطفي بين دختر و پسرهاي امروزي است، جرقهاي که با چند لايک يا ايما و اشاره شروع و تبديل به آتش خانمان سوز براي بسياري از جوانهاي اين مملکت ميشود. آتشي که حتي پس از خاموش شدن هم، دودش چشم عشق بازان ديروز را ميسوزاند؛ رها کردن يکباره بعد از سير شدن از طرف مقابل يا پايان دادن منطقي به رابطه پس از فروکش کردن آتش عشق، معمولا منجر به قتل احساسات در طرف مقابل ميشود. برخي از مواقع برگشتن به زندگي عادي يا آغاز رابطه جديد براي طرفي که شکست عشقي را تجربه کرده است، تبديل به هدفي غير ممکن در زندگي ميشود. مجتبي حبيبي عضو هيئت عملي دانشگاه علوم پزشکي ايران معتقد است افراد براي آغاز زندگي جديد بايد مدت زمان پنج تا 6 ماه از شکست عشقي را پشت سر بگذراند و بلافاصله وارد رابطه ديگري نشود، چراکه باعث آسيبهاي جدي در آينده خود خواهد شد. حبيبي اظهار کرد: فرايند جدايي در افراد به خصوص خانمها همراه با نوعي تغييرات است، ميتوان گفت اين تغييرات نوعي سوگواري دروني است که در اثر از دست دادن طرف مقابل در فرد رخ مي دهد؛ ممکن است اين سوگواري همراه با علائم دروني و بيروني باشد. اين روانشناس سلامت با اشاره به اينکه علائم دروني در هر فرد متفاوت است، خاطر نشان کرد: اين علائم مثل احساس شکست، اندوه، مورد سو استفاده قرار گرفتن، دوري، مورد بي توجهي قرار گرفتن، از دست دادن است که در هر فرد با توجه به رابطهاي که داشته متفاوت است. حبيبي با بيان اينکه معمولا جداييهايي که به لحاظ عاطفي اتفاق ميافتاد در پنج مرحله است، گفت: مرحله اول، مرحله انکار است که فرد در برابر اتفاقي که رخ داده، احساس ناتواني ميکند؛ احساس منگي، بيحسي و حتي بي حسي بدني، احساس گيجي که به فرد دست ميدهد از نشانههاي شوک فرد است و ميتوان گفت فرد دوست ندارد واقعيت را بپذيرد که اين رابطه تمام شده است. وي افزود: فرد در اين مرحله اين علائم را انکار ميکند، به خود و اطرافيان ميگويد اين اتفاق دروغ است و منتظر خبر جديد از طرف مقابل ميماند؛ گاهي ممکن است دنبال مسائل خاص اجتماعي برود مانند انواع فالها، رمالهايي که به ظاهر آينده را پيش بيني ميکنند، اين کارها را براي تکذيب واقعيت انجام ميدهد. اين عضو هيئت علمي دانشگاه اظهار کرد: فرد فکر ميکند راجع به موضوع اشتباه برداشت ميکند؛ حتي به اين فکر ميکند که نبايد با کسي در اين خصوص حرفي بزند و با حرف نزدن ميتواند بهتر اين برهه از زندگي را بگذراند و او را فراموش کند، با اين ديد که اگر در خصوص آن رابطه با کسي صحبت نکند به مرور خاطرات آن فرد از بين ميرود، حتي ممکن است شروع به اصرارِ ادامه رابطه کند و يا در شبکههاي اجتماعي شروع به يک رابطه يک طرفه با فرد ديگري کند. حبيبي با بيان اينکه مرحله بعدي که فرد به آن وارد ميشود، مرحله خشم است، عنوان کرد: مرحله دوم زماني اتفاق ميافتاد که فرد متوجه جدايي خود ميشود؛ در اين مرحله است که فرد به علت جدايي فکر و احساس رها شدگي ميکند و باور ميکند طرف مقابل رفته و تنها شده است، در اين مرحله به مسئوليتها، به تنهاييها و مشکلات بعد از جدايي فکر ميکند. وي افزود: فرد به اين موضوع فکر ميکند که در حال حاضر بايد چه کاري انجام دهد، در واقع در اين مرحله است که فرد به تنهايي خود فکر ميکند؛ به تغييرات نامطلوبي که بعد از جدايي برايش رخ ميدهد، به حيثيت و آبروي از دست رفته خود و اينکه دوستان و اطرافيان درباره او چه ميگويند، با سوالاتي در اين مرحله مواجه ميشود که چرا اينطور شد؟، چه اتفاقي افتاد؟، مگر من چه ايرادي داشتم که رفت؟، چرا آرزوهايم نابود شد؟، سهم من چه بود؟، او چرا سهم من در زندگي نبود؟، و طرح اين سوالها باعث ميشود خشم در فرد بيشتر شود. اين روانشناس سلامت با اشاره به اينکه مرور خاطرات باعث آزار فکري فرد ميشود، گفت: گاهي اوقات خاطرات را در ذهن خود مروز ميکند، عکسها و هدايا را نابود ميکند و با خود تکرار ميکند من بيتقصير بودم، همه بديها از طرف او بوده که در اين مرحله طرف مقابل بيشتر مقصر جلوه ميکند. حبيبي با اشاره به اينکه مرحله بعدي که فرد وارد ميشود، مرحله چانه زني است، مطرح کرد: در اين مرحله فرد تلاش ميکند براي برطرف کردن حل مشکل با کائنات، خداوند و حتي طرف مقابل صحبت کند؛ شايد در اين مرحله سراغ درمانگر و روانپزشک برود، ممکن است هر دو طرف شکست خورده در رابطه به اين مراحل برسند و يا نه، مراحل براي طرفين يکي نباشد. وي افزود: تفاوت هاي فردي، اشتغال به کار و دغدغه هاي روزمره ممکن است در هر فرد متفاوت باشد؛ ممکن است يکي بيشتر درگير اين مسائل باشد يکي کمتر، يکي مشغول به تحصيل باشد و يکي بيکار، يکي بيشتر درگير کار باشد و کمتر درگير مسائل عاطفي شود، دغدغههاي اطرافيان و مشکلاتي که در اطراف فرد است باعث ميشود مراحل روند کاهش افسردگي تندتر و يا کندتر پيش رود. اين عضو هيئت علمي دانشگاه با بيان اينکه فرد در مرحله بعدي وارد مرحله مُسّکِن ميشود، گفت: فردي که بلافاصله از طرف مقابل جدا شده و وارد رابطه ديگري ميشود و اجازه ندهد اين مراحل طي شود، باعث آسيبهاي جدي در آينده خود خواهد شد، به طور مثال مانند اين که يک نفر را از اتاق عمل بيرون ميآورند بدون اينکه مراحل ريکاوري را بگذراند به او بگويند راه برو و يا کله پاچه به او بدهند و حال او را بدتر کنند. حبيبي اظهار کرد: بعضي از روابطي که بعد از شکست رابطه عاطفي اتفاق ميافتد ممکن است نقش مُسّکِن داشته باشد؛ افرادي که بعد از اتمام رابطه عاطفي خود وارد مرحله ازدواج ميشوند بايد يک دوره 3 الي چهار ماهه را بگذرانند تا بهتر وارد اين مرحله شوند، اما امروزه در جامعه ما اين اتفاق رخ نميدهد و فرد براي جبران خلاء عاطفي خود به رابطههاي جديد روي ميآورد. اين مشاور سلامت با اشاره به اينکه فرد در مرحله چانه زني قصد رفتن به مشاور را دارد، اظهار کرد: فرد در اين مرحله فکر ميکند با مراجعه به مشاور ميتواند مسئله جدايي را حل کند؛ اما ممکن است دو طرف با يکديگر به اين مرحله نرسند و باعث ايجاد اختلاف شود و آسيبهاي بدتري به فرد وارد شود. وي با تاکيد به اينکه گاهي افراد در مرحله چانه زني سعي ميکند کار خود را توجيح کنند، افزود: به اين مرحله، مرحله تغيير ميگويند؛ يعني فرد از طرف مقابل اجازه جبران گذشته را ميخواهد و ميگويد من ديگر اذيتت نميکنم، قول ميدهم عوض شوم، يک فرصت دوباره به من بده، قول ميدهم ديگر تحقيرت نکنم، اما اساسا اين قولها بياساس و پايه است و اين قولها فقط از روي ترس و تنهايي داده ميشود و تغييري در فرد ايجاد نميکند، اين تغيير فقط زماني اتفاق ميافتاد که خود فرد قلبا آن را بپذيرد. حبيبي با تاکيد بر اينکه ممکن است فرد در مرحله چاره زني موفق شود، گفت: ممکن است در مواقعي فرد مراحل چاره زني را با موفقيت پشت سر نگذراند و اعتماد طرف مقابل به او شکسته شود؛ فرد ممکن است در اين مرحله از قولهايي که داده پشيمان شود و موفقيت افراد زماني رخ ميدهد که در اين مرحله تغيير کنند. اين عضو هيئت علمي دانشگاه با اشاره به اينکه مرحله بعد، مرحله افسردگي است، گفت: معمولا اين مرحله همراه با علائمي مانند احساس غم، احساس خواب، گوشه گيري، کنارهگيري، جدايي از تفريحات، حتي افت تحصيلي و افت معدل خواهد بود؛ اين مراحل در افراد شکست خورده ميتواند به شکل غيبت در کلاس، افزايش مشکلات کاري، اندوه، احساس رهايي و رهاشدگي، مراقبت نکردن از سلامتي و دوري گزينيهاي اجتماعي خود را نشان دهد. وي افزود: مرحله پنجم، مرحله پذيرش است و در اين مرحله است که افراد تصميم ميگيرند که با فرد ديگري رابطه عاطفي جديد برقرار کنند و به اين نتيجه ميرسند اين رابطه تمام شده، گاهي وارد شبکههاي اجتماعي شده، رابطه جديد با دوستان ديگر برقرار ميکنند. حبيبي با اشاره به اينکه برخي افرد اين مراحل را پشت سر نميگذارند و فقط راه مُسّکِن را در پيش ميگيرند، خاطر نشان کرد: برخي افراد اين مراحل را ناتمام رها ميکنند که به اين مرحله، سوگ ناتمام ميگويند؛ سوگ ناتمام ميتواند رابطههاي بعدي را نيز خراب کند، کساني که ميتوانند در تنظيم رواني روابط شکست خورده به لحاظ عاطفي مراحل قبلي را به درستي پشت سر بگذرانند، به خود کمک ميکنند در غير اين صورت اگر اين مراحل را به درستي نگذرانند در رابطههاي عاطفي خود دچار مشکل ميشوند. گذشت زمان بهترين دارو براي فراموشي خاطرات است مهدي اميني روانشناس باليني در گفت وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمي پزشکي باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص افسردگيهايي که بعد از اتمام رابطه عاطفي در فرد به وجود ميآيد، اظهار کرد: زماني که فرد رابطه عاطفي خود را تمام ميکند، به حالت غم شديد دچار ميشود ؛ اين غم در فرد، در کمترين حالت بين پنج تا 6 ماه طول خواهد کشيد. اين روانشناس باليني با اشاره به اينکه فرد بعد از اتمام رابطه عاطفي به گذشته خود افسوس ميخورد، عنوان کرد: فرد به اين فکر ميکند چقدر وقت و زمان خود را در اين رابطه صرف کرده است و ميتوانست اين وقت خود را جاي ديگر سرمايهگذاري کند؛ از اتمام آن رابطه افسوس ميخورد و به دنبال راهچارهاي مي گردد. اميني با بيان اينکه فرد نبايد يک تا 2 سال از اتمام رابطه قبلي، رابطه ديگري را شروع کند، خاطر نشان کرد: زماني که فرد بعد از اتمام رابطه عاطفي خود سريع به سراغ رابطه ديگري ميرود، وضعيت روحي او بدتر ميشود؛ فرد بايد روي اعتماد به نفس خود کار کند و فقط به جنبه منفي آن نگاه نکند. وي با تاکيد براينکه فرد بايد واقعيت را ببيند و مشکلات طرف مقابل را هم بسنجد، مطرح کرد: زماني که فرد گذشته خود را با دقت مرور کند، بيشتر خاطرات خوب در ذهنش يادآوري ميشود تا خاطرات بد و اين حال روحي فرد را بدتر خواهد کرد که يکي از کارهاي اشتباه به حساب ميآيد؛ فرد خاطرات در ذهنش را فقط بايد مانند يک آلبوم عکس مرور کند طوري که احساس او هيجاني نشود. اين روانشناس باليني با اشاره به اينکه فرد براي فراموشي رابطه عاطفي خود بايد از حالت فعال احساسي خارج شود، گفت: فرد نبايد به گذشته خود فکر کند، بهترين کار اين است که به توانمنديهاي خود فکر کند و بتواند اهداف خود را پرورش دهد. اميني با تاکيد به اينکه فرد بايد به خود زمان بدهد تا گذشته به مرور کم رنگ شود، يادآورد شد: زماني که فردي وارد رابطه عاطفي ميشود احساس به خرج ميدهد، در نتيجه پس از اتمام اين رابطه براي فراموش کردن اين خاطرات بايد به خود فرصت دهد تا بتواند به آرامش برسد و فرد جديد را بپذيرد.