چطور خانه را به مکانی امن برای آسایش تبدیل کنیم؟
همشهري آنلاين/ آيا ميدانيد براي کاهش استرس در محيط خانه چه راهکارهايي وجود دارد؟ حالا که مجبور به زندگي در شهرهاي بزرگي همچون تهران هستيم و بايد مشکلات متعددي شامل شلوغي و ازدحام جمعيت، ترافيک سنگين وسايل نقليه، سختي تردد، آلودگي هوا، سر و صداي زياد و بسياري موارد ديگر مانند اينها ـ که همگي براي ما استرسزا هستند ـ را تحمل کنيم، لااقل به دنبال فراهم کردن محيطي آرام و راحت در خانههايمان باشيم؛ به اين ترتيب در اين چند ساعت حضورمان در فضاي خانه، بخشي از استرس روزانهمان جبران شده و روز بعد دوباره با انرژي بيشتري با مشکلات مواجه خواهيم شد. در چنين پروژهاي بايد سراغ عناصر اصلي دکوراسيون رفته و از آنها به عنوان ابزاري براي دستيابي به اين هدف استفاده کرد. رنگ باختن استرس با رنگ يکي از مهمترين عوامل براي کاهش سطح استرس در خانه شما، انتخاب پالت رنگي آرامبخشي است که با روحتان ارتباط برقرار کند در واقع رنگها ميتوانند مانند دارويي قوي روي جسم و روح تأثير بگذارند. در روزگاران قديم نيز فلاسفه چيني، هندي و مصري روي درمان با رنگ تحقيقات بسياري کردهاند که هنوز نيز مورد استفاده قرار ميگيرد؛ اين علم را رنگدرماني (Chromo therapy) ميگويند. در اين علم، انرژيهاي فيزيکي و ذهني شما از طريق رنگ تحريک ميشود و درست به همين علت است که براي هر فضايي با توجه به کارايي آن، پالت رنگي مناسبي مورد نياز است. به عنوان مثال، فضايي مانند اتاق نشيمن يا همان هال، براي استراحت پس از کار پراسترس روزانه و همچنين رفع خستگي جسمي و روحي فرد مهيا شده است ولي اگر قرار باشد پالت رنگي محيط از رنگ ديوارها گرفته تا لوازم دکوراسيوني شامل مبلمان، پرده و غيره به جاي القاي حس آسودگي، به عنوان يک عامل محرک عمل کند، هرگز استرس جاي خود را به آرامش و راحتي نخواهد داد؛ بنابراين در چنين محيطهايي از انتخاب رنگهاي گرم شامل قرمز، زرد و نارنجي در سطوحي وسيع بپرهيزيد. اين رنگها تحريککننده بوده و ضربان قلب را نيز افزايش ميدهند در نتيجه سبب ايجاد هيجان يا عصبانيت و بيقراري در شما ميشود، در حالي که رنگهاي سرد شامل آبي و سبز، آن تأثير را بر ضربان قلب نداشته و برعکس شما را به داشتن حسي آرام تشويق ميکند. اين موضوع در مورد فضاي اتاق خواب نيز صادق است؛ به عنوان مثال، با کاربرد رنگ آبي روشن در اتاق خواب، علاوه بر اينکه ضربان قلب و فشارخون کاهش مييابد، تنفسها عميقتر و آرامتر شده و اين حالت در خواب شما نيز تأثير ميگذارد. البته اين پيشنهاد به اين معني نيست که همه سطوح اتاق را به رنگ آبي رنگآميزي کرده و لوازم دکوراسيوني شامل پرده، روتختي و ديگر لوازم را نيز آبي انتخاب کنيد بلکه کاربرد سطح وسيعتري از اين رنگ در کنار ديگر رنگهاي هماهنگ با آن هم هدف موردنظر را تأمين ميکند. نقش نور در کاهش استرس همه ما نهتنها براي حفظ سلامت جسماني بلکه براي تعادل و سلامت روحيمان به نور خوب و با کيفيت نياز داريم و بر هيچکس پوشيده نيست که نور خورشيد بهترين نور براي اين امر است. تحقيقات دانشمندان نيز نشان داده است که اشعه ماوراي بنفش نور خورشيد روي هورمون سرتنين (sertonin) که نقش تاثيرگذاري بر فعاليتهاي مغز و احساسات ما دارد، اثر ميگذارد. بنابراين با تمام اين تفاسير، خانهاي انتخاب کنيد که به لحاظ موقعيت جغرافيايي و نيز پنجرهها، بيشترين بهرهمندي را از نور طبيعي داشته باشد و از طرف ديگر مسئله اصلي اينجاست که هر قدر که به موضوع بهرهمندي از نور طبيعي بينديشيم، به ناچار پس از چند ساعت مجبور خواهيم بود، جايگزيني براي آنها در محيط خانه تعيين کنيم که همانا نور مصنوعي است. البته اين نور با توجه به تنوع موجود در نورپردازها و نوع نور ساطع شده از آنها، نقش مؤثري را بر روح و روان و نيز ايجاد آرامش يا استرس برعهده دارد؛ پس در انتخاب آنها نيز رعايت دقت، لازم و ضروري است. علاوه بر اين، رنگها نيز تحتتأثير نورها نماهاي مختلفي از خود به نمايش ميگذارند، در نتيجه، نورهايي انتخاب کنيد که هنگام تابش بر رنگهاي موجود در سطوح مختلف فضاي خانهتان، تأثير منفي به جاي نگذارند. به عنوان مثال هرگز در اتاقنشيمن از لامپهاي فلورسنت يا هر نوع لامپ ديگري با نور شبيه به آن استفاده نکنيد. براي نورپردازي چنين فضايي بايد تلفيقي از چند نوع نور به کار رود که همگي نوري گرم داشته باشند. البته اگر ميخواهيد در اتاقنشيمن مدتي را با حس آرامش بيشتري سپري کنيد، نور آباژور به همراه نور حاصل از چند شمع روشن، فضايي رمانتيک و آرام را به وجود ميآورند. بسياري از کارشناسان بر اين عقيدهاند که نور خيلي زياد ـ چه از نوع طبيعي و چه از نوع مصنوعي ـ به جاي ايجاد حس راحتي و آسايش ممکن است سبب بروز هيجانات زياد شود. همچنين ممکن است سردرد و ناراحتيهاي چشمي را در پي داشته باشد. سريعترين راه براي دستيابي به آرامش با توجه به اينکه تمرکز روي يک نقطه نوعي مراقبه (meditation) است، همانطور که خسته از کار روزانه روي مبل اتاق نشيمن لم دادهايد، شمعي روشن کرده و به شعله آن چشم بدوزيد. با اين کار پس از 5 تا 10 دقيقه فشارخون شما کاهش يافته، سطح هورمون آدرنالين در خون پايين آمده، تنفس راحت و عميقتر شده و کمکم استرسها از بين رفته و آرامش تمام وجودتان را فراميگيرد. شلوغي؛ عامل ايجاد استرس همه ما به اندازه کافي در شهري پر ازدحام زندگي ميکنيم که براي تردد در خيابانها و پيادهرو، مدام بايد مراقب برخورد نکردن با موانع مختلف باشيم. پس لااقل ديگر خانههايمان را که اين روزها از وسعت چنداني نيز برخوردار نيستند، با انبوهي از لوازم بزرگ و عظيمالجثه شلوغ نکنيم. به اين ترتيب، ديگر به هنگام حرکت در فضاي خانه نگران برخورد خود و اهالي خانواده با لوازم مختلف و امکان بروز مشکلات جسماني ـ بهخصوص براي بچهها ـ نخواهيم بود؛ اين موضوع خود راهي براي کم کردن استرس در خانه است. علاوه بر اين، مشکل شلوغي فضا تنها حاصل کارب د لوازم زياد و بزرگ دکوراسيوني روي زمين نيست بلکه استفاده از طرحهاي شلوغ و درهم براي پوشش سطوح مختلف، نصب تابلوهاي بزرگ و متعدد روي ديوارها، پر کردن روي ميزها و کابينتهاي آشپزخانه با لوازم کاربردي و تزئيني و خردهريزها، همگي براي افراد خانواده که مجبور به حضور طولانيمدت در اين فضا هستند، به لحاظ ديداري نيز خستهکننده و استرسزا خواهد بود. آرامشي که انسان در محيطي خلوت به دست ميآورد، هيچگاه قابل مقايسه با حس حضور در محيطي شلوغ و پرازدحام نيست.