پیش بینی منفی درباره آینده «نوجوانان» ممنوع!
خراسان/ کودک ديروز، نوجوان امروز است و نسبت به چند سال قبل، سازش ناپذيرتر، کم تحمل تر و متغيرتر شده است. در برابرش بايد کمي محتاط بود و بهترين مهارت هاي پدر و مادري را به کار گرفت. انتظار مي رود والدين در برابر چالش بزرگ تغييرات روحي، سني، جسمي و اخلاقي نوجوان، بهترين عملکرد را داشته باشند. بي شک نوجوان شما همه محدوديت هاي تعيين شده، صبوري و ظرفيت تحمل شما را در برابر خواسته هاي غير منطقي اش امتحان خواهد کرد. با اين همه اگرچه ممکن است قوانين وضع شده را زير پا بگذارد و ناسازگاري کند اما همچنان فرزند شماست و همواره به شما احتياج دارد. در ادامه به چند برخورد متداول و نادرست والدين و روش درست پيشنهادي آن مي پردازيم. 1- از پيش بيني هاي منفي بپرهيزيد به گفته دکتر ريچارد لرنر، مدير موسسه تحقيقاتي روان شناسي نوجوانان در دانشگاه تافتس، برخي والدين به محض روبه رو شدن با مرحله نوجواني فرزندشان، خود را در برابر امتحاني سخت مي يابند و بي هيچ تلاشي براي تغيير وضعيت، فرزند محبوب شان را مانند هيولايي غيرقابل پيش بيني مي بينند. اين باعث مي شود که سال ها، شما و فرزند نوجوان تان در خانه بدون هيچ رضايت و خوشحالي در کنار هم زندگي کنيد و غيرمستقيم اين پيام را به او بدهيد تا زماني که کار بدي از وي سر نزند و مطابق با ميل و خواسته شما رفتار کند، فرزند خوبي است. بايد توجه داشت که گاهي پيش بيني هاي مداوم و منفي درباره آينده آن ها باعث ترويج رفتارهاي پرخطر مي شود. چه کنيم؟ بر علايق و سرگرمي هاي او تمرکز کنيد حتي اگر آن ها را قبول نداريد و درک نمي کنيد. با اين کار شما يک راه ارتباطي امن و دوستانه با او برقرار خواهيد کرد و چيزهاي زيادي از او ياد خواهيد گرفت. 2- بيش از حد به کتاب هاي تربيتي متکي نشويد گاهي اوقات والدين به جاي اعتماد به راهکارهاي شخصي خود به عنوان اولين قدم، فورا به مشاوران روي مي آورند يا سعي مي کنند رفتارهاي تربيتي را مو به مو براساس کتاب هاي روان شناسي آموزش دهند. مطالعه اين کتاب ها هرگز بد نيست اما زماني اين کتاب ها مشکل ساز مي شوند که والدين، راهکارهاي آن را با روش هاي شخصي خودشان مقايسه مي کنند و هرجا که احساس کنند با سبک تربيتي خودشان هماهنگي ندارد، شديدا مضطرب مي شوند و اعتماد به نفس خود را از دست مي دهند. توصيه چيست؟ در کنار مطالعه کتاب هاي تربيتي و روان شناسي کودک و مشورت با کارشناسان مربوط، به آن چه از آن ها ياد گرفتيد و تجربيات خود اعتماد کنيد و بهترين تصميم را براي خود و خانواده تان بگيريد. 3- زياد به موارد بي ارزش گير ندهيد ممکن است مدل مو يا لباس پوشيدن فرزندتان را نپسنديد يا دوستانش را قبول نداشته باشيد. قبل ازهر اقدامي، يک نگاه کلي به اين قضيه داشته باشيد و تا جايي که فرزند شما در معرض خطر قرار نگيرد، اجازه دهيد تا خود انتخاب کند و خود نتيجه رفتارش را تجربه کند. والدين نمي خواهند فرزندشان درد، نااميدي، شکست و خطر را تجربه کند، به همين دليل بيش از حد مواظب فرزندانشان هستند. اين گونه محافظت از آن ها در برابر واقعيت هاي زندگي، فرصت هاي يادگيري زيادي را از آن ها خواهد گرفت و در بزرگ سالي در شرايط بحران دچار مشکل خواهند شد. پيشنهاد چيست؟ شکي نيست که تا بزرگ سالي، شما همچنان پدر و مادر، راهنما و حامي او خواهيد بود اما گاهي خودتان را کنار بکشيد و بگذاريد او خودش به جلو گام بردارد، تصميم بگيرد، انتخاب و تجربه کند. 4- مسائل بزرگ را ناديده نگيريد اگر در مواردي به نوجوان خود شک کرديد، مثلا اين که مصرف کننده مواد مخدر است يا روابط ناسالمي دارد، صرفا تماشاگر نباشيد و قبل از اين که تبديل به مشکل بزرگ تري شود، دست به کار شويد. سنين بين 13 تا 18 سالگي زماني است که والدين بايد ارتباط نزديک تري با آن ها و از مسائل آن ها بيشتر خبر داشته باشند. از تغييرات ناگهاني رفتاري، اخلاقي، ظاهري، جسمي، عملکرد تحصيلي و روابط دوستي آن ها به سادگي چشم پوشي نکنيد. راهکار چيست؟ با ديدن يک شيء يا مورد مشکوک در اتاق يا کيف او لازم است بيشتر مراقب باشيد و در صورت مشاهده موارد جدي تر با يک متخصص مشورت کنيد. 5- در سخت گيري هايتان افراط و تفريط نکنيد والدين گاهي با اين احساس که کنترل نوجوان از دست شان خارج شده با هر قدم اشتباه او، سرزنش اش مي کنند. برخي ديگر براي اين که در روابط شان با فرزند دچار مشکل نشوند يا دلخوري پيش نيايد و روابط در صلح و صفا باقي بماند، از خطاهاي او به راحتي مي گذرند. به شما هشدار مي دهيم که هيچ کدام از اين روش ها درست نيست. بايد بين آزادي هايي که به او مي دهيد و فرمانبرداري او از قوانين شما تعادلي برقرار شود. اگر به مطيع بودن او بيش از حد تاکيد کنيد، موفق خواهيد شد که هميشه مطابق با ميل شما رفتار کند اما به چه قيمتي؟ نوجواني که در محيطي با سخت گيري زياد رشد کرده است، قدرت حل مشکلات و مديريت آن را از دست خواهد داد، چون اين شما بوده ايد که هميشه به جاي او تصميم گرفته ايد. با اين حال، نظم و انضباط کم هم چاره ساز نيست. نوجوانان به قوانيني روشن و واضح نياز دارند تا از آن براي کشف دنياي بزرگ تر استفاده کنند. شما به عنوان پدر و مادر، مسئوليت آموزش ارزش ها و قوانين خانواده به فرزندتان را داريد. يادتان باشد که تاثير و نفوذ شما بر بچه ها، خيلي عميق تر از آن است که فکرش را بکنيد. با وجود اين که اين تمايل از طرف فرزند شما معمولا در ظاهر نشان داده نمي شود، زمان بيشتري براي بودن با نوجوان خود سپري کنيد. توصيه مهم ما به شما چيست؟ برايش خانه اي امن و صميمانه فراهم کنيد تا مطمئن شود که هر بار بعد از هر شکست مي تواند به آغوش گرم خانواده اش برگردد. مترجم : فاطمه قاسمي