لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!http://akhr.ir/4956646
۴.۵K
۵
مجله دلگرم/ بهترين تغذيه براي بچه شير مادر است و شکي در آن نيست؛ اين موضوعي است که ما هميشه روي آن تاکيد ميکنيم. شير مادر از نظر دارا بودن انواع ويتامينها و ريزمغذيها براي بچه عالي است و بهترين تاثير مثبت را در رشد و نمو شيرخوار دارد.البته به شرط آنکه تغذيه مادر از مواد اوليه تازه و مناسب باشد.با دلگرم همراه باشيد تا از فوايد شير خشک با خبر شويد. در شرايط عادي استفاده از غذاهاي کمکي بعد از ۶ ماهگي است. اين ايدهآلترين شرايطي است که براي يک شيرخوار وجود دارد اما گاهي ممکن است اتفاقاتي بروز کند که شير مادر خشک شود يا براي تغذيه نوزاد کافي نباشد؛ در اين حالت تغذيه با شيرخشک توصيه ميشود.«لاک» پسوندي است که نام خيلي از شيرخشکهاي موجود در بازار به آن ختم ميشود. «لاک» واژهاي لاتين بهمعناي «شير» است که توليدکنندگان شيرخشک از ديرباز از آن براي نامگذاري محصولاتشان استفاده ميکردهاند.
نيازي به توضيح نيست که شير مادر براي کودک بهترين غذاست و هيچ شيرخشکي نميتواند کاملا جايش را بگيرد. اما به دلايل گوناگون خيلي از بچهها چه بهعنوان کمک غذا و چه غذاي اصلي نياز به شيرخشک پيدا ميکنند. همه چيز درباره انواع شيرخشک سري به بازار شيرخشک زدهايم، با اين توضيح که هر چقدر هم که اطلاعاتتان درباره شيرخشک کامل باشد، بازهم براي انتخاب نوع و برند مناسب کودکتان نياز به مشورت پزشک داريد. يکسري ريزهکاريها و تفاوتهاي جزئي هست که براي آدم غيرمتخصص قابل تشخيص نيست. در ضمن نوزاد ممکن است به انواع نادري از حساسيت يا بيماري خاص مبتلا باشد که به شيرخشکهاي خيلي ويژه نياز پيدا کند. شيرخشک براي نوزادان نارس اين شيرخشکها براي کودکاني که با وزني کمتر از 2500گرم به دنيا ميآيند مناسب هستند و بهخاطر ملاحظات ويژه، قيمتشان به طرز محسوسي از قيمت شيرخشکهاي ديگر بيشتر است.
شيرخشک براي بچههاي حساس خوب وزن نگرفتن، دانههاي قرمز رنگ روي پوست، اسهال، استفراغ، بيقراري و وجود خون در مدفوع، همه اينها ميتوانند نشانههاي حساسيت به شيرخشک باشند. در اين موارد، متخصصها شيرخشکهاي خاصي را براي شيرخوار پيشنهاد ميدهند. شيرخشک بزرگانه يا کودکانه؟ 1- بدو تولد تا 6 ماهگي، معمولا برندها، شيرخشک هايشان را براساس سن نوزاد با 1 (از بدو تولد تا 6ماهگي) و 2 (از6ماهگي تا يک سال) و 3 (از يک سال به بعد) مشخص ميکنند.
همچنين، ممکن است روي قوطيهاي شيرخشک به عباراتي مثل Infant formula براي شيرهاي قابل استفاده از بدو تولد و follow-upformula براي شيرهاي مراحل بعدي بر بخوريد. قيمت شيرخشکهاي 1، 2و 3 معمولا تفاوتي با هم ندارند ولي در بعضي برندها بهخاطر پر و پيمانتر شدن شيرخشک با بالارفتن سن نوزاد، قيمت کمي (حدود 2-3هزار تومان) بيشتر ميشود. شروع قيمت اين شيرخشکها در داروخانهها از 14هزار تومان است و معمولا از 21-20هزار تومان بالاتر نميرود. 2- براي ورزشکاران، آشپزها و...، بچهها تنها مشتريهاي شيرخشک نيستند و صنف شيرخشکها، مشتريهاي پروپا قرص ديگري هم دارند. شير را در مواردي بهصورت کامل و بدون شکستن پروتئينها براي مصرف بزرگسالان خشک ميکنند تا با اضافه کردن آب بتوان از آن استفاده کرد. همچنين براي مصارف صنعتي،کارخانههاي توليد شير، بستههاي بزرگ چندکيلويي (معمولا20يا 25کيلوگرم) توليد ميکنند که براي مصارف بالا بهصرفهتر هستند و استفاده و حملونقل آسانتري دارند و بر حسب کاربردهاي گوناگون به انواع مختلفي مثل کمچرب ، پرچرب و... تقسيم ميشوند.
شيرخشک در تهيه بعضي دسرها و شيرينيها هم بهکار ميرود. ورزشکارها هم، بهويژه قديمترها که بازار مکملهاي پروتئيني داغ نبود، از شيرخشک در رژيم غذاييشان استفاده ميکردند؛ گرچه اين روزها با توجه بهوجود مکملهاي رنگارنگ در بازار، کمتر کسي سراغ شيرخشک ميرود. جداي از اينها، بعضيها هم هستند که طعم پودر شيرخشک را همينجوري دوست دارند. البته اگر جزو اين دسته آخر هستيد توجه داشته باشيد که شيرخشک بهخاطر غني بودن از پروتئين و کربوهيدرات و... ممکن است باعث چاقي شود يا عوارض پوستي ايجاد کند. شيرخشک براي نوزادان نارس در شيرخشکهاي هايپوآلرژنيک پروتئينهاي موجود در شير گاو را هيدروليز ميکنند.
ويژگيها شيرهاي بدون لاکتوز (LF)
در اين شيرخشکها لاکتوز شير گاو براي کودکاني که به لاکتوز حساسيت دارند حذف ميشود. قيمت اين شيرخشکها ممکن است يک تا 2هزار تومان بيشتر از شيرخشکهاي معمولي باشد. شيرخشکهاي سويا همانطور که از اسمش پيداست اين شيرها بر پايه سويا تهيه ميشوند و براي شيرخوارهايي که با پروتئين شير گاو کنار نميآيند استفاده ميشوند. حتما از مصرف اين شيرها بدون تجويز پزشک خودداري کنيد. استفاده از اين شيرها معمولا بهصورت موقت است و مصرف دائمشان، بهخاطر عوارض احتمالي توصيه نميشود.
شيرخشکهاي آنتيرفلاکس (AR)
آنتيرفلاکسها براي نوزادان مبتلا به رفلاکس مناسب هستند و قيمتشان معمولا کمي از شيرخشکهاي معمولي بالاتر است. ARها هم 5-4هزار توماني با شيرخشکهاي معمولي تفاوت قيمت دارند.
شيرخشکهاي هايپوآلرژنيک يا (HA)
در اين شيرها پروتئينهاي موجود در شير گاو را هيدروليزکرده و کار هضم را براي شيرخوار راحت ميکنند. اين شيرها براي شيرخواراني با دستگاه گوارش خيلي حساس مناسبند. باتوجه به اينکه درصد قابل توجهي از نوزاداني که به پروتئين شير گاو حساسيت دارند، با شيرهاي پايه سويا هم به مشکل ميخورند، استفاده از اين نوع شيرخشکها رايج و عاقلانه است. اينها حدود5-4هزار تومان گرانتر از نمونههاي معمولي هستند.
هشدار؛ خارجي نخريد؛ ايراني ببريد! شيرخشکهاي موجود در بازار (غير از يکيدو مورد) در داخل کشور و توسط کارخانههاي شرکتهاي فرامليتي فعال در زمينه شيرخشک توليد ميشوند. اين کارخانهها با سرمايهگذاري خارجي يا سرمايهگذاري مشترک کار ميکنند. معمولا با راهنمايي گرفتن از يک متخصص، بالاخره يکي از شيرخشکهاي توليد داخل با احوال کودک شما سازگار است. اما اگر به هر دليلي ترجيحتان بر استفاده از شيرخشک خارجي بود حتما حواستان را جمع کنيد.
شيرخشکهايي که از خارج وارد کشور ميشوند بايد برچسب فارسي وزارت بهداشت را داشته باشند. داشتن برچسب فارسي به اين معناست که شيرخشک مربوطه توسط وزارت بهداشت آزمايش و تأييد شده و با خيال راحت ميتوانيد از آن استفاده کنيد. گول قيمت پايين و ظاهر خوش آب و رنگ شيرخشکهاي خارجي بدون برچسب را نخوريد. حواستان باشد که شيرخشک را فقط از داروخانهها تهيه کنيد. اگر احيانا شيرشخشک مورد نظرتان را نتوانستيد در داروخانههاي داخل کشور پيدا کنيد خودتان شخصا براي خريد اقدام کنيد يا از افراد مورد اعتمادتان بخواهيد که محصول را از مراکز معتبر تهيه کرده، برايتان بفرستند. يادتان باشد که شيرخشکهايي که از خارج وارد کشور ميشوند بايد برچسب فارسي وزارت بهداشت را داشته باشند.
چه گروه هايي نياز به اين تغذيه کمکي در اولين ماه هاي تولد دارند؟ بعضي از نوزادان قدرت مکيدن کافي ندارند و نمي توانند سينه مادر را تا زماني که سير شوند بمکند. اين ضعف در آن ها باعث مي شود هميشه گرسنه باشند و گريه کنند. گروهي از نوزادان هم در ۳ ماه اول به دلايل مختلف از جمله همان نداشتن قدرت کافي مکيدن، وزن نمي گيرند. اين موضوع رشد بچه ها را با اخلال مواجه مي کند. در اين شرايط پزشک متخصص مصرف شيرخشک را توصيه مي کند. گروه سوم هم مادران شاغلي هستند که نمي توانند در فاصله زماني هاي کوتاه به شيرخوار شير خودشان را بدهند. اين گروه هم ناگزيرند از شيرخشک استفاده کنند، هر چند که بر اساس قانون، مادران تا ۶ ماه حق استفاده از مرخصي استعلاجي را دارند. با وجود اين گاهي پيش از پايان اين مهلت سرکار مي روند. اين ۳ گروه از بچه ها براي اينکه گرسنگي نکشند و رشد طبيعي داشته باشند بايد از غذاهاي کمکي استفاده کنند و چون پيش از ۶ ماهگي نمي توان از غذاهايي مانند فرني و حريره بادام استفاده کرد، بهترين گزينه شيرخشک است.
برخي خانواده ها استفاده از شيرخشک را غلط مي دانند و با هر مشکلي که باشد تنها از شير مادر استفاده مي کنند. استفاده از اين ماده غذايي کمکي، از چه سني و در چه شرايطي مجاز و لازم است؟ بهترين تغذيه براي بچه شير مادر است و شکي در آن نيست؛ اين موضوعي است که ما هميشه روي آن تاکيد مي کنيم. شير مادر از نظر دارا بودن انواع ويتامين ها و ريزمغذي ها براي بچه عالي است و بهترين تاثير مثبت را در رشد و نمو شيرخوار دارد. البته به شرط آن که تغذيه مادر از مواد اوليه تازه و مناسب باشد. در شرايط عادي استفاده از غذاهاي کمکي بعد از ۶ ماهگي است. اين ايده آل ترين شرايطي است که براي يک شيرخوار وجود دارد اما گاهي ممکن است اتفاقاتي بروز کند که شير مادر خشک شود يا براي تغذيه نوزاد کافي نباشد؛ در اين حالت تغذيه با شيرخشک توصيه مي شود.
در حقيقت براي سه گروه از شيرخواران استفاده از شيرخشک پيش از ۶ ماه توصيه مي شود.
شيرخشک هاي موجود در بازار تنوع زيادي دارند و مارک ها و برندهاي مختلفي آن ها را توليد مي کنند. آيا تفاوتي بين آن ها وجود دارد و برتري هاي نسبت به يکديگر دارند؟ توليد شيرخشک استانداردي دارد که همه شرکت ها موظفند آن را رعايت کنند و به همين دليل در اصل ماده غذايي تفاوتي با يکديگر ندارند. با وجود اين محصولاتي وارد بازار شده که حاوي مواد پروبيوتيک يا امگا ۳ است و براي بچه ها مفيد است. در غير اين صورت محصولات موجود تفاوت چنداني با يکديگر ندارند هرچند که ممکن است بچه ها در پذيرش آن يکي را بر ديگري ترجيح دهند. با وجود اين وقتي شيرخوار به محصولي عادت مي کند، بهتر است همواره از همان مارک براي او تهيه شود. بهتر است نه مادر و نه شيرخوار خيلي به مصرف شيرخشک عادت نکنند چراکه پس از يک سالگي مي توان از شير پاستوريزه براي تغذيه استفاده کرد که به مراتب مفيدتر است.
جداي از مسائل بهداشتي و روش هاي شستن شيشه شير، چطور بايد اين شيرخشک را به بچه ها داد؟ در حالت خوابيده يا نشسته؟ در حالت خوابيده کامل که براي بچه ها خطرناک است.
بهترين حالت شبيه زماني است که مادران بچه را زير سينه مي گيرند. نه خوابيده است و نه نشسته. بچه در آغوش مادر احساس امنيت و آرامش مي کند و به به همين دليل برخي شيرخواران ساعت ها بدون آنکه شيري در سينه مادر باشد، آن را مي مکند و نمي خواهند از مادرشان جدا شوند. مادراني که به هر دليلي به فرزندشان شيرخشک مي دهند بايد حواس شان باشد که اين حس را از شيرخوار نگيرند. او را در آغوش بگيرند و اجازه دهند در آرامش غذايش را بخورد. ضمن اينکه بايد شيشه را طوري بگيرند که هوا همراه آن وارد دهان بچه نشود چراکه دل درد و دل پيچه برايش به همراه دارد.
بي شک استفاده از شيرخشک هم قاعده اي دارد. چه ميزان از اين ماده غذايي کمکي در روز براي شيرخواران توصيه مي شود؟ همانطور که گفتم شيرخشک براي بچه هايي که وزن نمي گيرند توصيه مي شود و ميزان مصرف آن به سن و کمبود وزن آنها بستگي دارد. در هر نوبت بين ۶۰ تا ۱۲۰ سي سي با توجه به شرايط شيرخوار توصيه مي شود. تعداد دفعات آن هم با توجه به تمايل و نياز مي تواند تا روزي سه نوبت افزايش پيدا کند. البته اين کار را نبايد سرخود انجام داد و ممکن است اضافه وزن نامناسبي به همراه داشته باشد. خانواده ها بايد حتما با متخصص در اين زمينه مشورت کنند.
شيرخواران از ۶ ماهگي مي توانند غذاهاي ساده و سوپ بخورند. در اين زمان بايد مصرف شيرخشک را قطع کرد؟ اگر شيرخوار از مزه غذاهاي ساده اي که پس از ۶ ماهگي مصرف مي کند خوشش بيايد و با اشتياق و به ميزان لازم از آن بخورد، مي توان شيرخشک را قطع کرد. پس از ۶ ماهگي بايد مصرف قطره هاي مولتي ويتامين و آهن را هم در برنامه غذايي آنها گنجاند. اگر مادران پس از قطع شيرخشک متوجه کاهش وزن و ثابت ماندن وزن شيرخوار شوند، مي توانند دوباره مصرف شيرخشک را با مشورت متخصص کودکان آغاز کنند.
مسافرت ها در فصل تابستان بيشتر مي شود و همان طور که گفته شد بيماري هاي عفوني هم در اين زمان تشديد مي شوند. خانواده هايي که شيرخوار دارند در سفر چه نکاتي را بايد رعايت کنند؟ اول اينکه همه وسايل را در ظروفي تميز با خود به مسافرت ببرند تا اگر در مسير امکان شست و شو نداشتند، مشکلي به وجود نيايد. نکته بعدي اينکه در هواي زمستان شيرخشک آماده را مي توان ۴ تا ۶ ساعت بيرون از يخچال نگهداري کرد و اگر مقصد سفر مناطق سردسيري است يا امکان حمل وسايل خنک کننده وجود دارد، مي توان شير خشک را آماده کرد و در طول مسير به راحتي به بچه خوراند. در غير اين صورت بايد هر لحظه که شيرخوار گرسنه شد، شيرخشک را آماده کرد و به او داد. بهتر است آب جوش را از منزل همراه خود ببريد چرا که معمولا در شهرها و استان هاي مختلف، آب املاحي دارد که با جوشيدن از بين نمي روند و ممکن است باعث بيماري گروه هاي سني کوچک شود. اگر آب جوش به همراه داشته باشيد مي توانيد در داخل خودرو آماده و به بچه غذا بدهيد. باز هم تاکيد مي کنم اين کار بايد بعد از سيرشدن با شير مادر باشد. شير مادر نه در تابستان و نه در زمستان خراب نمي شود و آماده کردن آن هيچ دردسري ندارد.
در تابستان معمولا شيرخوارن دچار اسهال مي شوند و گفته مي شود در اين حالت بايد شيرخشک قطع شود. اين نظر درست است؟ اين حالت در مواردي ممکن است اسهال را تشديد يا طولاني تر کند اما موضوع اين است که ما شيرخشک را براي بچه هايي تجويز مي کنيم که به هر دليل با شير مادر سير نمي شوند. نمي توان وقتي بچه بيمار است او را گشنه نگه داشت و بايد با توجه به نياز او، از غذاي کمکي هم استفاده کرد. نکته مهم ديگري که در تغذيه با شيرخشک مطرح است اين است که بايد به بچه اجازه دهند تا جايي که مي تواند از شير مادر بخورد و اگر سير نشد، از شيرخشک استفاده کنند. هيچ گاه شيرخشک اولين گزينه ما براي تغذيه نوزاد نيست مگر مادراني که به دلايلي شيرشان خشک شده باشد. ضمن اين که تغذيه با شير مادر، به خصوص در فصل تابستان، از ابتلا به بيماري هاي عفوني و انواع آلرژي جلوگيري مي کند.
ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد