چگونه کودکی شوخ طبع تربیت کنیم؟
بيتوته/ داشتن يک کودک خوش خنده و شوخ طبع هم يک امتياز است. کارشناسان يکي از اصول مهم تربيتي در خانواده را پرورش مهارت شوخ طبعي مي دانند. شوخ طبعي يک ويژگي اکتسابي است و والدين مي توانند اين ويژگي را در وجود کودکانشان رشد و پرورش دهند. وجود حس شوخ طبعي و پرورش اين مهارت، زندگي خانوادگي را گرم تر، شاداب تر و جذاب تر مي کند. شما به عنوان اولين مربيان کودک، شوخي و طنز را بخشي از زندگي روزانه خود قرار دهيد و براي ايجاد زمينه شکوفا شدن استعدادهاي شوخ طبعي کودکانتان تلاش کنيد نه اينکه تحميلي براي طنز پرداز شدن کودک خود باشيد. شادي رايگان نيست، خانواده ها بايد بهاي لازم را براي شوخ طبعي کودکانشان بپردازند به اين ترتيب که، در گفتگوهاي محاوره اي و روزمره خود از طنز استفاده کنند و نگرش طنز را نيز در خود تقويت کنند. براي کسب شوخ طبعي بايد تلاش کرد. شما با پرورش مهارت شوخ طبعي نگرش مثبت را در وجود کودکتان تقويت مي کنيد و به رشد خلاقيت او کمک مي کنيد. لازم به ذکر است، نکته حائز اهميت در پرورش شوخ طبعي، سن کودک است. قطعا آنچه براي يک کودک نوپا جالب است براي کودکي در سن بالاتر جالب و خنده دار نخواهد بود. شما به عنوان يک پدر و مادر آگاه بايد اطلاعات و دانسته هاي خود را در اين زمينه بالا ببريد و از شوخي هايي متناسب با سن کودک خود استفاده کنيد. به عنوان مثال مي توانيد از شوخي هاي تصويري، شنيداري و گفتاري و ديداري همچون؛ نمايش، پانتوميم و فيلم، راديو، کتاب هاي متنوع و … متناسب با درک و موقعيت سني کودکتان استفاده کنيد. يکي از راهکارهاي اساسي که زمينه ساز بروز نگرش طنز در کودکان مي شود، سپري کردن زماني از روز به خنده و شادي است. به کمک بازي با کلمات و تصاوير نيز مي توانيد، درک فرزندتان را از طنز افزايش دهيد. به اين صورت که شما به کمک مهارت هاي خودتان داستان هاي طنز آميز بيان کنيد و بخنديد و از کودکتان هم بخواهيد بر اساس کلمات و تصاوير پيش رو داستاني طنزآميز براي شما بيان کند. مطالعه داستان هاي کمدي و لطيفه نيز به بروز نگرش طنز در کودکان کمک مي کند. نسبت به تلاش هاي کودکتان در زمينه استفاده از طنز بي تفاوت نباشيد و براي تلاش هاي او ارزش قائل شويد. در واقع براي تکرار اين عمل از سوي کودکتان تشويق را فراموش نکنيد. شوخي روح را شاد مي کند، اما خيلي از افراد در پيدا کردن راهي براي شاد بودن مهارت لازم را ندارند. اگر به دنبال شادکامي هستيد و مي خواهيد فرزندتان احساس خوبي نسبت به زندگي داشته باشد، به او ياد بدهيد از حوادث کوچکي چون، خوردن غذاي مورد علاقه، رفتن به ميهماني، گرفتن نمره خوب و … نهايت لذت را ببرد که لذت هاي کوچک، بيشتر مي توانند او را شاد کنند. دايره تفريح و شادماني وسيع است. تفريح به معني شادي و شادماني است و جزء مراحل رشد شخصيتي فردي و اجتماعي انسان محسوب مي شود. هر کسي در تفريح کوتاهي کند در حقيقت در بعد تکامل شخصيتي خويش کوتاهي کرده است. در دنياي پرمشغله امروزي هرفعاليتي که باعث از بين رفتن غم و غصه و خستگي شود و زمينه ساز بازگشت به کار و زندگي با نشاط بيشتر شود، به نوعي تفريح محسوب مي شود و تاثير بسيار در رسيدن به خوشبختي دارد. از نظر اسلام شادي و تفريحي مناسب است که با اصول تعليم و تربيت اسلامي و رشد استعدادهاي رواني و شخصيتي مغايرت نداشته باشد. از جمله تفريحات مورد توجه اسلام مي توان به ديد و بازديد اقوام، کار و تلاش، انجام فعاليت هاي ورزشي نظير شنا، اسب سواري، تيراندازي و … اشاره کرد که در ميان آنها خوشرويي و خوشگويي و شادکردن دل مومن هم به چشم مي خورد. شاد بودن هنر است و شاد کردن ديگران هنري برتر. از جمله ويژگي هاي يک شوخي سالم اين است که منافاتي با بالندگي انساني و رشد شخصيت اسلامي نداشته باشد به عبارت ديگر به شوخي هايي که باعث آزار و اذيت ديگران نشود و به شخصيت فرد لطمه اي وارد نکند، شوخي سالم مي گويند. شوخي هايي که در اين راستا باشد يعني ويژگي هاي يک شوخي سالم را داشته باشد، با سلامت روان کودک ارتباط مستقيم و معناداري دارد. افراد و کودکاني که از اين نوع شوخي ها استفاده مي کنند، مردم دارترند، رابطه صميمانه تري با ديگران برقرار مي کنند و از اعتماد به نفس بالايي برخوردارند. همچنين کمتر دچار اضطراب، افسردگي و عصبانيت مي شوند. و اما شوخي هايي که در اين راستا نيستند، يعني از اعتدال خارج هستند و باعث تحقير فرد و يا دوستان کودک مي شوند. اين نوع شوخي ها در نهايت به بي احترامي منتهي مي شود و بيش از آنکه به شوخي شباهت داشته باشد به طعنه شباهت دارد. شوخي هاي ناشايست نه تنها تاثير مثبت و معناداري بر روي سلامت روان کودک ندارد بلکه مضر هم هست. اين گروه از افراد که از چنين شوخي هايي استفاده مي کنند، هيجاناتشان پايدار نيست و نمي توانند با ديگران به راحتي پيوند دوستي برقرار کنند و معمولا اضطراب و افسردگي بيشتري را متحمل مي شوند. کودکاني که درک درستي از شوخي دارند، نسبت به ديگر همسالان خود، شادتر هستند و از اعتماد به نفس بيشتري برخوردارند. اين کودکان عکس العمل مناسب تري در برابر چالش ها و مشکلات از خود نشان مي دهند و به خوبي مي توانند مشکلات خود را بدون دخالت شخص بيروني حل و فصل کنند. تحقيقات علمي حاکي از آن است، افرادي که بيشتر مي خندند، از لحاظ روحي و جسمي سالم ترند يعني هم احتمال افسردگي در اين افراد پايين تر است و هم بدن اين افراد در برابر بيماري هاي جسمي مقاومت بيشتري از خود نشان مي دهد. در واقع شوخي و خنده فشار رواني را کم مي کند و توان سيستم ايمني بدن را بالا مي برد.