کودکت/ کودکان سرشار از انرژي هستند و براي والدين نگهداري از کودک پر تحرک سخت است. کودکان با انرژي و هيجاني که دارند ميتوانند ساعتها بازي کنند و به ندرت پيش ميآيد که خسته شوند. بنابراين اگر روزي کودک شما احساس خستگي کرد، ممکن است دليل آن کم خوابي، بيش فعالي يا حي فرار از تکاليف باشد. اگر کودک شما در همه حال از خستگي شکايت دارد، اين موضوع نشانهاي از پديده خستگي شديد است. براي آشنايي با علل، علائم و درمان خستگي شديد کودک با ما همراه باشيد.
خستگي شديد کودک چيست؟
خستگي شديد کودک به شرايطي گفته ميشود که در آن بچه دائماً خسته است و حتي فاقد انرژي براي انجام کارهاي روزمره است. اگر فرزند شما حتي پس از استراحت کافي همچنان احساس خوابآلودگي دارد، اين موضوع نشانه خستگي شديد در بچه است.
معمولاً علت خستگي مفرط يک بيماري زمينهاي است. پس از تعيين علت خستگي شديد در کودک خود، بهتر است در زمان مناسب براي درمان به پزشک مراجعه کنيد.
چه عواملي باعث خستگي شديد در کودک مي شود؟
دلايل خستگي شديد کودک
خستگي شديد ميتواند ناشي از عوامل زير باشد:
۱. سوء تغذيه
عادتهاي بد غذايي و سوءتغذيه ميتوانند عامل بروز بيماريهايي مانند کمبود ويتامين و همچنين خستگي مفرط در کودکان باشد.
۲. افسردگي و مشکلات روحي
فرزند شما ممکن است در مدرسه مورد آزار و اذيت قرار بگيرد يا در تحصيلات خود دچار مشکل شود، در صورتي که او مشکلات خود را به والدين و اطرافيان نگويد و آنها را درون خود نگه دارد، همين مسئله باعث ايجاد مشکلات ذهني و عاطفي، اضطراب و افسردگي در او و همچنين منجر به خستگي مفرط در کودک ميشود.
۳. بيماري قلبي يا کليوي
اگرچه وجود اين بيماري در بچهها نادر است، ولي همين مسئله باعث بروز خستگي شديد در آنها ميشود.
۴. آلرژي
بسياري از واکنشهاي آلرژي در بدن باعث ايجاد انتشار مواد شيميايي در بدن ميشود. اگر کودک مبتلا به آلرژي باشد، همين مسئله موجب بروز خستگي شديد ميشود.
۵. ويروس اپشتين_بار
اين ويروس اپشتين بار (Epstein-Barr) باعث ايجاد يک بيماري عفوني به نام مونونوکلئوز ميشود که يکي از نشانههاي اين بيماري خستگي مفرط است.
اگر کودک به صورت تماموقت خسته است، احتمال دارد مبتلا به اين بيماري شده باشد؛ بنابراين بهتر است براي درمان به پزشک مراجعه کنيد.
۶. کم خوني
کمبود آهن در بدن باعث کمخوني ميشود و همين مسئله عامل کمبود هموگلوبين خون است که وظيفه حمل اکسيژن به سلولهاي بدن را دارد .
۷. سبک زندگي کم تحرک
اين نوع شيوهي زندگي که کودک در آن هيچ حرکت و فعاليت بدني ندارد، ميتواند کودک را بي انرژي و خسته کند.
۸. کمبود خواب
اگر کودک شما در طول شب خواب کافي ندارد و تا دير وقت بيدار است، او دچار اختلالات خواب مانند آينه خواب يا نارکولپسي شده است که ميتواند باعث خستگي شديد کودک شود.
۹. عفونت
عفونتهاي ويروسي مانند سرماخوردگي و آنفلوانزا نيز باعث خستگي در کودکان ميشود.
بيماريهاي عفوني مانند تب دنگ و هپاتيت ميتوانند هفتهها يا ماهها ادامه داشته باشد و باعث خستگي شديد در کودک شوند.
۱۰. انواع خاصي از اختلالات ايمني
اختلالات در دستگاه ايمني بدن ميتواند باعث بروز خستگي شديد در کودک شود.
۱۱. هيپوتيروئيدي
هيپوتيروئيدي يا همان کمکاري تيروئيد نوعي بيماري بوده که در آن مقدار هورمون تيروئيد توليد شده توسط اين غده بسيار کم است. هورمون تيروئيد براي کنترل عضلات، عملکرد گوارش و قلب، کنترل خلقوخوي، نگهداري استخوان و رشد مغز ضروري است. کمکاري تيروئيد يکي از عوامل بروز خستگي شديد در کودکان ميباشد.
۱۲. بيماري مزمن
بيماريهاي مزمن مانند آسم، ديابت و يا فيبروز کيستيک ميتواند خستگي شديدي در فرزند شماايجاد کند. اين اتفاق زماني ميافتد که بيماريها به وسيله درمان پزشکي و تغيير رژيم و عادات بدغذايي کنترل نشود.
۱۳. سرطان
اگر چه بروز بيماري سرطان در کودکان بسيار نادر است، اما يکي از علائم اوليه آن خستگي شديد کودک است. اگر اين علائم بهصورت طولاني مدت در فرزند شما وجود داشت، توصيه ميشود به متخصص اطفال مراجعه کنيد.
۱۴. اثر جانبي داروها
داروهاي مختلفي ميتوانند عوارض جانبي مانند خستگي شديد و خوابآلودگي داشته باشد. اين داروها شامل شربت سرفه و داروهاي آلرژي هستند. داروهايي مانند سرماخوردگي و آنفولانزا نيز ميتوانند باعث سوزش معده و خستگي در کودک شوند.
۱۵. مشکلات غدد فوق کليه
غدد فوق کليه (آدرنال) در بدن ما هورمونهاي متعددي را توليد مينمايند که به ما در کنترل استرس در زندگي روزمره کمک ميکنند. اگر غدد فوق کليوي يک کودک به درستي کار نکند، ممکن است باعث خستگي آدرنال شود. خستگي آدرنال را ميتوان از نظر شدت خستگي، ناتواني در فکر کردن و استرس شناخت.
۱۶. خستگي مزمن
اگر خستگي کودک بيش از شش ماه طول بکشد، او دچار سندرم خستگي مزمن شده است. اين سندرم با نشانههايي شبيه آنفولانزا شروع ميشود. اگر دلايل ديگر خستگي شديد از بين برود، پزشک معالج ممکن است آن را بهعنوان سندرم خستگي مزمن تشخيص دهد.
علائم خستگي شديد در کودک چه مواردي است؟
علائم مختلفي که پديده خستگي شديد را در کودکان مشخص ميکنند عبارتند از:
خميازه کشيدن مداوم
احساس خوابآلودگي هميشگي
عصبانيت
بيعلاقه بودن نسبت به هرگونه فعاليت فيزيکي يا بازي
درد مفاصل و عضلات
مه مغزي
تورم غدد لنفاوي در منطقه گردن
بهغيراز اين موارد، خستگي شديد ميتواند با کاهش وزن، خونريزي بيني، از دست دادن اشتها، سردرد، توده يا انحراف ديد که يکي از نشانههاي سرطان خون است، همراه باشد.
نحوه درمان خستگي شديد در کودک
براي درمان خستگي شديد کودک معمولا متخصص اطفال علت خستگي کودک را تعيين کرده و سپس متناسب با علت بيماري با تجويز دارو و تغيير رژيم غذايي و سبک زندگي به درمان کودک ميپردازد.
در اينجا به بررسي عوامل موثر بر درمان خستگي در کودکان ميپردازيم.
۱. تغيير دارو
براي يک اختلال خواب مانند نارکولپسي، پزشک داروهاي حاوي مهارکنندههاي سروتونين را تجويز ميکند. اين دارو از خستگي کودک در طول روز جلوگيري کند. اگر داروهاي آلرژي کودک يا سرفه باعث خستگي شديد او شود، پزشک دارو يا مقدار مصرف آن را تغيير ميدهد.
۲. روال عادي خواب
مهمترين درمان براي خستگي شديد در کودکان، ايجاد روال سالم خوابيدن است. کودک شما بايد حداقل ۸ تا ۱۰ ساعت خواب داشته باشد. بنابراين بايد از خواب کودک خود در طول روز مطمئن شويد. تنظيم زمان خواب ثابت براي کودک نيازمند عدم مصرف وعدههاي سنگين تا دو ساعت قبل از خواب و اتاقخواب کمنور است.
۳. ورزش منظم و قرار گرفتن در معرض آفتاب
ورزش نه تنها براي بزرگسالان بلکه براي بچهها نيز بسيار مهم است. اگر ميخواهيد فرزند سالم و فعالي داشته باشيد؛ بهتر است مطمئن شويد که او بهطور منظم ورزش ميکند و هرروز به اندازه کافي در معرض نور آفتاب قرار ميگيرد. اين کار باعث انرژي گرفتن کودک و جلوگيري از بروز نشانههاي خستگي شديد است.
چه زماني بايد با متخصص اطفال مشورت کنيم؟
در شرايط زير لازم است کودک خود را نزد متخصص اطفال ببريد:
خستگي شديد بر تحصيل و زندگي روزمره کودک تأثير بگذارد.
کودک پس از مصرف دارو احساس خستگي کند.
خستگي زياد کودک بيش از يک هفته ادامه يابد.
خستگي شديد کودک همراه با نشانههايي از قبيل کاهش وزن، خونريزي بيني، از دست دادن اشتها، سردرد، توده يا بينايي همراه شده باشد.
نکاتي براي يادآوري
مواردي که پدر و مادر بايد آگاهي داشته باشند:
افزايش ناگهاني خستگي کودک نگران کننده نيست.
گاهي اوقات ممکن است کودک براي فرار از انجام کارهايي که دوست ندارد وانمود کند خستگي است، پس والدين قبل از هر چيز علت را بايد بررسي کنند.
براي جلوگيري از خستگي مفرط در کودک، يک برنامه صحيح خواب، رژيم سالم و برنامه ورزشي منظم را در نظر بگيريد.
خستگي شديد در اکثر موارد ناشي از فعاليت زياد و نداشتن خواب کافي است و دليل بر اين نيست که کودک مبتلا به بيماري خاصي است. اين مشکل را ميتوان با داشتن خواب کافي و استفاده از موادغذايي مغذي حل کرد. اگر اين وضعيت همچنان ادامه داشت، بهتر است به متخصص اطفال مراجعه کنيد، بدون شک او بهترين درمان را پيشنهاد ميکند.
بازار