معضل تخمدانهای کیستی
جام جم/ وقتي به هر دليلي تخمدانها فعاليت منظم و مرتب خود را که همان تخمکگذاري ماهانه است از دست بدهند، تخمدانها پر از کيستهاي ريز ميشوند که در اصطلاح پزشکي به نام PCO شناخته است. مهمترين علامت اين بيماري عادت ماهانههاي نامنظم به صورت تاخير پريود است که علت آن عدم تخمکگذاري تخمدانهاست. از علائم ديگر اين بيماري هيرسوتيسم يا وجود موهاي زايد و جوشهاي صورت است. اگر خون اين افراد در آزمايشگاه بررسي شود مشخص ميشود که ميزان هورمونهاي مردانه در خون بالاست. سونوگرافي لگن در اين بيماران وجود کيستهاي متعدد کوچک (به اندازه دو تا هشت ميليمتر و به تعداد پنج يا بيشتر در هر تخمدان) يا بزرگ شدن تخمدانها را نشان ميدهد. گرچه اين بيماري را نميتوانيم به طور کامل ريشه کن کنيم و بيمار بايد تا سالها آن را تحمل کند، ولي درمانها تا حد زيادي عوارض آن را کم ميکند. اين عوارض شامل نازايي، احتمال سرطان سينه و رحم و نيز افزايش احتمال ابتلا به بيماري ديابت، فشار خون و بيماري قلبي در سالهاي بعد است. هدف از درمان، منظم شدن عادت ماهانه و در نتيجه تخمکگذاري منظم تخمدانهاست. اين کار در درجه اول با کاهش وزن انجام ميشود. ديده شده در کساني که 5 تا 10درصد وزنشان طي شش ماه کاهش يافته تخمکگذاري به صورت خود به خودي انجام شده است . از درمانهاي ديگر اين بيماري استفاده از قرص متفورمين يا گلوکوفاژ است. اين دارو که معمولا در درمان ديابت استفاده ميشود، در اين بيماران به دليل تاثير دارو بر تخمکگذاري استفاده ميشود و ميزان قند خون طبيعي را تغيير نميدهد اما براي تاثير مناسب بر تخمدانها بايد حداقل شش تا هشت هفته مصرف شود تا موجب تخمکگذاري و منظمشدن عادت ماهانه شود. دوره مصرف اين دارو حدود يک سال و گاه بيشتر است. در نهايت در کساني که تمايل به بارداري ندارند، داروهاي هورموني ديگر مثل قرص پروژسترون يا بهتر از آن قرصهاي جلوگيري از بارداري موجب تنظيم عادت ماهانه ميشوند. مصرف اين داروها به مدت سه تا شش ماه موجب تنظيم عادت ماهانه به مدت طولاني شده است، اما همانطور که گفته شد اين بيماري مزمن بوده و در اغلب افراد دوباره عود ميکند و عادت ماهانهها دوباره نامنظم ميشوند.