لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!http://akhr.ir/6098543
۷۷۸
۰
کودکت/ کودکان عاشق بازي کردناند. برخلاف تصور، بازي کردن صرفا فعاليتي سرگرمکننده نيست، بلکه نقش مهمي در رشد و پرورش کودک دارد. کودک در جريان بازي پرورش خودآگاهي، مشارکت و برقراري ارتباط با ديگران، رعايت نوبت، همکاري، کار گروهي و رازداري را ميآموزد. همانند ساير عناصر مرتبط با تکامل انسان، بازي کردن نيز مراحل مختلفي دارد و شامل دستهبنديهاي متفاوتي ميشود. در اين مقاله کودکت، به معرفي بازي هاي تاثيرگذار در رشد کودک پرداخته ميشود.
بازي چيست؟
در تعريفي ساده، بازي فعاليتي ارادي است که براي رسيدن به لذت و خوشي انجام ميشود. بازي از آن جهت براي رشد کودک مهم است که خودآگاهي، اجتماعي شدن و مهارت حل مسئله را به کودک ميآموزد. بازي به آرامش ذهني کودک کمک ميکند و فرصتي براي ارتباط او با کودکان ديگر فراهم ميآورد. همچنين، بازي به آموزش مهارتهاي حرکتي کودک، مانند رشد مهارتهاي حرکتي ظريف و درشت، حفظ تعادل و تمرکز، کمک ميکند. اين مهارتها نقش مهمي در يادگيري و انجام فعاليتهاي درسي در مدرسه دارند.
چرا بازي براي رشد کودک اهميت دارد؟
بازي کردن نقشي اساسي در يادگيري دارد و به کودک امکان ميدهد از رفتار بزرگترها الگوبرداري کند و مهارتهاي جديدي بياموزد.
بازي کردن به کودک امکان داشتن رابطه دوستانه با همبازيهايش را ميدهد.
بازي کردن به کودک براي غلبه بر احساسات منفي خود کمک ميکند.
آنچه اهميت دارد اين است که کودک ساعاتي از روز را سرگرم بازي و فعاليتهاي فيزيکي باشد. اين موضوع به حفظ آمادگي جسماني کودک کمک ميکند و به همين دليل، مدارس بخش مهمي از برنامههاي روزانه خود را، بهويژه درباره کودکان خردسال، به ورزش و بازي اختصاص ميدهند.
انواع بازي هاي تاثيرگذار در رشد کودک چيست؟
چه يک کار ساده، مثل ضربهزدن به توپ، باشد يا اجراي نمايش و بازي وانمودي با لباسهاي ويژه، بازي به طور فعال ذهن کودک را درگير ميکند و قدرت خلاقيت و تخيل او را پرورش ميدهد. در ادامه، با انواع بازيهاي مؤثر در رشد کودک آشنا ميشويد:
۱. حرکات دست و پا
در اين نوع بازي، کودک ظاهرا بازي نميکند، يک جا نشسته است و دستها و پاهايش را به صورت موجدار و تصادفي در هوا تکان ميدهد. برخلاف تصور، اين حرکات تصادفي و بدون هدف هم نوعي بازي به حساب ميآيند. اين بازي بيشتر در نوزادان و کودکان خردسال ديده ميشود.
فوايد
کشف حرکات جديد و يادگيري غريزي هيجانات،
آمادگي براي بازي در آينده.
نمونه ها
حرکات تصادفي دست و پا،
بازي کردن بدون استفاده از اسباببازي.
۲. بازي موازي
بازي موازي به اين صورت است که دو يا چند کودک، کنار هم ولي به صورت مستقل، بازي ميکنند، توجه چنداني به هم ندارند و هر کدام بهتنهايي با اسباببازيهايشان سرگرماند. در طول بازي، گاهي به يکديگر نگاه ميکنند يا اسباببازيهايشان را با هم تعويض ميکنند، اما معمولا هيچ تلاشي براي جلب توجه ديگري و تعامل با او از خود نشان نميدهند. اين نوع بازي اغلب در کودکان يک يا دو ساله ديده ميشود.
فوايد
آموزش برقراري ارتباط با کودکان همسن خود،
درک مفهوم مالکيت،
آموزش نمايش بازي کردن.
نمونه ها
به اشتراک گذاشتن اسباببازي با کودکان ديگر،
اجراي نمايش،
ساختن قلعه شني.
۳. بازي انجمني
در بازي انجمني، همانند بازي موازي، کودکان کنار هم بازي ميکند، با اين تفاوت که توجه کمتري به اسباببازيهايشان دارند و بيشتر متوجه يکديگرند، با هم حرف ميزنند و تعامل دارند. اين نوع بازي، که معمولا در کودکان سه يا چهار ساله ديده ميشود، بدون برنامهريزي قبلي، سازماندهي و هدف خاصي صورت ميگيرد.
فوايد
برقراري ارتباط اجتماعي با کودکان ديگر،
يادگيري نقشهاي اجتماعي،
يادگيري مفهوم اشتراکگذاري،
توسعه مهارتهاي زباني ،
يادگيري مهارت حل مسئله و همکاري با ديگران.
نمونه ها
بازي کردن دستهجمعي با اسباببازيها،
به اشتراک گذاشتن اسباببازي با کودکان ديگر،
گفتگو با يکديگر.
۴. بازي انفرادي
بازي انفرادي يا مستقل هنگامي اتفاق ميافتد که کودک بهتنهايي مشغول بازي با اسباببازيها و اشياء پيرامونش است و علاقهاي به بازي با کودکان ديگر ندارد. بازي انفرادي براي کودکاني که مهارتهاي اجتماعي و فيزيکي را ياد نگرفتهاند و کمرو و خجالتياند اهميت زيادي دارد. اين نوع بازي در کودکان دو يا سه ساله رايج است.
فوايد
آموزش خودکفايي،
استقلال در تصميمگيري،
رشد مهارت برقراري ارتباط با ديگران،
تقويت قدرت تخيل و خلاقيت،
کشف مسائل جديد،
توانايي رسيدن به آرامش و راحتي بدون نياز به ديگران.
نمونه ها
بازي کردن در يک موقعيت تخيلي،
بازي با اسباببازيهاي صدادار،
طراحي، نقاشي و خطخطيکردن.
۵. بازي تخيلي
در اين نوع بازي، کودک اشخاص و موقعيتهايي را در ذهنش تصور ميکند و خود را در قالب نقشهاي خاصي قرار ميدهد و براساس داستان خيالي خود رفتار ميکند. بازي تخيلي باعث ميشود مهارتهاي زباني و واژگان کودک رشد کند و در جريان بازي، کودک به تخليه احساسات منفي و مثبت خود بپردازد.
فوايد
افزايش حس کنجکاوي،
تقويت قدرت تخيل و خلاقيت،
بهبود مهارت حس مسئله،
بهبود مهارتهاي زباني،
تقويت حس همدلي با ديگران.
نمونه ها
اجراي نمايش،
حرف زدن با عروسکها،
نشان دادن توجه و محبت نسبت به حيوانات عروسکي.
۶. تماشاگر بودن
تماشاگر بودن هنگامي رخ ميدهد که کودک، بدون اينکه نقشي در بازي داشته باشد، با تماشاي بازي ديگران سرگرم ميشود و حين تماشاي بازي، چيزهاي بسياري ميآموزد. تماشاگر بودن اغلب در نوزادان و کودکان خردسال ديده ميشود.
فوايد
يادگيري با تماشا،
به دست آوردن مهارتهاي زباني با گوش دادن و ياد گرفتن.
نمونه ها
علاقه داشتن به تماشاي بازي ديگران بدون اينکه در بازي مشارکت داشته باشد.
۷. بازي رقابتي
به مرور زمان و با رشد کودک، او ياد ميگيرد بازيهاي قاعدهمندي با قوانين مشخص و دستورالعمل دقيق براي برد و باخت انجام دهد. فوتبال، منچ و مارپله نمونهاي از بازيهاي رقابتياند.
فوايد
ياد گرفتن قانونمداري در بازي،
ياد گرفتن مفهوم نوبت،
ياد گرفتن انجام کار گروهي.
نمونه ها
بازيهاي تختهاي مثل شطرنج،
بازي در فضاي باز مثل تنيس روي ميز، بدمينتون و دو.
۸. بازي مشارکتي
همزمان با رشد کودک، مهارتهاي اجتماعي او نيز رشد ميکند و سرانجام همکاري، تعامل و بازي با همسالانش را ياد ميگيرد. در جريان بازي مشارکتي، کودک از تلاش در يک گروه براي رسيدن به هدفي خاص لذت ميبرد.
فوايد
يادگيري مفهوم اشتراکگذاري و درک متقابل،
رشد مهارتهاي ارتباطي،
يادگيري ارزش و اهميت کار گروهي،
رشد مهارت ابراز وجود،
بهبود اعتماد به نفس.
نمونه ها
ساختن قلعه شني به کمک يکديگر.
۹. بازي نمادين
در اين نوع بازي، کودک از اشياء براي انجام دادن کار يا اجراي هنري خاص استفاده ميکند. موسيقي، نقاشي، رنگآميزي و آواز خواندن از انواع بازيهاي نمادين به شمار ميآيند.
فوايد
ابراز وجود،
دستيابي به ايدههاي تازه،
تجربه و يادگيري احساسات.
نمونه ها
موسيقي،
آواز خواندن،
بازي با ادوات موسيقي.
۱۰. بازي فيزيکي
بازيهاي فيزيکي يکي از انواع بازيهاي کودکان است که همراه با فعاليت فيزيکي و جسمي است.
فوايد
تقويت فعاليت فيزيکي،
بهبود مهارتهاي حرکتي.
نمونه ها
دوچرخهسواري،
پرتاب توپ،
قايمباشک.
۱۱. بازي سازنده
در جريان بازي سازنده، کودک، با استفاده از وسايل موجود يا اسباببازيها يا وصل کردن چند قطعه به هم، چيز جديدي ميسازد.
فوايد
تقويت تمرکز براي دستيابي به يک هدف،
کمک به يادگيري برنامهريزي و همکاري با ديگران،
آموزش پشتکار،
تقويت مهارت سازگاري.
نمونه ها
بازي با لگوهاي خانهسازي،
ساختن قلعه شني.
از آنجا که بازي کردن براي رشد و پرورش کودک اهميت زيادي دار،د توصيه ميشود هرگز کودک را از بازي کردن منع نکنيد و به عنوان پدر و مادر، تا حد امکانف اوقاتي از برنامه روزانه خود را به بازي با کودک اختصاص دهيد، اين کار به ايجاد رابطه عاطفي بهتر با کودک کمک ميکند.
وقتي کودک بهتنهايي مشغول بازي با اسباببازيهايش است، براي مراقبت از او و جلوگيري از هر حادثهاي، او را زير نظر داشته باشيد و هر چند وقت يک بار به او سر بزنيد. کودک را به پارک و شهربازي و خانهبازي ببريد تا فرصت بازي و تعامل با همسالانش را داشته باشد. اين موضوع باعث ايجاد مهارتهاي اجتماعي در کودک ميشود و به او مفهوم اشتراکگذاري را ميآموزد.
براي تحصيل کودک، مدرسهاي را انتخاب کنيد که بر همه جنبههاي رشد کودک تمرکز داشته باشد و همراه تحصيل و آموزش علمي، براي بازي و ورزش کودک نيز اهميت زيادي قائل باشد.
ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد