آیا میتوان از سفید شدن موها جلوگیری کرد؟
عصر ايران/ موي شما به واسطه از بين رفتن ملانين که نوعي رنگدانه است، خاکستري يا سفيد ميشود. هر چه ملانين کمتري داشته باشيد، رنگ موي شما روشنتر است. موي خاکستري داراي ملانين حداقلي است، در شرايطي که موي سفيد هيچ ملانيني ندارد. با افزايش سن، کاهش ميزان ملانين در مو طبيعي است. در حقيقت، تخمين زده ميشود که احتمال خاکستري شدن موي افراد پس از ۳۰ سالگي و با گذشت هر دهه پس از آن تا ۲۰ درصد افزايش مييابد. برخي افراد به واسطه شرايط سلامت و ژنتيک زودتر با تارهاي خاکستري و سفيد مو مواجه ميشوند. اطلاعات نادرست زيادي درباره بازيابي رنگ طبيعي مو پس از خاکستري يا سفيد شدن آنها وجود دارند. در شرايطي که کمبود برخي مواد مغذي و بيماريها ممکن است موجب خاکستري شدن زودرس مو شوند، اما بازيابي رنگ طبيعي مو در موارد ناشي از ژنتيک يا به واسطه پيري غيرممکن است. اگر در پي کند کردن سرعت خاکستري شدن موي خود هستيد، تغيير در تغذيه ممکن است موثر باشد، اما تنها زماني که کمبود مواد مغذي دليل ريشهاي اين شرايط باشد. چرا نميتوان رنگ طبيعي مو را در مواردي که ژنتيک نقش دارد، بازگرداند؟ مو به طور طبيعي سفيد است و ملانين مسئول رنگ آن پس از تولد محسوب ميشود، که مبتني بر ژنتيک است. از دست دادن ملانين در مو، به ويژه پس از ۳۰ سالگي، به طور طبيعي رخ ميدهد. نرخ دقيق از دست دادن رنگ طبيعي مو تا حد زيادي به ژنهاي شما بستگي دارد. اگر والدين شما خاکستري شدن زودرس مو را تجربه کرده باشند، احتمال اين که شرايطي مشابه براي شما نيز رخ دهد، بيشتر است. به رغم ادعاها و محصولاتي که در بازار وجود دارند، اگر دليل سفيد شدن رنگ مو ژنتيکي باشد، بازيابي آن امکانپذير نيست. زماني که فوليکولهاي مو ملانين از دست بدهند، به تنهايي توانايي توليد آن را ندارند. همانطور که توليد ملانين کاهش مييابد، موي شما خاکستري شده و سپس زماني که توليد ملانين به طور کامل متوقف شود، تار مو سفيد ميشود. چه زماني بازگرداندن رنگ مو ممکن است؟ سفيد شدن زودرس مو (پيش از دهه دوم و سوم زندگي) به طور معمول ارثي است. با اين وجود، اين احتمال وجود دارد که برخي کمبودهاي تغذيهاي و بيماريهاي زمينهاي موجب آن شده باشند. با پزشک خود درباره احتمالات زير صحبت کنيد. کمبودهاي تغذيهاي اگر يک رژيم غذايي متعادل را مصرف کنيد، سفيد شدن موي شما احتمالا ارتباطي با کمبودهاي تغذيهاي ندارد. اما اگر رژيم غذايي شما فاقد برخي مواد مغذي خاص باشد، اين شرايط ميتواند بر توليد ملانين در فوليکولهاي مو تاثيرگذار باشد. کمبود ويتامين B۱۲ در کنار فولات، مس، و آهن از شايعترين موارد محسوب ميشوند که احتمال سفيد شدن مو را افزايش ميدهند. مکملهاي غذايي ممکن است به بهبود برخي از اين کمبودها کمک کنند و شايد پس از چند هفته شاهد بازگشت رنگ موي خود باشيد. پيش از آغاز مصرف هر نوع مکمل ابتدا با پزشک خود مشورت کنيد. آزمايش خون ميتواند مشخص کند آيا با کمبود مواد مغذي مواجه هستيد يا خير. مصرف مکمل براي بازيابي رنگ طبيعي مو موثر نخواهد بود، مگر اين که کمبود مواد مغذي در شما تشخيص داده شده باشد. بيماريهاي زمينهاي سفيد شدن زودرس رنگ مو ميتواند با برخي شرايط سلامت خاص مرتبط باشد که از آن جمله ميتوان به موارد زير اشاره کرد: - پيسي يا ويتيليگو - بيماري تيروئيد - طاسي منطقهاي يا آلوپسي آره آتا نوسانات هورموني نيز ميتوانند در سفيد شدن مو نقش داشه باشند. از لحاظ تئوري، مديريت اين شرايط ميتواند به بازيابي ملانين و رنگ طبيعي مو به مرور زمان کمک کند. باورهاي اشتباه درباره بازيابي رنگ مو خاکستري شدن رنگ مو فرايندي طبيعي است که تحت تاثير پيري، عوامل ژنتيکي، کمبودهاي تغذيه اي، و بيماريها قرار دارد. با اين وجود، ادعاهايي درباره درمانهاي طبيعي و محصولاتي براي بازيابي رنگ طبيعي مو پس از سفيد شدن وجود دارند. مکملهاي رنگ مو با توجه به نقش برخي مواد مغذي در توليد ملانين، برخي مکملهاي بهبود رنگ مو پس از سفيد شدن در بازار وجود دارند. از جمله مواد مغذي رايج در اين مکملها ميتوان به بيوتين، روي، سلنيم، ويتامين B۱۲ و ويتامين D۳ اشاره کرد. اما همان طور که پيشتر نيز ذکر شد، اگر سفيد شدن رنگ مو به واسطه کمبود مواد مغذي رخ داده باشد، مصرف اين مکملها ممکن است به بازيابي توليد ملانين و بازگشت رنگ طبيعي مو کمک کند و در موارد ديگر تاثيري نخواهند داشت. ماسکهاي مو انواع مختلفي از دستورالعملهاي ماسک موي دستساز براي بازيابي رنگ طبيعي مو در دسترس هستند. از مواد تشکيل دهنده رايج در اين دستورالعملها ميتوان به روغن نارگيل، آبليمو، و روغنهاي اساسي اشاره کرد که همگي کاهش التهاب و افزايش آنتي اکسيدانها در پوست سر را هدف قرار داده اند. در شرايطي که استفاده از اين ماسکهاي مو ممکن است به نرم و درخشان شدن مو کمک کنند، اما احتمال اين که توليد ملانين را تقويت کنند، بسيار کم است. پوست سيب زميني استفاده از پوست سيب زميني يکي ديگر از مواردي است که توسط برخي افراد براي بازيابي رنگ طبيعي مو توصيه ميشود. آنها بر اين باورند که نشاستههاي طبيعي در پوست سيب زميني ميتواند به تيره شدن رنگ مو به مرور زمان کمک کند. نه تنها اين روش فاقد پشتوانه علمي است، بلکه به نظر نميرسد نتيجه خاصي با استفاده از اين روش حاصل شود. چگونه ظهور تارهاي خاکستري و سفيد مو را به تاخير بيندازيم؟ به غير از مواردي که با کمبود تغذيهاي يا يک بيماري مواجه هستيد، روش مشخصي که بتواند از سفيد شدن مو پيشگيري کند، وجود ندارد. با اين وجود، برخي درمانها را ميتواند براي کند کردن ظهور تارهاي سفيد مو مد نظر قرار داد که از آن جمله ميتوان به موارد زير اشاره کرد: - مديريت استرس، زيرا هورمونهاي استرس ميتوانند در توليد ملانين در فوليکولهاي مو اختلال ايجاد کنند - ترک سيگار که ميتواند دشوار باشد، اما يک پزشک ميتواند برنامهاي موثر در اين زمينه را به شما ارائه کند - حفظ وزن سالم - کاهش ميزان مواجهه با مواد شيميايي و آلودگي - محافظت از مو در برابر خورشيد با استفاده از کلاه و روسري