همه آنچه که باید درباره اختلال شخصیت وابسته بدانید
باشگاه خبرنگاران/ يک روانشناس گفت: اختلال وابستگي در بچههاي کوچک خانواده شايعتر از بچههاي بزرگ است، افرادي که در کودکي بيماري جسمي مزمني داشته اند مستعد اين اختلال هستند. رضا فريدي مشاور و روانشناس باليني در گفتوگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعي باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تاثيرات اختلال شخصيت وابستگي و تاثير آن در روابط دوستانه، اظهار کرد: بيماران مبتلا به اختلال شخصيت وابسته نيازهاي خود را تحت الشعاع نيازهاي ديگران قرار ميدهند، مسئوليتهاي مهم زندگي خود را به گردن ديگران مياندازند، به خود مطمئن نيستند و اگر جز براي مدتي کوتاه تنها بمانند احساس ناراحتي بسياري ميکنند. به اين اختلال عنوان شخصيت وابسته منفعل هم دادهاند. اين روانشناس با اشاره به اينکه اختلال شخصيت وابسته، در زنها شايعتر از مردان است، افزود: اين اختلال در بچههاي کوچک خانواده شايعتر از بچههاي بزرگ است، افرادي هم که در کودکي بيماري جسمي مزمني داشته اند ممکن است بيش از بقيه مستعد اين اختلال باشند. افراد مبتلا به اين اختلال از تصميمگيري عاجزند مگر آنکه با ديگران به مقدار بسيار زيادي مشورت کرده و کاملا مطمئن شده باشند. فريدي تصريح کرد: آنها از موقعيتهاي مسئوليت آور پرهيز ميکنند و اگر از آنها خواسته شود که نقش رهبر را در جايي به عهده بگيرند مضطرب ميشوند و ترجيح ميدهند و تحت سلطه باشند. اينگونه افراد دوست ندارند تنها باشند و دلشان ميخواهد کسي را پيدا کنند که بتوانند به او وابسته شوند، همين نياز آنها به دلبستگي به فرد ديگر است که روابط آنها را خدشه دار ميکند. وي با بيان اينکه بدبيني، بي اطميناني به خود، انفعال و ترس از ابراز احساسات جنسي و پرخاشگرانه مشخصههاي رفتار بيماران مبتلا به اختلال شخصيت وابسته است، ادامه داد: اينگونه افراد ممکن است همسري بد رفتار، بي وفا يا الکلي را مدتها تحمل کنند براي آنکه احساس دلبستگي شان به او خدشه دار نشود. اين روانشناس با بيان اينکه روان درماني اختلال شخصيت وابسته اغلب نتيجه بخش است، اضافه کرد: درمانهاي مبتني بر بينش باعث ميشود که بيمار بتواند پيشايندهاي اوليه رفتار خود را بشناسد و با حمايت درمانگر به فردي مستقل تر، جراتمند تر و با اتکاي بيشتر به خودش تبديل شود. رفتار درماني، جرأت آموزي، گروه درماني، خانواده درماني همگي به کار رفته و در بسياري از بيماران پيامدهاي موفقيتآميزي هم داشته است. فريدي گفت: ميدانيم که دوستيها در سن نوجواني و جواني با شور و هيجان بسيار زيادي همراه است و بيشتر بر مبناي عواطف و احساسات شکل ميگيرد و يکي از نيازهاي مهم انسان نياز به محبت و عشق ورزيدن به ديگران و مورد محبت ديگران واقع شدن است. اين نياز در همه انسانها وجود دارد و در طي مراحل مختلف رشد و مراحل گوناگون زندگي شکلهاي مختلفي پيدا ميکند و در هر دورهاي به گونهاي متناسب با آن برهه زماني بايد ارضا شود. تاثير شخصيت وابسته بر روابط دوستانه وي افزود: در دوران کودکي اين نياز توسط پدر و مادر ارضا ميشود، در دوره نوجواني از طريق دوستان و گروه همسالان و در دوره جواني از طريق دوستان، خانواده، بستگان و همسر به اين نياز پاسخ داده ميشود. اين روانشناس بيان کرد: اما بايد به اين نکته توجه داشت که بين يک دوستي صميمانه، نزديک و وابستگي شديد، تفاوت وجود دارد. روابط دوستانه و صميمانه يکسري ويژگيها دارند مانند اين که در يک رابطه صميمي استقلال رفتاري بين دو دوست وجود دارد و اتفاقاتي که در زندگي يک دوست صميمي ميافتد بر زندگي دوست او تاثير ميگذارد، اما با اين وجود هر کدام از آنها در انجام اهداف شخصي و فعاليتهاي شخصي خود استقلال دارند و مستقل عمل ميکنند. فريدي اضافه کرد: در روابط عاطفي که وابستگي زيادي وجود دارد، به دليل عدم تعادل در ارضاي نيازها معمولاً منجر به مشکل ميشود، چون فردي که در اين روابط بيشتر حمايت، عشق و توجه ميدهد، احساس خوبي نيز نسبت به اين موضوع دارد، اما از آنجائيکه زماني که خود او نياز به عشق، محبت، توجه و حمايت دارد آن را دريافت نميکند اين افراد از لحاظ عاطفي آسيب ميبينند، به عزت نفس او لطمه وارد ميشود و احساس حقارت ميکند. وي خاطرنشان کرد: علاوه بر اين فردي که توجه و حمايت بيشتري ميگيرد ممکن است احساس کند طرف مقابل او را تحت فشار قرار داده است و ميخواهد او را کنترل کند و عصباني ميشود. اين افراد بهتر است سعي کنند اين وابستگي را تبديل به يک دوستي عميق و صميمي کنند و به ارضاي نيازهاي دو طرف توجه کنند در حالي که هرکدام بتوانند به طور مستقل، روابط و اهداف شخصي خود را نيز دنبال کنند.