خبرگزاري دانشجو/ يکي از مصرفکنندگان محصولات لاکچري حجاب ميگويد: «اين لباسها گران هستند و عمدتا پوشيدگيِ مورد نظر را ندارند، ولي در بعضي مجالس از آنها استفاده ميکنم چرا که استفاده از آن باب شده است و شيک پوشي و سطح اجتماعي آدم را با آن ميسنجند.»
دختران جوان اينستاگرامي، اينفلوئنسرهاي مذهبي، حجاب استايلهايي که در صفحات خود، مدلهاي مختلف لباس و روسري را براي مخاطبان به نمايش ميگذارند. همچنين ويديوهايي درباره مدلهاي جذاب بستن شال و روسري و پستهايي درباره نحوه ست کردن رنگ ها، کيف و کفش و ساعت و .. به اشتراک ميگذراند. آنها به نوبهي خود دغدغه تبليغ حجاب را دارند و مشغول کار فرهنگي هستند تا بانوان را به حجاب علاقهمند کرده و نشان دهند با حجاب زيبا هم ميتوان در جامعه حضور داشت.
يکي از حجاب استايلها که برند شخصي خود را دارد، درباره فعاليتش ميگويد:
«انسانها تمايل به زيبايي دارند و اين نيازشان حتما بايد پاسخ داده شود. بعضيها به دليل عقايدشان ميخواهند حجاب داشته باشند و موهايشان پيدا نباشد از اين حس که ناشي از زيباييشناسي است صرف نظر ميکنند، ولي ممکن است دچار حس بدي شوند. براي همين اگر يک پوشش مناسب و متناسب داشته باشند به حس خوبي ميرسند.».
اما سوال اينجاست اين تعريفي که آنها از حجاب ارائه ميدهند و اين فرم جلوهگرانه در استايلهاي حجاب چقدر به اصل و فلسفهي حجاب نزديک است و چقدر با آن مغايرت دارد؟
فرشته روح افزا، عضو شوراي عالي فرهنگي اجتماعي زنان و خانواده، درباره فلسفهي حجاب ميگويد: در پرتو امنيت اخلاقي و حقيقيِ حجاب، شخصيت زن و مرد مورد احترام واقع شده و تعرض و تحقيري نسبت به آنها صورت نميگيرد. ولي اگر حضور افراد در جامعه ظهور و بروز جنسيتي پيدا کند تعامل انديشه و رشد عقلي از جامعه رفته و جامعه به سمت سطحي نگري ميرود و مردم به دنبال انتخاب چيزي ميروند که چشم نواز است... و اينکه زنان در پي جلب توجه باشند تمام استعداد هايشان در اين موضوع جمع ميشود که چگونه خود را نشان دهند تا نگاه تاييدي ديگران را جلب کنند.
حال سوال اينجاست با گرايش به زيبايي که در انسان نهفته است بايد چکار کرد؟
وي اينطور اضافهمي کند: «گرايش به زيبايي را خدا در وجود همه گذاشته است و بايد به آن پاسخ داده شود. ميل به ديده شدن اصلا چيز بدي نيست، ولي محل پرداختن به آن بستر ناامن جامعه نيست بلکه خانواده مکان امنتري براي بروز زيبايي ست. اينکه افراد درگير تاييد ظاهري شوند باعث لطمه ديدن خودشان ميشود و دوري از آن و به دنبال تاييد باطني رفتن، انديشه را متبلور کرده و در قالب هنر، گفتار و نوشتار بروز ميکند و به اين صورت افراد در جامعه رشد ميکنند و جامعه را هم متعالي ميکنند.»
همه چيز عادي ميشود؟
نقدي که به اين سبک پوشش وارد است رعايت نکردن اصل حجاب، يعني جلب توجه نکردن است. ولي حجاب استايليستي که در بخش قبلي به ارائه نظراتش پرداختيم در اينباره نيز ميگويد که اين حرف را منطقي نميداند و خودنمايي زماني مطرح است که بار منفي داشته باشد و باعث تحريک شود، اما ما ميخواهيم بگوييم با حجاب زيبا هم ميتوان در جامعه حضور داشت و خانمها را به حجاب علاقهمند کنيم. اين جلب توجه ميتواند مفيد باشد. او در توضيح حرفهاي خود ميگويد هر چيز جديدي باعث جلب توجه ميشود براي مثال سالهاي اوليه ورود چادرهاي آستين دار، آنها هم جلب توجه ميکردند، اما در جهت مثبت و خانمها به آن رو آوردند. پس نميتوانيم بگوييم اين جلب توجه با حجاب مغايرت دارد!
نکتهاي که در اينباره وجود دارد اين است که چادرهاي آستين دار در صورت جلب توجه باز هم از پوشيدگي برخوردار بودند، ولي ما در اکثر مدلها و استايلهاي حجاب اين را نميبينيم. روح افزا نيز ضمن تاکيد بر اين نکته که تنوع در پوشش زماني که جلب توجه نداشته باشد مورد قبول است؛ درباره اين مدلها ميگويند: «اکثر استايلهايي که ميبينيم مدگرايي و ظاهرگرايي در آنهاست. همچنين با مدلهاي غير مرسوم بستن شال و روسري و کمي آرايش براي رنگ و لعاب دادن، نميتوانيم توجيه کنيم که حجاب را رعايت کرده ايم. اينها در جامعه جا نميافتد و عادي نميشود.»
حجاب استايلها و سبک زندگي لاکچري!
از طرفي اين حجاب استايلها برشهايي از زندگي شاد و مرفه خود را در صفحهي شخصي پر فالور به اشتراک ميگذارند و به سوالهاي مخاطبان درباره خريدهاي لاکچري کيف، کفش، ساعت و لوازم آرايش مورد استفادهشان در عکسها پاسخ ميدهند و به اين ترتيب لايف استايل خود را نيز تبليغ و ترويج ميکنند.
اين در حاليست که بسياري از دنبالکنندههاي آنها از سطح رفاهي پايينتري برخوردارند و فشار رواني زيادي را متحمل ميشوند. ولي از آنجا که اين استايلها به نوعي الگو براي سنجش شيک پوشي و باکلاس بودن تبديل شده است همه ميکوشند با صرف هزينه بيشتر در امر پوشاک نشان دهند به اين طبقهي اجتماعي مرفه نزديک اند و اين خود رواج مصرف گرايي، تجملگرايي و چشم و همچشمي بين مردم جامعه است.

پاي صحبتهاي تعدادي از مصرف کنندگان محصولات حجاب استايل نشستيم و دليل استفاده و گرايش به اين مد را جويا شديم. تعدادي از آنها اينطور بيان ميکنند:
«وجود اين استايلها خيلي خوب است و نشان ميدهد محجبهها افسرده و بيکلاس نيستند.» و، اما يکي از آنها در جواب اينکه آيا جلب توجه ديگران به پوشش و استايل خودمان براي گرفتن تاييد آن ها، با اصل حجاب مغايرت ندارد؟ " ميگويد:
«خداوند زيباست و زيبايي هارا دوست دارد. يعني خدا راضي است که ما آراسته نباشيم و تيپ نزنيم که جلب توجه نشود؟»
چند نفر از مصرف کنندگان نيز از گران بودن اين لباسها ميگويند و يک نفر دليل استفاده خود را چنين بازگو ميکند: «اين لباسها گران هستند و عمدتا پوشيدگيِ مورد نظر را ندارند، ولي در بعضي مجالس از آنها استفاده ميکنم چرا که استفاده از آن باب شده است و شيک پوشي و سطح اجتماعي آدم را با آن ميسنجند.»
زنگ خطر دقيقا اينجا به صدا در ميآيد که ميبينيم تعريف جديدي که حجاب استايلها از حجاب در جامعه جا مياندازند و بيشتر يک تظاهر به حجاب براي کسب درآمد است؛ مانند مريضي در جامعه شيوع پيدا کرده است و قرباني اصلي آن افرادي هستند که واقعا به حجاب اعتقاد دارند و نه معتقد به استفاده از اين استايلها هستند و نه گريزي از آن دارند؛ و حالا ذهن درگير کشمکش جديدي ميشود که واقعا حجاب استايلها چه ميزان به دنبال کسب درآمد هستند و چقدر دغدغهي تبليغ فرهنگ حجاب را دارند؟
روح افزا در اينباره چنين اظهار نظر ميکند: «حجاب استايلها نگاه تجاري به دين دارند. حد و حدود پوشش را رعايت ميکنند، ولي محتواي آن را نه و به دنبال خريداري نگاه ديگراناند. در واقع از ضعف شخصيتي همه ما (که ميل به زيباييست) پول در ميآورند. چادرهاي گل کاري شده و مانتوهاي ميليوني را تبليغ، و جيب خودشان را پر ميکنند.»
حجاب لاکچري، حجاب بيمحتوا
ايشان از خانوادههايي ميگويند که در تهيه مايهتاج زندگي خود دچار مشکل اند، ولي مبالغ بسياري صرف پوشش ظاهر خود ميکنند تا نگاه تاييدي جامعه را بگيرند. «اما مگر همهي ما ميتوانيم به پولهاي کلان دست يابيم که مطابق با سبک زندگي آنها زندگي کنيم؟»
در راستاي الگو شدن حجاب استايل ها، عدهاي نيز با ديدن آنها به حجاب علاقهمند شده اند و حتي چادر را انتخاب کرده اند. آنها ميگويند «اگر ميدانستيم با حجاب هم ميتوان شيک پوش بود زودتر محجبه ميشديم»، اما در جواب اين عده دکتر فرشته روح افزا چنين ميگويند:
«الگوي زندگي خود حجاباستايلها غلط است و به دنبال ظاهرگرايي اند و آنها نبايد الگوي ديگران قرار گيرند. چادرِ بدون محتوا سر کردن که به دنبال جلب توجه است، حجاب به حساب نميآيد. آراستگي با جلب توجه فرق دارد. ميتوان آراسته و شيک پوش بود، اما حريم شخصي و حريم عفت را رعايت کرد. ما به اين دنيا نيامده ايم که توجه مردم را جلب کنيم و دنبال تاييد آنها باشيم.»
صفر کاري نهادهاي متولي حجاب
در پايان بايد به اين سوال پاسخ داد که آيا بدون حجاب استايل ها، قشر محجبه ما الگويي امروزي براي پوشش خود دارد؟ و نهادهاي متولي حجاب چه نقشي در اين الگوسازي دارند؟
روح افزا در پايان چنين پاسخ ميدهد: «ما الگوي جايگزين کم نداريم، ولي آنها بلد نشده اند،
خانم دکتر محجبهاي که يک چهارم عمل هايش را مجاني انجام ميدهد، شاعره محجبهاي که به عمق مطالب مهم رخنه ميکند و امثال اين ها. ولي کسي به آنها کاري ندارد! به جايش سلبريتيها هستند که خودشان از نظر اخلاقي و ظاهري الگوي مناسبي نيستند. متاسفانه برنامههاي تلوزيوني به دنبال آدمهايي که در ذهن مردم تاثير ميگذارند نميروند کساني که خوب زندگي ميکنند، شخصيت خود را ميشناسند و براي درست زندگي کردن کمتر ميخورند يا ميپوشند تا به ديگران نيز کمک کنند. اينها الگو نميشوند و به جاي آن ارزانترين افراد را الگو ميکنند. نهادهاي متولي حجاب کم کاري که هيچ، صفر کاري دارند! اما اگر ما اين الگوها را ارائه دهيم حتي ميتوانيم نجات بخش سلبريتيها هم باشيم!»
بازار