علت و درمان مدفوع سبز نوزادان در منزل
مجله دلگرم/ در نوزادان رنگ مدفوع دال بر وجود بيماري و وجود مشکل در سلامت کودک نيست. فقط مهم است که رنگ مدفوع کودک به رنگ سفيد سفيد نباشد. سبز شدن رنگ مدفوع نوزاد سه ماهه خطرناک است ؟ يک متخصص اطفال با بيان اينکه تعداد 4 تا 7 نوبت دفع موفوع در نوزادان شير مادرخوار طبيعي است، گفت: در شش هفته اول بدو تولد، ممکن است مدفوع نوزاد سبز روشن باشد که اين حالت طبيعي است و برخلاف تصور عامه مردم ارتباطي با سرماخوردگي ندارد. دانشگاه علوم پزشکي تهران، با اشاره به نگراني والدين از تغييرات ظاهري مدفوع در نوزادان گفت: اولين مدفوع نوزاد، سياه تيره رنگ، چسبيده و بدون بو است که مکونيوم ناميده مي شود. مکونيوم از پلي ساکاريدهاي ترشح شده از روده، مايع آمنيوتيک که توسط جنين و سلول هاي جدار مخاط دستگاه گوارش تشکيل مي شود و رنگ سبز آن به دليل پيگمان هاي صفراوي است، سپس رنگ سياه مايل به سبز مدفوع کمتر مي شود و رنگ سبز قهوه اي به خود مي گيرد. پس از اين تغييرات مدفوع نوزاد به حالت طبيعي يکنواخت، شل و زرد نارنجي تبديل مي شود. اين حالت تا 3 هفته ادامه دارد. در اين دوره ممکن است مدفوع داراي مواد بلغمي باشد و تعداد دفعات آن 1 تا 7 نوبت در روز است و بيش از اين تعداد هم مي تواند باشد. اطفال رنگ سبز موفوع نوزادي که از شير مادر تغذيه مي کند را طبيعي است و برخلاف تصور عامه مردم، رنگ سبز مدفوع نوزاد ارتباطي با سرماخوردگي ندارد. در شش هفته اول بدو تولد، ممکن است مدفوع نوزاد سبز روشن باشد و ناگهاني خارج شود و داراي تکههاي سفت صابوني شکل باشد که اين حالت طبيعي است.
مدفوع نوزاد چند بار در روز طبيعي است ؟ اينکه فرزندتان چند بار در روز مدفوع داشته باشد، مهم نيست اما ظاهرا اين مسئله براي تازهمادران مهم است. بعد از 6 ماهگي بيش از 4 بار مدفوع در روز زياد است و کمتر از يک بار در 3 يا 4 روز براي کودکي که با شير مادر تغذيه ميکند، کم است و کمتر از يک بار در روز براي کودکان بالاي 2 سال بسيار کم محسوب ميشود. به همين دليل بهتر است مدفوع به صورت تدريجي و باثبات باشد.
بوي مدفوع نوزاد بوي مدفوع واکنشي به اين مسئله است که چقدر مدفوع در روده مانده است. مدفوع هر چه بيشتر در کنار باکتريها مانده باشد، بوي بدتري دارد. هرچند بچههايي با بوي تند مدفوع ممکن است حساسيت داشته باشند. به طور معمول مدفوع کودکي که با شير مادر تغذيه ميکند بو نميدهد در حالي که تغذيهکنندگان با شير خشک معمولا مدفوع بدبويي دارند. هرچند زماني که کودک غذا ميخورد و پروتئينهاي با منابع متنوع دريافت ميکند، موضوع فرق ميکند.
غلظت مدفوع نوزاد غلظت مدفوع در بچهها و خردسالان غلظتي متفاوت دارد. کودکاني که با شير مادر تغذيه ميشوند، مدفوع بسيار نرمي دارند که معمولا مثل خردل، رنگي زرد-نارنجي دارد و ممکن است به وضوح بلغم هم در آن ديده شود. مدفوع همچنين ممکن است بوي شير ترشيده بدهد. شيرخواراني هم که با شيشه تغذيه ميشوند، مدفوع حجيمتر و پرقوامتري نسبت به کودکان تغذيه شده با شير مادر دارند که معمولا بوي بدي شبيه بوي مدفوع بزرگسالان دارد. در اين نوزادان به دليل وجود باقيماندههاي شير خشک، بافت مدفوع به نظر حجيمتر از مدفوع نوزادي است که با شير مادر تغذيه شده است. دليل اين تفاوت هم به هضم نشدن برخي ترکيبات شير خشک در بدن شيرخوار مربوط ميشود. اگر کودک شما صرفنظر از سن مدفوعي خميري يا گلولهاي دارد احتمالا دچار يبوست شده است.
علت مدفوع سبز رنگ نوزاد مدفوع حاصل خرد شدن غذاها، باکتريها و سلولهايي است که از روده و صفرا خارج ميشود. صفرا ضايعاتي است که از کبد دفع شده و در روده ذخيره ميشود و رنگ مدفوع را تعيين ميکند. در زمان تولد، روده بچهها استريل است اما بعد از گذشت چند هفته رودهها و مدفوع پر از باکتريهاي مفيد ميشود. نوزادي که با شير مادر تغذيه ميکند بسته به تغذيه مادر هر روز پروتئينهاي متفاوتي را هضم ميکند که همين، رنگهاي متنوعي به مدفوع ميدهد. هرچند نوزاداني که با شيرخشک تغذيه ميشوند روزانه غذاي مشابهي را دريافت ميکنند اما تنوع باکتريها در روده آنها هم ميتواند رنگ مدفوع را متفاوت کند.
دليل وجود خون قرمز روشن در مدفوع نوزاد شايعترين علت مشاهده رگههاي خوني در مدفوع نوزادان وجود خراشهاي کوچکي در اطراف مقعد نوزاد است. علت اين خراشها ميتواند خروج پرفشار محتويات روده بزرگ باشد بنابراين نوزاد بايد توسط پزشک مورد بررسي قرار بگيرد تا اطراف مقعد او را از نظر وجود خراشها بررسي کند. دومين علت شايع خون در مدفوع آلرژي نوزاد به شير گاو است. آلرژي به شيرگاو به شکلهاي مختلف خودش را نشان ميدهد که يکي از اشکال آن به خصوص در دوره نوزادي وجود رگههاي خون در مدفوع است که شبيه نخ قرمز رنگي در مدفوع نوزاد ديده ميشود. در چنين مواردي به جز حذف لبنيات در رژيم غذايي مادر، در نوزادي که شير مادر ميخورد، نياز به اقدام ديگري نيست. اما اگر نوزاد شيرخشک ميخورد و نسبت به آن آلرژي دارد بايد از شيرخشکهاي رژيمي خاصي استفاده کرد. علت ديگر وجود خون در مدفوع، بيماريهاي خونريزيدهنده در نوزادان است.
مدفوع نشانه کالري کم شير مادر وقتي شما از هر سينه براي مدت زمان کوتاهي به کودک شير دهيد او آغوز بيشتري دريافت ميکند که شيرينتر و رقيقتر است. در اين حالت در پوشک نوزاد مدفوع سبز و کفمانندي مثل جلبک ديده ميشود. کودک شما بايد مدت طولانيتري با هر سينه شير بخورد تا اطمينان حاصل شود که مواد غذايي کافي را دريافت ميکند. گاهي اوقات ويروس هم ميتواند اين رنگ مدفوع را ايجاد کند. اگر فرزندتان ناراحت و بيقرار است بهتر است با پزشک مشورت کنيد.
مدفوع سرشار از آهن اگر شما به فرزندتان مکمل آهن بدهيد مدفوع سبز تيره يا تقريبا سياه خواهد شد. مصرف اسفناج هم ميتواند رنگ مدفوع را تيره کند. والدين بايد در صورت مشاهده مدفوع تيره علائم ديگر کودک را نيز بررسي کنند. اگر مدفوع کودک بدون استفاده از مکمل آهن سياه باشد يا همراه با تب، استفراغ، بياشتهايي و کمتحرکي باشد، بهتر است با پزشک مشورت کنيد که به علت وجود خون در مدفوع نباشد.
مدفوع سفيد رنگ نوزاد مدفوع سفيد نشانه مشکل کبد يا کيسه صفراست. صفرا مادهاي گوارشي است که در کبد ساخته و در کيسه صفرا ذخيره ميشود. رنگ طبيعي مدفوع را همين صفرا تعيين ميکند. اگر کبد صفرا توليد نکند يا صفرا مسدود شده باشد، مدفوع ميتواند سفيد باشد. اگر متوجه مدفوع سفيد در کودک خود شديد در صورتي که همراه با تب، استفراغ، کجخلقي، بياشتهايي و کاهش فعاليت باشد، بايد هرچه سريعتر با پزشک مشورت کنيد.
وجود موکوس در مدفوع نوزاد وجود موکوس يا همان مخاط در مدفوع ميتواند براي پدر و مادر نگرانکننده باشد زيرا ميتواند نشانه بيماريهايي مانند روده تحريکپذير، کوليت يا موارد ديگر باشد. اين بيماري ميتواند ناشي از تغيير در باکتريهاي طبيعي در دستگاه گوارش نيز باشد. مدفوع آبکي مايل به سبز کمرنگ با رشتههاي براق نشانه وجود موکوس است. در صورت وجود موکوس ميتوانيد به وجود حساسيت يا عفونت نيز مشکوک باشيد و با پزشک مشورت کنيد.
مدفوع طبيعي نوزاد در سنين مختلف دوران جنيني: در اين دوران هم مدفوع وجود دارد. حتما نميدانستيد که مدفوع در روده کودک شما قبل از تولد شکل ميگيرد. بچهها با رودههايي پر از مکونيوم به دنيا ميآيند؛ مادهاي استريل، چسبناک، قهوهاي- سبز که از مايع آمنيوتيک، صفرا و سلولهاي بدن ساخته ميشود. در بيشتر بچهها مکونيوم وجود دارد تا اينکه بعد از تولد دفع ميشود. يک تا 4 ماه: وقتي نوزاد 3 يا 4 روزه است مدفوع او از حالت مکونيومي به غلظتي آبکي ميرسد و از قهوهاي مايل به سبز به رنگ معمول خود تبديل ميشود. بچهها معمولا روزانه 10 پوشک را در ماه اول و دوم کثيف ميکنند و بعد از آن تا 4 ماهگي روزانه 2 تا 4 پوشک. بچههايي که با شير خشک تغذيه ميکنند به طور کلي کمتر از بچههايي که با شير مادر تغذيه ميکنند، مدفوع ميکنند زيرا مدفوع آنها به کندي به سمت روده حرکت ميکند. آنها يک يا دوبار، هر يک يا 2 روز بعد از ماه اول و دوم اجابت مزاج دارند اما برخي 3 تا 4 بار در روز مدفوع ميکنند. علاوه بر اين، بچهها در هر دو نوع شيرخوار بين چند بار در روز تا يک بار در 3 تا 5 بار در روز مدفوع ميکنند. 5 تا 12 ماه: وقتي نوزاد در 4 تا 6 ماهگي شروع به خوردن غذاهاي پورهمانند و غلات ميکند، مدفوعش تغيير ميکند. مدفوع نوزادان شير مادرخوار با اضافه شدن جامدات ضخيمتر ميشود در حالي که نوزاداني که با شير خشک تغذيه ميکنند مدفوع نرمتري دارند. اگر نوزاد شير مادرخوار هر 5 روز مدفوع ميکرد، حالا تغييرات روزانهاي را در او شاهد خواهيد بود. يک تا 3 سال: وقتي شما از شير مادر به غذاهاي تکميلي روي ميآوريد، مدفوع همچنان تغيير ميکند و براي برخي بچهها سختتر و ضخيمتر ميشود. بين 12 تا 18 ماهگي شما ممکن است متوجه آنچه «سالاد پوشک» ناميده ميشود شده باشيد؛ تکههايي از سبزيها که هضم آنها سخت است. اين موضوع ممکن است شما را از دادن اين قبيل خوراکيهاي سخت هضم باز دارد اما نبايد اين کار را بکنيد زيرا روده کودک شما در حال ايجاد آمادگي براي هضم و پردازش آنهاست. بعد از مدت زماني خواهيد ديد که او اين قبيل غذاها را بهتر هضم ميکند. تکههايي که در مدفوع بيشتر نوزادان ديده مي شود و رنگ سفيد با پوشش زرد يا قهوه اي دارد، مربوط به لختههاي کازئين (پروتئين اصلي شير که به حالت پنيري در آمده) است. گاه نوزاد شير مادرخوار، 4 تا 7 نوبت در روز دفع موفوع دارد که کاملا طبيعي است و جاي هيچ گونه نگراني وجود ندارد. مدفوع نوزاد شير مادرخوار بيشتر شل و رنگ زرد خردلي رنگ است که مختصري بوي ترشيدگي (اسيدي) دارد و اين حالت تا زماني که غير از شير مادر، غذايي به کودک داده نشود، باقي مي ماند.نوزادي که از شير خشک تغذيه مي کند اغلب يک نوبت در روز دفع مدفوع دارد که داراي رنگ زرد کم رنگ، سفت و مختصري قليايي يا خنثي است و بوي زياد ميدهد.