سرآغاز شکلگیری عزت نفس در ۵ یا ۶ سالگی
ايران/ عزت نفس يعني ارزشمند، عزيز و دوست داشتني هستم، يعني دو ويژگي ارزشمندي و دوست داشتني بودن را داشته باشيم؛ اين احساس به طور معمول از زمان تولد تا سن ۵ يا ۶ سالگي شکل ميگيرد.
مصطفي تبريزي - روانشناس - درباره «عزت نفس و راههاي افزايش آن»، ميگويد: عزت نفس يعني ارزشمند، عزيز و دوست داشتني هستم؛ يعني دو ويژگي ارزشمندي و دوست داشتي بودن را داشته باشيم.
وي ادامه داد: اگر اين احساس را داريم، ما عزت نفس بالايي داريم و اما اگر اين احساس را نداشته باشيم و احساس کنيم قابل احترام و دوست داشتني نيستيم، يعني عزت نفس پاييني داريم و پايين آمدن عزت نفس، مساوي با افسردگي، اضطراب و پرخاشگري است.
اين روانشناس درباره اينکه «علت پايين آمدن عزت نفس چيست؟»، خاطرنشان کرد: به خاطر اينکه اطرافيان ارزشمند بودن من را مشروط به رفتارهايم ميدانند؛ مثلا اگر من نمره ۲۰ بگيرم ارزشمند هستم و اگر نمره ۱۷ بگيرم ارزشمند نيستم؛ اين در حالي است که اصلا اين طور نيست.
تبريزي متذکر شد: ارزشمندي ما به وجود انساني ماست؛ ما تنها موجودي هستيم که خداوند به خاطر خلقت ما به خود تبريک گفته است؛ در نتيجه منهاي رفتارهاي ما که ميتواند خوب يا بد باشد، وجود ما ارزشمند است؛ البته ممکن است ما رفتارهاي غلطي داشته باشيم که بايد آن را اصلاح کنيم؛ در نتيجه به اعتقاد و باور که من به عنوان يک انسان ارزشمند هستم، عزت نفس گويند.
وي درباره اينکه «آيا عزت نفس از دوران کودکي رشد پيدا ميکند؟»، گفت: بله، عمدتا از زمان تولد تا سن ۵ و ۶ سالگي عزت نفس افزايش يا کاهش مييابد؛ البته در سنين بعد نيز اين موضوع قابل تغيير است اما عمدتا در دوران کودکي ارتقا مييابد.
اين روانشناس يادآور شد: براي نمونه فرزندي هنگام غذا خوردن آن را روي لباسش ميريزد و مادر به وي ميگويد «تو بچه بدي هستي که اين کار را ميکني»؛ همين موضوع باعث ميشود کودک احساس کند، فرد بدي است؛ درحالي که بايد رفتار فرد را زير سئوال ببريم نه هويت فرد را؛ در نتيجه عزت نفس در دوران کودکي افزايش يا کاهش مييابد.