logo

همسرداری و تربیت فرزند به سبک معصومین (ع)

منبع
نمناک
بروزرسانی
همسرداری و تربیت فرزند به سبک معصومین (ع)

نمناک/ سبک زندگي امامان و پيامبران ، درس هاي زيادي براي مشتاقان اسلام و خداشناسان دارد. آنها الگوي خوبي براي زوجين هستند چرا که امامان و پيشوايان ما با اخلاق نيکو بهترين رفتار را با همسر و فرزندان خود داشتند و به تربيت فرزندان و همسرداري بسيار اهميت مي دادند. اين بزرگواران همسرداري و تربيت فرزند را از ابعاد دينداري مي دانستند و هميشه توصيه مي کردند که مسلمانان با فرزندان و همسر خود بهترين و شايسته ترين رفتار را داشته باشند . در ادامه اين بخش از به آموزه هايي از سبک زندگي خانوادگي و اجتماعي اين معصومان(ع) اشاره مي کنيم.

شايسته ترين الگو
پيامبر اعظم(ص) به دليل داشتن اخلاق نيکو بهترين و کامل ترين الگو براي بشريّت است. قرآن کريم، رسول گرامي اسلام(ص) را به عنوان اسوه اي نيکو ياد نموده است که همگان بايد به آن حضرت تأسّي نمايند:«لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ[4]»؛ به يقين براي شما، در زندگي رسول خدا الگوي نيکويي است.
ايشان در همسرداري نيز الگوي خوبي براي جوانان است و هميشه با همسران خود رفتاري نيکو داشت. پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:هر چه ايمان بنده زياد شود، محبت [وي] به زن ها نيز زياد مي شود.

پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
بهترين مردان امت من، آن کساني هستند که نسبت به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند.

ايشان درباره هديه خريدن براي همسر مي فرمايند:
هر کس به بازار رود و هديه اي براي خانواده اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسي است که براي نيازمندان صدقه مي برد [ و هنگامي که هديه را به خانه مي برد]، بايد، قبل از پسران، به دختران بدهد، زيرا کسي که دخترش را شادمان کند، مانند کسي است که يک بنده از فرزندان اسماعيل را آزاد کرده است. و هر کس [با دادن هديه اي ] چشم پسري را روشن کند، گويا از ترس خدا گريسته است و هر کس از ترس خدا بگريد، خداوند او را داخل نعمت هاي بهشت کند .»

همسرداري و تربيت فرزند بانوي دو عالم
بهترين الگو براي زنان مسلمان همسرداري حضرت فاطمه(س) است . حضرت علي(ع) درباره همسرداري مي فرمايد:جهاد زن، خوب شوهرداري کردن است. فاطمه(س) همسري نيکو و مطيع براي امير مؤمنان علي(ع) بود و هرگاه علي(ع) به فاطمه(س) نگاه مي کرد، غم و اندوهش برطرف مي شد.

فاطمه(س) هيچ گاه چيزي را که علي(ع) قادر به تدارک آن نبود ، از او طلب نمي کرد. او بهترين يار و ياور شوهرش علي(ع) در اجراي فرامين الهي بود. پيامبر(ص) از علي(ع) سوال کرد:همسرت را چگونه يافتي؟ و علي(ع) پاسخ گفت:نِعْمَ الْعَوْنُ علي‏ طاعَةِ اللَّهِ (بهترين يار و ياور براي اطاعت و بندگي خدا).

آن بانوي بزرگوار، نام همسر خود را با احترام و با کنيه «ابالحسن» صدا مي زد. يک زن و مرد مسلمان بايد به وضع ظاهري خود به خاطر همسر رسيدگي کنند . پيامبر براي شب عروسي حضرت زهرا (س) دستور داد عطرهايي خوشبو تهيه کنند و حضرت زهرا (س) نيز در داخل خانه دائماً معطر بودند.


رفتار فاطمه(س) با فرزندان خود نيز سرمشقي براي تربيت صحيح فرزندان است. حضرت فاطمه به فرزندان احترام مي گذاشتند و آنها را با احترام خطاب مي کردند و در آموزش و تربيت ديني و اخلاقي آنها کوشا بودند . در حديث شريف کساء حضرت فاطمه(س) در پاسخ سلام فرزند خود امام حسن(ع) مي فرمايد:سلام برتو اي نور ديده ام و ميوه دلم. و در پاسخ سلام امام حسين(ع) مي فرمايد:سلام بر تو اي فرزند من و اي نور ديده ام و ميوه دلم.

حضرت زهرا (س) فرزندان خود را هميشه براي يادگيري و تعليم و تزکيه آماده مي کرد؛ به عنوان مثال به فرزندش حسن(ع) مي فرمود:«به مسجد برو، آنچه را از پيامبر شنيدي فراگير و نزد من بيا و براي من بازگو کن».

ايشان هميشه رسيدگي به فرزندان را در اولويت قرار مي داد. سلمان مي گويد:روزي فاطمه زهرا(س) را ديدم که مشغول آسياب بود. در اين هنگام فرزندش حسين گريه مي کرد. عرض کردم:براي کمک به شما آسياب کنم يا بچه را آرام نمايم؟ ايشان فرمود:من به آرام کردن فرزند اولي هستم، شما آسياب را بچرخانيد.

شيوه رفتاري حضرت علي (ع) و تقسيم کار منزل با همسر
پيامبر به حضرت علي فرمود:بشنو از من آن چيزي را که به امر پروردگار مي گويم. هيچ مردي نيست که در کارهاي منزل به همسرش کمک کند مگر اينکه ثواب اين کار او به اندازه هر تار مويي که بر بدنش روييده باشد و به اندازه يک سال عبادتي است که همه روزهايش را روزه گرفته و همه شب هايش را براي عبادت، شب زنده داري کرده باشد. خداوند به چنين کسي پاداشي مي دهد که به پيامبران صابر خود مانند حضرت داود، يعقوب و عيسي (ع) عطا کرده است.


اباالحسن! يک ساعت خدمت کردن به همسر در کارهاي خانه بهتر از هزار سال عبادت و هزار حج و هزار عمره و بهتر از آزادي هزار بنده در راه خدا و هزار جنگ در راه دين و عبادت از هزار بيمار و هزار نماز جمعه و هزار تشييع جنازه و سير کردن هزار گرسنه و پوشاندن هزار برهنه و هزار اسب در راه خدا دادن و بهتر از هزار دينار به مستمندان صدقه دادن و بهتر از تلاوت تورات و انجيل و زيور و قرآن و بهتر از آزاد کردن هزار اسير و بخشيدن هزار شتر به فقيران است.

مرد خدمتکار به همسر از دنيا بيرون نمي رود مگر اينکه جايگاه خوب خود را در بهشت ببيند. اباالحسن! کسي که رويگرداني و تکبر نکند در خدمت به همسرش، بدون حساب وارد بهشت مي شود.»

امام صادق(ع) درباره مشارکت امام علي در کارهاي منزل مي فرمود:"علي(ع) آب و هيزم مي آورد و حضرت فاطمه آرد مي کرد و خمير مي ساخت و نان مي پخت و لباس ها را وصله مي زد. "

روزي رسول خدا(س) به منزل حضرت علي وارد شد، او را ديد که همراه فاطمه(س) مشغول آسياب کردن هستند، پيامبر فرمودند:«کداميک خسته تر هستيد؟ حضرت علي عرض کرد:فاطمه اي رسول خدا! پيامبر(ص) به فاطمه(س) فرمودند:«دخترم برخيز» و فاطمه برخاست و پيامبر(ص) به جاي او نشست و با علي(ع) در آرد کردن دانه ها ياري فرمود.

تربيت فرزند از ديد گاه امام حسن مجتبي(ع)
امام حسن مجتبي(ع) پدر صالح و مادر شايسته را از اسباب تربيت اسلامي و ادب ديني مي دانستند.

کودک از رفتار پدر و مادرالگو مي پذيرد و وراثت و خلق و خو و رفتار پدر و مادر بر روي کودکان تاثير مي گذارد. رفتار و کردار پدر در اقتدار و انضباط و برخورد با حوادث و جريانات زندگي، الگوي کودک مي شود و رفتار عاطفي مادر ، الگوي مهر و محبت در زندگي او مي شود. امام حسن علت کج روي معاويه را به تربيت مادرش ارتباط مي دهند.

يکي ديگر از عواملي که در تربيت فرزندان نقش دارد ، دوستان و همسالان او هستند . دوستان فرزندان شما مي توانند در او تاثير منفي بگذارند. به همين دليل امام حسن به فرزندش توصيه مي کند با هر فردي دوستي نکن بلکه ابتدا روحيه و رفتار و گفتارش را به ميزان سنجش آن چه در خانه از تربيت اسلامي آموخته اي، بياور و اگر مناسب بود با او دوستي و برادري کن.

همسرداري امام رضا(ع)
امام رضا(ع) نيز مانند ساير پيشوايان و امامان ما در همسرداري و تربيت فرزند نمونه بود و الگوي مناسبي براي خانواده و جوانان بود. ايشان در خانواده هيچ گاه صدايشان را بلند نکردند و خطاها را با متانت و آرامش و دور از داد و فرياد، تذکر مي دادند.

در زندگي جوانان امروزي زن و مرد تحملشان زير بار مشکلات و سختي هاي زندگي کم شده و در کوچک ترين برخوردي که طبق ميل شان نيست، صدايشان را بلند مي کنند. در مقابل زوج ديگر در دفاع از خود صدا را بلند مي کند و بحث و درگيري و توهين و تحقيربيشتر مي شود.

برخي از زوجين رعايت حال کودک را نمي کنند و کودکان نيز شاهد دعوا و بحث هاي آنان هستند. اين رفتار و کردار در ذهن آموزنده آن ها ثبت و ضبط و پايه و اساس برخورد با دوستان و بعدها خانواده و اجتماع مي شود.

امام صادق عليه السلام مي فرمايند: 
«کل من اشتد لنا حبا اشتد للنساء حبا (2) ; هر کس بيشتر دوستدار ما (خاندان عصمت و طهارت) باشد، به زن ها (همسرش) نيز بيشتر دوستي مي کند .»

صفاي زندگي اينجاست، اينجا 

حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام مي فرمايند: 
«فدارها علي کل حال واحسن الصحبة لها فيصفو عيشک (3) ; هميشه با همسرت مدارا کن، و با او به نيکي همنشيني کن تا زندگيت باصفا شود .»

اين هم جهاد در راه خداست 

امام رضا عليه السلام مي فرمايند: 
«الکآد علي عياله من حل کالمجاهد في سبيل الله (8) ; کسي که از راه حلال براي تامين رفاه خانواده اش تلاش مي کند، همچون مجاهدي است که در راه خدا جهاد مي کند .»

تهمت و سوء ظن هرگز 

امام صادق عليه السلام مي فرمايند: 
«لا تقذفوا نسآءکم فان في قذفهن ندامة طويلة وعقوبة شديدة (15) ; به زنان خود تهمت نزنيد [و نسبت ناروا ندهيد]، زيرا در اين کار، [براي شما] پشيماني طولاني و کيفر سختي خواهد بود .» 

آداب ورود به خانه 

امام صادق عليه السلام مي فرمايند: 
«يسلم الرجل اذا دخل علي اهله و اذا دخل يضرب بنعليه ويتنحنح يصنع ذلک حتي يؤذنهم انه قد جآء حتي لا يري شيئا يکرهه (17) ; هنگامي که مرد با خانواده اش برخورد مي کند، [به آنان] سلام کند و هنگام ورود با صداي کفش و با سرفه کردن، خانواده اش را از آمدن خود با خبر کند، تا اينکه چيزي نبيند که او را ناخوش آيد .»

خشمگين کردن شوهر هرگز 

پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند: 
«طوبي لامراة رضي عنها زوجها (28) ; خوشا به حال زني که شوهرش از او راضي باشد .»

هم به استقبالش برو و هم او را بدرقه کن
مردي خدمت رسول خدا صلي الله عليه و آله آمد و عرض کرد:همسري دارم که هرگاه وارد خانه مي شوم به استقبالم مي آيد، و چون از خانه بيرون مي روم بدرقه ام مي کند و زماني که مرا اندوهگين مي بيند مي گويد:اگر براي رزق و روزي [و مخارج زندگي ] غصه مي خوري، بدان که خداوند آن را به عهده گرفته است و اگر براي آخرت خود غصه مي خوري، خدا اندوهت را زياد کند [و بيشتر به فکر آخرت باشي . ] رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند:«ان لله عمالا و هذه من عماله لها نصف اجر الشهيد (33) ; براي خدا کارگزاراني [در روي زمين] است و اين زن يکي از کارگزاران خداست که پاداش او برابر با نيمي از پاداش شهيد است .» 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar