بایدها و نبایدهای بارداری، زایمان و شیردهی در دوران کرونا

بروزرسانی 1399/08/02 - 20:19

بایدها و نبایدهای بارداری، زایمان و شیردهی در دوران کرونا

مجله افق کوروش/ بعد از شيوع بيماري کرونا ويروس کوويد ۱۹ در چين و سپس تمام کشورهاي دنيا يکي از گروه‌هايي که بيشتر از ديگران احساس خطر مي‌کردند زنان باردار بودند. علاوه بر معاينات پزشکي منظم که حالا به خاطر وضعيت شيوع بيماري کرونا به صورت حضوري بايد انجام شود، مسئله زايمان در بيمارستان و آلوده نشدن احتمالي مادر و جنين به ويروس کرونا يک دغدغه جدي براي زنان باردار است. در همين زمينه سوالات مشترکي ميان زنان باردار در مورد بيماري کرونا ويروس در سرتاسر دنيا وجود دارد که قرار است ما به اين سوالات پاسخ دهيم. اين مقاله از سايت يونيسف انتخاب و ترجمه شده است.

زنان باردار و بيماري کرونا ويروس کوويد ۱۹

آيا در طول دوره پاندمي کرونا ويروس کوويد ۱۹ مي‌توانم باردار شوم؟

در واقع خطري براي باردار شدن وجود ندارد اما بهتر است احتياط کنيد. انجمن پزشکي باروري آمريکا در اين باره مي‌گويد که اگر در معرض خطر هستيد (خودتان علائم مشکوک داريد يا با يک بيمار مبتلا به COVID-19 برخورد داشته‌ايد) بايد تا ۱۴ روز خودتان را قرنطينه کنيد و در اين دوره اقدامي براي باردار شدن انجام ندهيد.

داده هاي بسيار محدود و متناقضي در مورد خطر احتمالي ناهنجاري هاي مادرزادي به خاطر تب کردن در اوايل بارداري وجود دارد. داده هاي اپيدمي SARS (سندرم حاد تنفسي حاد) در سال ۲۰۰۳ و اپيدمي MERS (سندرم تنفسي خاورميانه) در سال هاي ۲۰۱۲-۲۰۱۳ اطمينان بخش هستند و اين نشان مي‌دهد که هيچ گونه خطر ريزش جنين يا ناهنجاري‌هاي مادرزادي مرتبط با عفونت در اوايل بارداري وجود ندارد. اما مسئله اينجاست که در حال حاضر، داده‌هاي کافي در مورد COVID-19 و خطر سقط جنين يا ناهنجاري‌هاي مادرزادي وجود ندارد.

به عبارت ديگر هرچند هنوز هيچ دليلي براي پيشگيري از بارداري در دوران کرونا وجود ندارد اما داده‌هاي موجود در حال حاضر واقعاً محدود است. به عنوان مثال، کارشناسان فکر نمي‌کنند که ويروس باعث نقص‌هاي مادرزادي شود يا خطر سقط جنين را افزايش دهد، اما هيچ‌کس هم با اطمينان نمي‌داند که آيا يک مادر باردار مي‌تواند کوويد-۱۹ را قبل از زايمان يا در طول آن به کودکش منتقل کند يا خير. علاوه بر اين کارشناسان نمي‌دانند که آيا ويروس مي‌تواند در مايع مني مردان زندگي کند يا آيا مي‌تواند از راه رابطهٔ جنسي منتقل شود يا خير.

من باردار هستم، بايد بيشتر از ديگران در برابر ويروس کرونا احتياط کنم؟

در مورد احتمال ابتلاي زنان باردار به علائم بيماري کرونا ويروس بايد بگوييم زنان باردار دچار تغييرات ايمني و فيزيولوژيکي مي‌شوند که ممکن است آن‌ها را در معرض عفونت‌هاي تنفسي ويروسي قرار دهد. ممکن است زنان باردار نسبت به COVID-19 حساس‌تر باشند و دچار عفونت شديد شوند. با اين حال تا اين لحظه گزارش نشده که تاکنون بيماران باردار نسبت به بزرگسالان غير باردار، عفونت يا علائم شديدتري را تجربه کرده باشند. زنان باردار بايد موارد احتياطي را مانند افراد غير باردار رعايت کنند:

*دستان خود را حداقل به مدت حداقل ۲۰ ثانيه با صابون و آب گرم بشوييد. اگر صابون و آب در دسترس نيست از يک ضدعفوني کننده حاوي الکل استفاده کنيد که حداقل ۶۰ درصد الکل داشته باشد.

*از دست زدن به چشم، بيني و دهان خود با دست هاي شسته شده خودداري کنيد.
*از تماس نزديک با افراد خارج از خانه خودداري کنيد.
*اگر بيمار هستيد به سر کار نرويد.
*از سفرهاي غير ضروري خودداري کنيد.
*هنگام سرفه يا عطسه، دهان و بيني خود را با يک دستمال بپوشانيد و آن را درون سطل زباله درب‌دار بيندازيد. سپس دستان خود را با آب و صابون بشوييد.
*اشياء و سطحي که اغلب لمس مي‌شوند را تميز و ضد عفوني کنيد.
*تا حد امکان در خانه بمانيد و اگر نياز به بيرون رفتن داريد از فضاهاي عمومي شلوغ خودداري کنيد. سعي کنيد حداقل ۱/۵ و در بهترين حالت ۲ متر از افراد فاصله داشته باشيد.
*وقتي در مکان هاي عمومي مانند فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي صورت خورد را با ماسک طبي يا پارچه‌اي بپوشانيد.

آيا مي‌توانم در طول شيوع ويروس کرونا از مراقبت هاي دوران بارداري استفاده کنم؟

بله. البته با وجود مراقبت مراکز درماني از کارکنان و مراجعان خود اما بهتر است براي پيشگيري از ابتلا زنان باردار به علائم بيماري کرونا ويروس مراجعات کمتر شود. با وجودي که مراکز درماني براي محافظت از بيماران و کارمندان مراقبت هاي بهداشتي از مواجهه با COVID-19 تلاش مي‌کنند اما ارائه دهندگان مراقبت‌هاي بهداشتي در حال بازانديشي در مورد چگونگي بهترين حالت مراقبت براي بيماران خود هستند.

در اين ميان در سرتاسر دنيا بسياري از متخصصان برخي از بازديدهاي سنتي دوران بارداري را به بازديدهاي از راه دور و آنلاين تغيير داده‌اند. به اين ترتيب تعداد مراجعه حضوري به جز در مواقع اورژانسي محدودتر خواهد بود، به خصوص براي بيماران با ريسک پايين. سونوگرافي ، کار معمول خون (آزمايش ژنتيکي و آزمايشگاه هاي سه ماهه سوم) و آزمايش Nonstress Test يا NST به صورت حضوري انجام مي‌شوند.

آيا زنان باردار مبتلا به عفونت COVID-19 بيشتر در معرض خطر عوارض جانبي بارداري هستند؟

ما در مورد پيامدهاي بارداري نامطلوب در زنان باردار مبتلا به COVID-19 اطلاعات زيادي نداريم. ختم حاملگي، از جمله سقط جنين در موارد عفونت با ساير ويروس‌هاي خانواده کرونا يعني سارس و مرس در دوران بارداري مشاهده شده است، اما هيچ مدرکي مبني بر افزايش اين خطرات با COVID-19 وجود ندارد. در مورد خطر نقص هنگام تولد در اثر بروز تب بالا در مادر بطور کلي داده‌ها ضد و نقيضند. در حال حاضر هيچ مدرکي در مورد بهترين روش زايمان در اين شرايط (زايمان طبيعي يا سزارين) وجود ندارد. بنابراين اين تصميمات بايد بطور جداگانه با همکاري پزشک شما گرفته شود.

در حال حاضر، هيچ گونه اطلاعاتي در مورد اثرات بهداشتي دراز مدت بر روي نوزادان متولد شده در اثر ابتلا به کوويد ۱۹ وجود ندارد. همچنين شواهد اثبات شده‌اي در مورد وضعيت نوزاداني که از مادر مبتلا به کوويد ۱۹ متولد شده در دست نيست. در برخي موارد از مادر مبتلا به علائم بيماري کرونا ويروس کوويد ۱۹ نوزاد سالم و بدون هيچ عارضه ابتلا به ويروس متولد شده است. تا اين لحظه فرض بر اين است ويروسي که باعث COVID-19 مي‌شود ، عمدتاً از طريق تماس نزديک با شخص آلوده و از طريق قطرات تنفسي گسترش پيدا مي‌کند.

اين که آيا يک زن باردار مبتلا به COVID-19 مي‌تواند ويروس COVID-19 را به جنين (در دوران بارداري) يا نوزاد (هنگام زايمان) خود منتقل کند، هنوز مشخص نيست. با اين حال، بررسي تعداد محدودي از نوزاداني که از مادران مبتلا به COVID-19 متولد شده‌اند، نشان داده که آزمايش COVID-19 براي هيچ کدام از اين نوزادان مثبت نبود. علاوه بر اين، ويروس در نمونه هاي مايع آمنيوتيک يا شير مادر مبتلا تشخيص داده نشده است.

آيا ممکن است مادر از طريق شيردهي ويروس کرونا را به نوزادش منتقل کند؟

مرکز کنترل و پيشگيري بيماري‌هاي عفوني آمريکا CDC پروتکلي در مورد تغذيه با شير مادر براي مادران مبتلا به کرونا COVID-19 تهيه کرده است. تا اين لحظه در مورد مادر مبتلا به کوويد ۱۹ و نوزاد شيرخوار، هيچگونه شواهدي مبني بر امکان انتقال ويروس از طريق شير مادران مبتلا به COVID-19 يافت نشده است. اما هنوز مشخص نيست که آيا COVID-19 مي تواند از طريق شير مادر منتقل شود (يعني وجود ويروس عفوني در شير مادر) يا خير. به نظر مي‌رسد در اين مورد بايد از پزشک خود کسب تکليف کنيد چون نگراني از نظر انتقال ويروس از طريق شير به نوزاد وجود ندارد، مسئله اصلي انتقال ويروس از طريق ذرات و قطرات تنفسي مادر آلوده به نوزاد است.

مادري که مبتلا به COVID-19 است بايد تمام اتيکت‌هاي بهداشتي معمول اين روزها را به صورت جدي رعايت کنيد؛ شستن دست‌ها قبل از لمس کردن نوزاد و پوشيدن ماسک بخصوص هنگام شير دادن. اگر مادر از طريق پمپ دستي يا برقي شير خود را براي نوزادش مي‌دوشد بايد دست هاي خود را قبل از لمس هر قسمت پمپ يا بطري با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانيه بشورد و توصيه هاي مربوط به تميز کردن مناسب پمپ را بعد از هر بار استفاده رعايت کند.

آيا در زمان شيوع ويروس بيماري کرونا مي‌توانم خودم از بارداري جلوگيري کنم؟

بله، در اين زمينه مشاوره آنلاين انجام دهيد. بسياري از روش‌هاي پيشگيري نيازي به معاينه حضوري ندارند، مثل استفاده از قرص‌هاي ضدبارداري و استفاده از کاندوم. دستگاه‌هاي جلوگيري از بارداري داخل رحمي نياز به ويزيت حضوري دارد. با پزشک خود مشورت کنيد تا ببينيد که در اين شرايط چه بايد بکنيد. در بعضي مواقع، ممکن است بخواهيد در مورد خطرات و مزاياي مراجعه به مطب (و قرار گرفتن در معرض احتمال COVID-19) تجديد نظر کنيد. اگر تصميم داريد منتظر بمانيد، گزينه ديگري را امتحان کنيد يا آنچه را که در حال حاضر استفاده مي کنيد ادامه دهيد، و بعداً هنگامي که همه گيري ويروس کرونا فروکش کرد به مطب پزشک‌تان مراجعه کنيد.