تغذیه/ مراقبت از سلامتی در بمباران خوراکی های نوروزی
پرشين پرشيا/ نوروز با ديد و بازديد ها و آجيل و شيريني اش پر از لحظه هاي دلنشين و خوشمزه است. کمتر کسي هم مي تواند در برابر اين همه تنوع خوردني هاي نوروزي مقاومت کند بويژه آنکه در اين ايام قفسه هاي آشپزخانه به انباري از تنقلات تبديل مي شود. اينکه بخواهيم خودمان را در تعطيلات نوروز از لذت بخش ترين نياز آدمي يعني خوردن و آشاميدن محروم کنيم، مطلوب نيست اما يک بازنگري در الگوي غذايي و عادات و رفتارهاي تغذيه اي مي تواند سلامتي را در ايام نوروز تضمين کند. به اندازه خوردن تنقلات و شيريني ها به علت اينکه سرشار از قند و کالري هستند و پرهيز از افراط درخوردن آنها که موجب افزايش وزن و چاقي مي شود نه تنها در مناسبت هاي خاص بلکه بايد تبديل به يک عادت رفتاري شود اما اين عادت رفتاري با ديدن تبليغات مختلف غذايي و ويترين هاي پر رنگ و لعاب مغازه ها که از انواع شيريني و شکلات انباشته شده اند، سخت است. سيستم تنظيم کننده بدن اين تعادل و نظم را برقرار مي کند. از دير باز در علم تغذيه سه اصل تنوع، تعادل و تناسب در برنامه غذايي براي برقراري تعادل مطرح بوده است. زماني تعادل و نظم در بدن تثبيت مي شود که افراد به کنترل وزن، شيوه زندگي سالم، داشتن تنوع، تعادل و تناسب در برنامه غذايي توجه کنند اين نوع تعادل در بدن با تلنگري کوچک مانند خوردن دانه هاي آجيل و شيريني البته در اندازه کوچک به هم نمي خورد اما زماني که وزن کنترل نشود و عادت هاي غذايي و برنامه غذايي سبک ناسالمي داشته باشد، تعادل بدن آسيب پذير شده و با کوچکترين تلنگري به هم مي خورد براي مثال ممکن است در افرادي که زمينه بيماري هاي فشار و چربي خون دارند خوردن تنقلات شيرين و شور موجب به خطر افتادن سلامتي شان مي شود از اين رو بيماران قلبي و عروقي بايد مراقبت بيشتري داشته باشند تا تعادل و نظم بدن به شکل غير قابل کنترلي از هم نپاشد. افرادي که در حالت ناشتا قند خون شان بين ۱۵۰تا ۱۸۰ است بايد حواسشان به خورد و خوراک شان باشد. اينکه شيريني و شکلات به چه مناسبتي تدارک ديده شده، مهم نيست، اين سلامتي است که اهميت بيشتري دارد. همچنين نبود تعادل در چربي خون يا شکل رايج و شايع تر آن يعني داشتن مشکل اضافه وزن مشکل ديگري است که بايد به آن توجه بيشتري کرد زيرا ساختن بافت چربي به لحاظ فيزيولوژيکي بسيار آسان تر از سوختن آن است. افرادي که در کنترل وزن شان مشکل دارند اگر در ايام عيد بي مبادلاتي کنند بايد منتظر تبعاتش هم باشند. اما آيا اين به معني محروميت انسان از لذيذترين نياز خود يعني خوردن و آشاميدن است؟ اين دو نياز انسان در هر شرايطي بايد مديريت شود يعني اگر بنا باشد به تمام پيام هايي که از محيط اطراف براي خوردن و آشاميدن دريافت مي کنيم، پاسخ دهيم سلامتي مان به خطر مي افتد. اينکه در برنامه هاي تلويزيون به فاصله هر ۱۰ دقيقه تبليغات پخش مي شود که ۷۰درصد آن مربوط به خوردن و آشاميدن است و از اين مقدار بيش از ۹۰درصد موارد مواد غذايي مضر است يا فست فودها و ساندويچ هاي وسوسه انگيز ته جيب افراد را خالي مي کند قطعاً ازنظر رواني روي انتخاب هاي ما تأثير مي گذارد بنابراين مديريت انتخاب الگوهاي تغذيه مسأله اي است که تعادل بدن را حفظ مي کند. برخي افراد در ايام عيد به بهانه اينکه مثلاً شام را ميهمان هستند از خوردن ناهار پرهيز مي کنند، اين يک برنامه ريزي ناسالم است. زيرا حذف يکي از سه وعده اصلي غذايي فيزيولوژي بدن را مختل مي کند. حذف وعده و طولاني شدن وعده هاي غذايي براي بدن مضر است. اگر بدن گرسنه باشد اسيد ترشح شده از معده به بافت ماهيچه معده آسيب زده و آن را تجزيه مي کند از سوي ديگر گرسنگي موجب مي شود بافت ماهيچه خود به خود کوچک شده و چربي جاي آن را پر کند و به اصطلاح موتور بدن ضعيف مي شود.