دهان و دندان/ دندان هایتان درد شما را فریاد میزنند
سلامتي/ دندانپزشک ها گاهي مي توانند از مشکلات پنهان قلب تان باخبر شوند يا اينکه ميزان استرسي که با آن درگير هستيد, تخمين بزنند. مردم فکر ميکنند دندانپزشکان تنها به دهان نگاه ميکنند اما در واقع کار آنها تنها خبردار شدن از بيماريهاي دهان و دندان نيست بلکه آنها براي بررسي همه بافتهاي نرم دهان و سنجش احتمال ابتلا به بسياري از بيماريهاي ديگر هم تلاش ميکنند. همين نگاه ساده و چند دقيقهاي به وضعيت دهان و دندان افراد، دندانپزشکان را قادر ميکند بيماريهايي مثل ديابت يا حتي تهديدهاي مهلکتري که در کمين سلامتي شما نشستهاند را قبل از هر کسي دريابند و براي کنترل يا درمان بيماري مورد نظر، شما را به متخصص ديگري ارجاع دهند. پس اگر دندانپزشکتان گفت که براي درمان مشکل شما کاري از دستش بر نميآيد و شما را به متخصص ديگري معرفي کرد، اين توصيه را به حساب بيسوادي او نگذاريد و حرفش را بپذيريد. به بيماري کرون دچاريد؟ بيماري کرون يکي از بيماريهاي التهابي روده است که با التهاب ديواره روده خود را نشان ميدهد. گرچه اين بيماري بيشتر روده را درگير ميکند اما ميتواند هر قسمتي از لوله گوارش را هم مبتلا کند. بيشتر از ۲۰ درصد بيماراني که به اين اختلال التهابي روده مبتلا هستند، ميتوانند با معاينه وضعيت دهان و دندانشان از اين مشکل باخبر شوند. تشخيص بيماري کرون از طريق معاينه دهاني، با ديدن ضايعات و جراحاتي ممکن ميشود که در دهان بيمار ديده ميشوند. گروهي از محققان معتقدند حتي باخبر شدن از مشکلات شکمي مانند گرفتگي عضلات شکم، دردهاي شکمي و اسهال هم از طريق معاينه دهان و دندان امکانپذير است. لبهاي ورم کرده و زخمهايي به اندازه يک سکه که در گونهها و لبها ايجاد شده، خبر از بيمار بودن روده فرد ميدهد. البته هر زخمي نشان اين مشکل رودهاي نيست بلکه زخمهايي با مرکزي سفيد که هاله قرمزي دور آن را احاطه کرده از بروز اين بيماري روده اي حکايت ميکنند. ديابتي هستيد؟ خونريزي، پسرفت و خشکي لثهها، خشکي دهان و ناچار شدن به استفاده از دندانهاي مصنوعي، از نشانههايي است که بيماران ديابتي آن را يدک ميکشند. ابتلا به بيماريهاي لثه ميان ديابتيها بسيار شايع است. البته همه اين مشکلات ممکن است بهخاطر رعايت نکردن اصول بهداشتي هم اتفاق بيفتد. به همين دليل دندانپزشک در صورت وجود نشانههاي خطر ديگر که با ديابت مرتبط است، گمان خود را به سمت تشخيص اين بيماري ميبرد يا اگر احساس کند بيمار تمام تلاشش را براي رعايت اصول بهداشتي به خرج ميدهد اما تلاشهايش بيثمر است و لثهها و دهانش هر روز بيمارتر ميشوند، به او براي کنترل سطح انسولين و وضعيت قند خونش هشدار ميدهد. از نظر دندانپزشکان افرادي که سطح قند خون خود را کنترل ميکنند، کمتر به بيماريهاي لثه که درمانهايي طولاني و گرانقيمت دارند، دچار ميشوند اما وقتي پاي مشکلات مرتبط با ديابت به ميان ميآيد، تا پيش از کنترل بيماري کمکي از دست دندانپزشکان ساخته نخواهد بود. سرطان دهان گرفتهايد؟ سرطان دهان يکي از شش سرطان شايع در ايالاتمتحده است. به همين دليل محققان براي تشخيص نشانههايي از اين سرطان که زودتر از همه بروز ميکنند تلاش کردهاند و ادعا ميکنند دندانپزشکان، افرادي هستند که اين نشانههاي زودرس را بهتر از هر کسي ميتوانند تشخيص دهند. از آنجا که تشخيص به موقع اين سرطان، جان ۸۰ درصد مبتلايان را نجات ميدهد، دندانپزشکان هم به بررسي نشانههاي اين بيماري در دهان بيمارانشان ترغيب شدهاند. سرطان دهان خود را با ضايعات سفيد و قرمز نشان ميدهند. اين ضايعات معمولا روي زبان، سقف دهان و بافتهاي نرم کام در پشت زبان ديده ميشوند. از آنجا که اين ضايعات بدون درد هستند، در اغلب موارد براي بيماران تشخيص وجودشان هم دشوار است و تنها دندانپزشکاني که با دقت وضعيت ظاهري دهان را مورد بررسي قرار ميدهند، ميتوانند از وجود آنها باخبر شوند. سرطان دهان معمولا در افراد بالاي ۴۰ سال ايجاد ميشود اما حتي اگر ميانهاي با سيگار نداريد و سنتان کمتر از ۴۰ است، توصيههاي دندانپزشکي که نشانههايي مشکوک در دهان شما ميبيند را جدي بگيريد. کمخون هستيد؟ اگر پوشش روي زبان کسي، بيش از اندازه کمرنگ و رنگ پريده بود، از نظر دندانپزشکان احتمال ابتلاي او به کمخوني زياد است. در چنين شرايطي ميزان سلولهاي قرمز خون در بدن فرد کم شده و باعث ميشود زبان او ظاهر پر از برآمدگي خود را از دست بدهد و علاوه بر رنگپريدگي، صافتر از حالت عادي به نظر برسد. ريفلاکس معده داريد؟ بالا آمدن اسيد معده ميتواند به ميناي دندان آسيب بزند و ضايعاتي را در قسمت پشتي دهان ايجاد کند. افرادي که از ريفلاکس معده و سطح بالاي اسيد معده شان رنج ميبرند، دندانهايي زردرنگ دارند و اغلب با آدمهاي سيگاري اشتباه گرفته ميشوند. مهم نيست آنها چقدر از خميردندانهاي سفيدکننده استفاده کنند يا اينکه تا چه اندازه به بهداشت دهان خود اهميت دهند؛ لبخند مبتلايان بهاين بيماري هرگز درخشان و زيبا نميشود. البته ساييدگي ميناي دندان تنها مشکلي نيست که ريفلاکس معده براي شما به همراه ميآورد. دندانپزشکي که بوي شديد دهان شما را احساس ميکند، در صورت نديدن نشانهاي از عفونتدهاني، ميتواند به وجود مشکلات معده شک کند. بالا آمدن اسيد معده يکي از اين مشکلات است که حاصلش بد بو شدن دهان بيمار است. استرس داريد؟ برايتان عجيب است که مشکل دروني مثل استرس هم در دندانهاي شما ديده ميشود؟ استرس پنهاني که آگاهانه يا ناآگاهانه براي پنهان کردنش تلاش ميکنيد، شبها با دندان قروچه رفتن سراغتان ميآيد. دندان قروچه شبانه باعث ساييدگي دندانهايتان ميشود و حتي درد فک را هم برايتان به ارمغان ميآورد. دندانپزشکي که مشکل اول را ميبيند و شکايت بيمار از درد فکي که هيچ علت پزشکي ندارد را ميشنود، ميتواند پس از يک بررسي دقيقتر او را به يک روانشناس ارجاع دهد. گذشته از اين، افرادي که بهخاطر استرس در طول روز مدام دندانهايشان را روي هم فشار ميدهند، اغلب از درد فک مينالند و دندانهاي ساييده شدهاي هم دارند. از آنجا که اين افراد يا از عادت خود بيخبرند يا نميدانند اين رفتار چه عواقبي را براي دندانهايشان به همراه ميآورد، از بدشانسي خود مينالند و معتقدند جنس دندانهايشان خوب نيست که بيهوده ساييده ميشود. قلبتان بيمار است؟ بيماريهاي لثه تنها به دليل رعايت نکردن اصول بهداشتي يا دچار شدن به ديابت ايجاد نميشوند. گاهي مشکلات قلبي هم ميتواند به لثهها آسيب بزند. محققان هنوز نميدانند چطور بيماريهاي قلبي، لثه را بيمار ميکند اما توانستهاند در بررسيهايشان همبستگي ميان مشکلات لثهاي و قلبي را اثبات کنند. در پژوهشهاي آنها ثابت شده افرادي که به بيماريهاي قلبي مبتلا هستند، به ندرت لثههاي سالمي دارند. استخوانتان پوک است؟ پوکي استخوانها تنها راه رفتن را براي شما سخت نميکند و به کمردرد منجر نميشود؛ افرادي که کمبود کلسيم دارند و استخوانهايشان پوک است، دندانهاي سالمي هم ندارند. آنها با وجود تلاشهاي فراوان براي رعايت بهداشت دهان و دندان، زودتر از ديگران دندانهايشان را از دست ميدهند و حتي به سادگي ميناي دندانشان آسيب ميبيند و دندانهايشان ميشکند. شکستن استخوانهاي فک هم از ديگر مشکلات اين افراد است، به همين دليل دندانپزشکان در صورت باخبر بودن از سابقه پزشکي بيمار، در روند درمان او بايد اصول خاصي را رعايت کنند تا فک بيمار و استخوانهايش آسيب نبيند يا اينکه در صورت مشاهده اين آسيبها بدون وجود دلايل کافي، بيمار را به سنجش تراکم استخوانهايش ترغيب کنند. ايدز داريد؟ تبخالهاي غيرعادي، برفک دهان، زگيلهاي ناهنجار و زخمهاي دلخراشي که در دهان ايجاد ميشوند و به سادگي خوب نميشوند، ميتوانند از ابتلا به بيماريهاي جدي عفوني مثل ايدز خبر دهند. روي زبان و داخل گونههاي اين افراد، تکههاي سفيد يا خاکستري رنگ هم مشاهده ميشود و دندانپزشکان اغلب با ديدن اين نشانهها، بيمار را به دادن يک آزمايش خون ترغيب ميکنند. وجود ضايعههاي تاول مانند آزاردهنده در دهان، ممکن است به دليل عفونتهاي داخلي بدن بيمار باشد که شديدترين بيماري عفوني در صورت بروز اين مشکلات، ميتواند بهخاطر وجود ويروس HIV فرد را گرفتار کرده باشد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد