چه کسانی در بهار بیشتر بیمار میشوند؟
ايسنا/ بنابر اعلام متخصصان طب سنتي، هر فصل مزاجي دارد و در يک اقليم معتدل، مزاج فصل بهار، گرم و مرطوب و در حد اعتدال بوده و به سبب اعتدال مزاج و لطافت، مقوي قوا است و به دليل اينکه اين فصل مناسب مزاج روح است، موجب تقويت آن ميشود. اين فصل براي همه سنين مناسب است و به ويژه براي سالمندان و صاحبان مزاج سرد و خشک، مناسبترين فصل زندگي و مايه آسودگي جسمي و تندرستي محسوب ميشود. در فصل زمستان دستگاه گوارش قويتر ميشود و همچنين به دليل نياز بدن به انرژي بيشتر براي مقابله با سرما، انسان غذاي بيشتري ميخورد. در نتيجه فضولات و مواد زائد بيشتري در بدن توليد ميشوند که به دليل سرماي زمستان، کاهش فعاليتهاي بدني و کاهش تعريق امکان تحليل و دفع پيدا نميکنند. اين مواد زائد در فصل بهار به علت گرماي معتدلي که ايجاد ميشود، رقيق شده و در بدن پخش ميشوند و اگر بدن نتواند آنها را به طور کامل دفع کند، به سوي اندامهاي ضعيف مانند کشالههاي ران و زير پوست، بطنهاي مغزي، غشاهاي مغزي، بيني، مفاصل و ... جاري ميشوند و انسان را مستعد ابتلا به بيماريهايي مانند دملها و ورمهاي حلق، زکام، گرفتگي صدا، سرفه، حساسيتهاي فصلي (رينيت آلرژيک)، درد و ورمهاي مفصلي، وسواس سوداوي و حتي صرع و سکتهها ميکنند. پس ميتوان پيشبيني کرد که کساني که در زمستان به سبب پرخوري و کم حرکتي دچار انباشت مواد زايد در بدن شدهاند، در بهار بيشتر بيمار ميشوند. پاکسازي بدن بهترين زمان شروع پاکسازي بهاره در زمان آغاز بهار طبي، يعني روزهاي پاياني زمستان و روزهاي نخست فروردين ماه است که آب و هوا بهاري ميشود و اندامهاي هدف در پاکسازي بهاره، کبد، کليهها و رودهها هستند. براي پاکسازي ميتوان از روشهاي سنتي و مرسوم ايجاد لينت مزاج، مانند خوردن آشهاي ملين بهره برد يا در صورت توصيه پزشک متخصص طب ايراني، از داروي مسهل استفاده کرد. افرادي که به هيچ يک از شيوههاي پاکسازي اخلاط و سموم بدن عادت ندارند نيز بايد دقت کنند که در فصل بهار مقدار غذايشان را نسبت به فصلهاي ديگر کمتر کنند تا مواد زائد و سموم کمتري در بدنشان انباشه شود. همچنين پرهيز از نوشيدنيهاي گرمي بخش و يا بسيار تريبخش مانند شربتهاي بسيار شيرين که از انگور يا خرما تهيه شده باشند شير و دوغ زياد و ... نيز موثر است. پرهيز از زياد خوردن غذاهاي مولد خون (مانند شيرينيها، کيک و خامه زياد) و کم کردن معقول مصرف انواع گوشت نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. در متون طب ايراني از غذاهايي مانند آش، بوراني، اسفناج، بوراني شبدر و يونجه، کاهو سکنجبين، سمنو، آش شبدر و قره قروت به عنوان بهترين و سبکترين غذاهاي ايراني براي فصل بهار نام برده شده که انرژي پايه و ويتامين مورد نياز بدن را تامين ميکنند، ولي خاصيت غذايي کمتري دارند. مصرف اين غذاها موجب پاکسازي خون و تقويت اعصاب و قواي بدن ميشود. از طرفي در فصل بهار مصرف حبوباتي مانند ماش، نخود فرنگي و جو نيز توسط حکماي طب ايراني توصيه شده است. پرهيز از مصرف غذاهاي چرب و سرخ کردني، پرهيز از پرخوري، بر هم خوري و با هم خوري مانند خوردن پيش غذا، ميوه، غذا، نوشابه (يا دوغ يا ماءالشعير) چاي، شربت، آجيل و ... در يک مهماني نوروزي، کاهش مصرف خوراکيهاي تلخ و تند و شور و تيز که همگي مزاج گرم دارند مانند آجيلهاي شور، تخمه، گردو و ديگر مغزها و همچنين ادويه تند مانند فلفل، دارچين، زنجبيل، پرهيز از خوردن ميوههاي لطيف و تريبخش که در بدن به سرعت دچار تغييرات نامطلوب ميشوند مانند خيار و هندوانه، مصرف نوشيدنيهاي خنک مانند شربت ريواس، شربت عناب، شربت تمرهندي، شربت زرشک و غوره، شربت نارنج، ليمو و به و عرقهاي گياهان بهاره چون شاهتره، کاسني و خرفه، پرهيز از نوشيدن آب با معده خالي و ناشتا، پرهيز از جنبشهاي بيش از حد بدني و انجام ورزش معتدل (سبکتر از ورزش در زمستان)، پرهيز از جنبشهاي زياد رواني، چون خشم و اضطراب و پوشيدن لباسهاي لطيف و سبک مانند جامههاي کتاني و جامههاي پنبهاي و کم کردن روانداز نيز در فصل بهار بايد مورد توجه قرار گيرد. همچنين پرهيز از حمام يا سوناي خيلي گرم، جلوگيري از بروز يبوست، از نگاه دانش طب ايراني بهترين وضعيت اجابت مزاج آن است که به ازاي هر وعده غذا يک بار دفع با قوام نرم به راحتي صورت گيرد و رعايت بهداشت غذايي و پرهيز از مصرف ميوه و سبزيجات نشسته به ويژه در طول سفر نيز بسيار حائز اهميت است. درمانهاي ساده طبيعي طبيعت براي درمان مشکلات به ظاهر پيچيده شما پيشنهادهايي ساده و ارزان دارد. - حساسيتها و آلرژيهاي فصلي اگر با آغاز فصل بهار دچار حساسيتها و آلرژيهاي فصلي ميشويد به مدت سه روز تنها از ماءالشعير طبي سنتي استفاده کنيد و در اين مدت غذاي ديگري نخوريد. در پايان اين رژيم غذايي سه روزه نيز بيمار بايد تا چند روز از سبزيهاي پخته، بدون ادويه و کم حجم به عنوان غذا استفاده کند. - خارش گلو براي درمان اين عارضه حساسيتهاي فصلي ميتوانيد چند گرم گل بنفشه و شکرتيغال را در دو ليوان آب ريخته و روي حرارت ملايم بجوشانيد تا يک ليوان آن باقي بماند. سپس آن را صاف کرده و شب پيش از خواب ميل کنيد. افرادي که خارش گلويشان خيلي زياد است، ميتوانند صبح ناشتا نيز يک ليوان ديگر از اين دمنوش گياهي بنوشند. - عطسه بهاره براي درمان عطسههاي زياد ناشي از حساسيت فصلي ميتوانيد روزي دو بار با روغن بنفشه درون حفرههاي بيني و روي پيشاني خود را چرب کنيد. همچنين لازم است مصرف انواع ادويه، غذاهاي سرخ کردني، شکلات و قهوه را در فصل بهار به حداقل برسانيد. - بيماريهاي ويروسي کودکان از آنجا که کودکان در مقايسه با بزرگسالان سيستم ايمني و مزاج ضعيفتري دارند پاکسازي بهاره و رعايت تدابير طب سنتي ويژه فصل بهار در آنها ضرورت بيشتري پيدا ميکند و به آنها کمک ميکند در مجاورت افراد مبتلا به بيماريهاي ويروسي چون آبله مرغان، اوريون، سرخک و سرخجه يا بيمار نشوند يا دست کم يک بيماري آرام و کم دردسر را پشت سر بگذارند. به والدين توصيه ميکنيم در اين فصل به کودکانشان غذاهاي پرادويه ندهند و آنها را از مصرف ترشي، غذاهاي محرک و خوراکيهايي که طبيعت سرد دارند دور نگه دارند و مراقب باشند که کودکان دلبندشان دچار يبوست نشوند براي اين هدف ميتوان از آلوبخارا در غذاهاي کودکان بهره برد. - خارش پوست بنابر اعلام اداره کل طب سنتي وزارت بهداشت، خوردن گياه خرفه به عنوان سبزي خوردن در وعدههاي غذايي تاثير بسيار زيادي در درمان خارشهاي فصل بهار و از بين رفتن تلخي دهان در اين فصل دارد. نوشيدن آب اين سبزي نيز در کاهش عوارض و خارشهاي ناشي از حساسيتهاي فصلي بسيار موثر است. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد