دکتر سلام/ مضرات مصرف بیش از حد مولتی ویتامین ها

تهران 98/ مروزه استفاده از مولتي ويتامين يک امر کاملا عادي و شايع است. بسياري از افراد بدون تجويز پزشک از اين دارو ها استفاده مي کنند و بسياري ديگر نيز اين قرص ها را جايگزين مناسبي براي ميوه ها و مواد غذايي مي دانند . اما بايد بدانيد که مصرف اين دارو ها هميشه مفيد نيست. به نظر شما، آيا مولتي ويتامين ها قابليت هاي بسياري دارند و مي توانند در سلامت ما نقش بسزايي ايفا کنند؟ تصور عموم بر اين است که در يک کپسول کوچک مولتي ويتامين، تقريبا همه مواد غذايي که بدنمان براي درست کار کردن به آنها نياز دارد، گنجانده شده است. پس کافي است روزي يک قرص کامل مولتي ويتامين بخوريم و ديگر نگران هيچ چيزي نباشيم. ولي نه، واقعيت ماجرا غير از اين حکم ساده انگارانه و در عين حال خطرناک است. دکتر نيل دي. بارنارد، استاديار دانشکده پزشکي جورج واشنگتن مي گويد در حال حاضر مراکز علمي و پژوهشي بر اين مساله تمرکز کرده اند که مقدار فلزات موجود در مولتي ويتامين ها چه تاثيري بر بدن انسان خواهند داشت. اين مساله اهميت بسياري دارد، زيرا ميزان اين فلزات در برخي مولتي ويتامين ها بيش از حد مورد نياز است و اين مقادير براي سلامت مغز زيانبار بوده و مي تواند با بروز طيف وسيعي از مشکلات شناختي در دوران سالمندي مرتبط باشد. مولتي ويتامين ها ممکن است آرام آرام و طي زماني طولاني به مغز آسيب برسانند بدون آن که هيچ علامت بارزي از خود نشان دهند. دکتر بارنارد بتازگي گزارشي نوشته و درآن زنگ خطر حضور مس و آهن را در مکمل هاي خوراکي به صدا در آورده است. گروه تحقيقاتي تحت نظارت او، با تجزيه و تحليل آزمايشگاهي مولتي ويتامين هاي گوناگون سعي کرده اند مقادير مس و آهن موجود در آنها را اندازه گيري کنند. آنها پس از انجام آزمايش ها به اين نتيجه رسيده اند که بيشتر مولتي ويتامين ها حاوي دو برابر مقادير توصيه شده مس و آهن هستند؛ يعني بسيار بيشتر از مقداري که انسان به طور ميانگين به آن نياز دارد. وظيفه مس و آهن در بدن هم مس و هم آهن از مواد مورد نياز بدن هستند و اتفاقا نقش مهمي در فراهم کردن زمينه هاي سلامت جسمي و ذهني انسان به عهده دارند. از يک سو، مس در فرآيند متابوليسم آهن به بدن کمک مي کند، سيستم ايمني بدن را تقويت مي کند و سلول هاي عصبي و رگ هاي خوني را سالم نگه مي دارد. از سوي ديگر، آهن عامل اصلي موجود در گلبول هاي قرمز است که اکسيژن را از هواي تازه درون ريه ها جذب مي کند و با جريان خون به تمام بدن مي رود و اين اکسيژن را به همه سلول هاي بدن مي رساند. طبيعي است کمبود آهن سبب اختلال در روند اکسيژن رساني شده و سلول ها را دچار مشکلات عديده اي خواهد کرد زيرا سوخت و ساز سلول ها بدون حضور اکسيژن امکان پذير نخواهد بود. با اين همه اگر اين دو فلز مهم و ضروري بيش از حد وارد بدن انسان شوند، طي سال هاي متمادي مي توانند اثرات مخربي بر سلامت مغز انسان بگذارد. آسيب هاي مغزي ناشي از مس و آهن بيش از حد يکي از بزرگ ترين آسيب هايي که اين دو فلز به مغز انسان وارد مي کنند، ابتلا به بيماري آلزايمر است. آنها از عوامل مهم ابتلا به آلزايمر در انسان به شمار مي روند. در واقع، طبق نتايج مطالعه اي که در ماه آگوست جاري، در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد، مس يکي از عوامل اصلي محيطي است که در پس پرده نشسته و دستش آلوده به ابتلاي سالمندان به آلزايمر است. محققان، براي بررسي اين نقش، نخست سلول هاي مغز موش و سپس سلول هاي مغز انسان را مستقيم در معرض مقادير کمي از مس قرار دادند. مقاديري که اين دانشمندان در آزمايش خود به کار بردند همان مقداري بود که معمولا در رژيم غذايي عادي انسان ها به چشم مي خورد. پس از اين مرحله محققان مشاهده کردند اين فلز در روند طبيعي پاکسازي مغز اخلال ايجاد مي کند. در واقع مغز از مکانيسم هايي برخوردار است که با استفاده از آنها پلاک هايي را که سبب بروز آلزايمر مي شوند پاکسازي کرده و خودش را از شر آنها خلاص مي کند. اين محققان همچنين با آزمايش روي موش هاي مبتلا به بيماري آلزايمر دريافتند مس مي تواند از سد خوني مغز عبور کند و بر سرعت تشکيل اين پلاک ها بيفزايد. سد خوني مغز درواقع يکي از سازوکارهاي دفاعي مغز است که اجازه نمي دهد مواد مزاحم و خطرناک موجود در جريان خون وارد مغز شوند و به آن آسيب برسانند. در واقع مطابق نتايج اين آزمايش، پس از ابتلا به آلزايمر، سد خوني مغز موش ها توانايي خود را براي جلوگيري از ورود بيش از حد مس از دست داده بود. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد