«ترک تضمینی اعتیاد» دروغ بزرگ بعضی از عطاری ها
خراسان/ داروي ترک اعتياد گياهي رسيد»، «ترک اعتياد در 10 روز» و ...؛ تبليغاتي که در چند سال اخير روي شيشه و در و ديوار مغازههاي فروش داروهاي گياهي زياد ديده ميشود و بسياري از مردم و خانوادهها به آن اعتماد ميکنند و براي ترک اعتياد خود يا اعضاي خانواده، اين راه را امتحان ميکنند. غافل از اين که اين دارو خود اعتيادآور است و فرد را از چاله به چاه مياندازد! به نظر ميرسد اين روزها کار و بار عطاري ها حسابي گرفته است و تا چشم کار ميکند، عطاري و مرکز فروش داروهاي گياهي مثل قارچ مي رويد. در اين شرايط، اين سوال به ذهن ميرسد که مگر درآمد حاصل از فروش گياهان دارويي چقدر است که اين همه افراد به سمت باز کردن عطاري روي آوردهاند؟ با توجه به اقبال و بازگشتن به طب سنتي و مصرف داروهاي گياهي تا حدي ميتوان اين رشد را منطقي دانست ولي عامل اصلي و درآمدزاي ديگري که باعث شده است بعضي ها به سمت اين کار بيايند، توزيع غير قانوني قرص «ترامادول» و شربت و قرص «متادون» است. در مطلب امروز به بررسي فروش غيرقانوني اين شبه مخدرها مي پردازيم و درباره متادون بيشتر توضيح مي دهيم. پشت پرده برخي عطاريها فروش متادون و شبه مخدرها به قدري راحت شده است که آگهي فروش شربت متادون از سوي برخي عطاريها با شعار «ترک تضميني اعتياد» در شبکههاي مجازي هم پخش ميشود. اين در حالي است که فروش و توزيع متادون بر اساس قوانين کشور و پروتکل درماني وزارت بهداشت و درمان تنها از طريق مراکز ترک اعتياد معتبر، مجاز است و هرگونه توزيع خارج از اين شبکه، خلاف و جُرم محسوب ميشود. اما سود کلاني که فروش متادون براي بعضي عطاريها و مراکز درمان اعتياد غير مجاز دارد، بعضي ها را وسوسه ميکند که در اين اوضاع بيکاري به سراغ اين تجارت پرسود برود، حتي اگر به قيمت جان همنوعانش باشد! دو سال پيش بود که براي نخستين بار، از تريبون رسانهها به طور رسمي اعلام شد: «ترامادول يک ترياک مدرن است!» و پس از آن نتايج بررسيهاي انجام شده پشت سر هم در رسانههاي رسمي کشور منتشر شد، نتايجي مانند اين که ۴۰درصد معتادان در کشور به صورت غيرعلمي و سرخود، براي ترک، از ترامادول و متادون استفاده و پس از طي دورهاي به اين قرص اعتياد پيدا ميکنند. در ادامه با رئيس کميته آموزش و پژوهش مراکز درمان اعتياد خراسان رضوي درباره متادون و ترامادول در بازار گفتوگو کردهايم. هيچ دارو و روش تضميني براي درمان اعتياد وجود ندارد! دکتر «عليرضا اکرمينژاد»، با بيان اين که هم اکنون تنها مراکز مجاز، حق استفاده از «متادون» را براي درمان اعتياد دارند، تصريح مي کند: «مصرف متادون شروطي دارد؛ مثلا براي قطع مصرف مواد در افرادي که مصرف سنگين مواد مخدر داشتهاند، چند بار لغزش در ترک داشته اند، داراي سابقه زندان به دليل مصرف مواد مخدر هستند، مصرف تزريقي مواد مخدر را تجربه کردهاند يا افرادي که همزمان چند ماده مخدر را با هم مصرف ميکردهاند، تجويز ميشود. پس هرکسي نميتواند متادون مصرف کند.» عضو انجمن روان پزشکان ايران درباره علت استفاده از متادون در ترک اعتياد توضيح ميدهد: «متادون به عنوان درمان نگهدارنده و کاهش آسيبهاي مصرف مستقيم مواد و فرايند استفاده از مواد مخدر تجويز ميشود. در حقيقت هدف از تجويز متادون ايجاد فرصت است که فرد سراغ مواد مخدر نرود و در اين فرصت بتواند رفتار اعتيادگونه اش را تغيير دهد، بر نقص هايي مثل خشم، بيمسئوليتي، دروغ گويي و مشکل کنترل زندگي شخصياش هم غلبه کند. البته تاکيد ميکنم به هيچوجه مصرف متادون بدون تجويز پزشک توصيه نميشود.» متادون و ترامادول شوخي ندارد! وي درباره توزيع متادون در مراکز غير مجاز و عطاريها، ميافزايد: «توزيع متادون در برخي عطاري ها و مراکز غير مجاز بدون در نظر گرفتن شرايط بيمار انجام ميشود که بسيار آسيبزاست، مثلا کسي که مصرف شيشه دارد، نبايد متادون مصرف کند. توزيع، ورود و مصرف متادون، خارج از حوزههاي تعيين شده وزارت بهداشت و سازمان بهزيستي صلاح نيست و براي بيمار و خانواده وي مشکل ايجاد ميکند. بسيار ديده شده است افرادي به توصيه همين عطاري ها خودسرانه و براي رفع مشکلات جسمي، مثل رفع مشکلات جنسي به خوددرماني با متادون و ترامادول روي آوردهاند که به جاي حل مشکل، وابستگي و مشکلات ديگري را به وجود آورده است.» رئيس کميته آموزش و پژوهش مراکز درمان اعتياد، درباره تفاوت ترامادول و متادون هم ميگويد: «ترامادول در پروتکلهاي درمان اعتياد جايگاهي ندارد چون تاثير گذاري کوتاه و احتمال وابستگي دارد و اگر مصرف آن لازم باشد، حتما بايد تحت نظر پزشک متخصص از آن استفاده شود، زيرا مصرف خودسرانه ترامادول بسيار خطرناک است، بارها ديدهايم افراد خودسرانه ترامادول مصرف کرده اند و دچار تشنج، سقوط از بلندي، ضربه مغزي و حتي قطع نخاع يا مسموميت دارويي شده اند و در مواردي هم از دنيا رفتهاند.» «تضميني» در درمان اعتياد، يعني کلاهبرداري! او ادامه ميدهد: «درباره متادون هم همين طور است چون اگر فرد سابقه مصرف مواد نداشته باشد و از متادون استفاده کند، مي تواند مسموميت ايجاد کند و حتي خطر مرگ را به همراه داشته باشد. براي همين توصيه ميشود خودسرانه متادون مصرف نشود، حتي در مراکز درمان هم فقط به توزيع متادون اقدام نمي شود و بر اساس پروتکل مشخص شده بايد از ديگر راههاي درماني مثل «مشاوره به بيمار»، «مشاوره با خانواده»، «گروهدرماني» و ... هم استفاده شود، دريافت متادون تنها بخش کوچکي از درمان اعتياد است.» اکرمي نژاد درباره روش هاي تضميني درمان اعتياد که در برخي عطاريها و مراکز ديده ميشود، تاکيد ميکند: «هرجا کلمه «تضميني» در درماني مشاهده شد، يعني تقلب و کلاهبرداري است؛ چون اعتياد بيماري چند فاکتوري است و عوامل مختلفي در درمان آن دخيل است که خود بيمار مهمترين عامل به حساب ميآيد. ما هيچ روش تضميني نه در ايران که در دنيا هم براي ترک اعتياد نداريم. برخي عطاريها هم داروهايي را به اسم داروي گياهي به بيماران ميدهند که بيشتر حاوي ترکيبات مورفين دار است؛ چون اگر قرار باشد داروي گياهي روي فردي تاثير بگذارد بايد حجم زيادي از آن استفاده شود و مثلا فرد در روز به اندازه توپ فوتبال دارو مصرف کند تا شايد درمان شود! عملا اين ادعاها واقعيت ندارد و داخل داروها ترامادول، متادون و ... مخلوط ميکنند که بيمار را دچار دردسرهاي ديگري ميکند». عطاريها حق فروش دارو ندارند دکتر «عباس صادقي» مدير نظارت بر فراوردههاي طبيعي، سنتي و مکمل معاونت غذا و داروي دانشگاه علوم پزشکي مشهد در پاسخ به اين سوال که آيا عطاريها مجاز به فروش قرصهاي «متادون»، «ترامادول» و شربت متادون و ... هستند، ميگويد: « خير، عطاري اصطلاحي است که به اشتباه به صنف فروشندگان گياهان دارويي گفته ميشود و طبق قوانين و جواز کسب، اين صنف فقط مجاز به فروش فهرست مشخصي از گياهان دارويي است، يعني مجاز به فروش هيچ گونه داروي شيميايي، داروي سنتي، طبيعي و مکمل ها نيست، بنابراين متادون که نوعي ماده مخدر به حساب مي آيد يا ترامادول که شبه مخدر است نه تنها ممنوع است که فروش آن جرم محسوب ميشود.» او با بيان اين که عطاري داروخانه نيست، اضافه ميکند: « متادون نوعي دارو براي ترک اعتياد به حساب ميآيد که مصرف آن بدون تجويز پزشک متخصص خطرناک است، هيچ عطاري مجاز به نگهداري، توزيع و فروش آن و هر نوع داروي ديگري نيست.» مدير نظارت بر فراوردههاي طبيعي، سنتي و مکمل معاونت غذا و دارو ادامه ميدهد: «در صورت گزارش و تخلف واحد فروشي، بسته به نوع تخلف به مراجع قضايي معرفي و اقدامات لازم انجام مي شود.» صادقي درباره فروش فراوردههاي گياهي، داروي ترک اعتياد تضميني، داروهاي چاقي يا لاغري و مکملهاي ورزشي در عطاريها هم ادامه ميدهد: «عطاريها حق نگهداري، توزيع و فروش هيچ گونه دارو يا مکملي را ندارند و تنها اجازه فروش برخي گياهان به صورت فراوري نشده را دارند، مردم هم ميتوانند در صورت مشاهده تخلف با مراجع مربوط مثل سازمان صنعت، معدن و تجارت، شماره تماس 124، کلانتريهاي محل يا شماره تماسهاي معاونت غذا و دارو در مشهد 38763915 و 38763914 تماس حاصل کنند.» همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در تلگرام https://t.me/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar