چرایی گسترش جراحیهای زیبایی بین زنان ایرانی
ايسنا/ با گسترش شهرنشيني، انسانها بيشتر از گذشته در معرض تبليغات مرتبط با بدن قرار گرفتهاند. تبليغاتي براي کلاسهاي بدنسازي، کلينيکهاي زيبايي، کاشت مو، کاشت ناخن، انواع جراحيهاي بدن همانند جراحي بيني، ليپوساکشن، بوتاکس، جراحي زيبايي گوش، برجستهسازي گونه و دستکاريهاي بسيار ديگر که همه نشان از رخداد و رويکردي جديد به بدن دارند و حاکي از آن هستند که بدن و اجزاي آن، به دغدغه جدي بسياري بدل شده است. امروزه به نظر ميرسد در دنياي مدرن، برداشتهاي تازهاي از زيبايي شکل گرفته است. بهطوريکه تأکيد از روي زيبايي طبيعي برداشتهشده و زيبايي به امري اکتسابي و به دست آوردني تبديل شده است. در اين راستا، بدن به يکي از درگيريها و دلمشغوليهاي مهم آدمي، از زن و مرد و پير و جوان، تبديل شده است. به عبارتي، درگذشته، بدن واقعيتي طبيعي بود که فرد در هر شرايطي بايد با آن ميساخت. اما امروزه، بدن در انواع و اقسام شکلهايي که ميگيرد، به يکي از مؤلفههاي بازانديشي در هويت افراد تبديل شده است. براي بررسي عميقتر اين موضوع، بالأخص در جامعه ايراني، پژوهشگراني از دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز به مطالعهاي پرداختهاند که در آن فرايند صنعت بدن بين زنان تهراني مورد بررسي قرار گرفته است. صنعت بدن به معناي دستکاري و بازآفريني بدن در نظر گرفته شده است. در اين پژوهش، سؤالات اصلي پژوهش اينها بودهاند که دلايل و انگيزههاي زنان در جراحي زيبايي و دستکاري بدن طبيعي خويش چيست؟ شرايط زمينهاي گسترش و توجه به بدن بين زنان کدامند؟ شرايط مداخلهگر و تسهيلگر صنعت بدن چه هستند و اين صنعت، چه آثار و پيامدهايي براي زنان به همراه دارد؟ در اين تحقيق، ابزار استفادهشده براي گردآوري دادهها، مصاحبه نيمه ساختيافته بوده است و جامعه بررسيشده، زناني در سنين بين ۲۰ تا ۶۰ ساله و ساکن شهر تهران بودهاند که تجربه جراحي زيبايي داشتهاند. بنا بر نتايج بهدستآمده از پژوهش فوق، توجه بهظاهر، بهخصوص صورت، يکي از نگرانيها و دلمشغوليهاي مهمي است که در زندگي زنان ايراني ايجاد شده است. نداشتن احساس مثبت به خود و خودپنداره منفي باعث شده است وقتيکه زن در موقعيتي قرار ميگيرد که ديگران از او زيباترند، خود را زشت بپندارد! چنين فردي با نگرش منفي، ضمن زشت شمردن خود، ساير محاسن شخصي را ناديده ميگيرد و درنتيجه گردابي در ذهنش ايجاد ميشود که او را بيشتر و بيشتر در مقولهها و تصورات منفي و تصوراتي که از ضعفهاي جسمانياش دارد، غوطهور ميکند. يسري محمودي، پژوهشگر جامعهشناسي واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامي و همکارش در اين پژوهش ميگويند: «بالا رفتن سن، پيرشدن و ازدواج نکردن، زني را که دچار چنين ديدگاهي است، ميترساند، زيرا از تنهايي، بيتوجهي، ديده نشدن و به انزوا کشيده شدن ميترسد. از سوي ديگر، از ارزيابي و نگاه ديگران در هراس است و خود را با ارزيابيهاي بيروني، يعني نگاه ديگران و برداشتهاي ديگران، مقايسه ميکند. درواقع، پيامهاي منفياي که فرد از محيط، جامعه و خانواده ميگيرد؛ روي باورهاي او در مورد بدن خود تأثير منفي ميگذارد و احساس ميکند که منزلت اجتماعي مناسبي ندارد و اين باعث ايجاد ترس از طردشدن و تقويت تصوير منفي ذهني در او ميشود». اين محققان ادامه ميدهند: «ظاهربيني در جامعه، از دغدغههايي است که باعث ايجاد نگراني در افراد ميشود و باعث ميشود آنها شرايطي توأم با ترس، ترديد و عدم اطمينان را تجربه کنند. با ادغام اين نگرانيها، دغدغه اصلي مشارکتکنندگان در پژوهش ما، ميل به زيبايي و ابرازگرايي بدني شناسايي شد و مشارکتکنندگان براي مواجهه و حل نگرانيها از راهکارهاي مختلفي استفاده ميکردند». طبق نتايج حاصله، تحليل مقايسهاي و مداوم دادههاي بهدستآمده توسط محققان نشان داد که در همه راهکارهاي بهکاربرده شده توسط زنان براي دستيابي به خود ايده آل، از ميل به زيبايي و ابراز گرايي بدني استفاده شده است و اين همان متغير مرکزي است. محمودي و همکارش ميگويند: «درمجموع، ميتوان گفت فرايند تصميمگيري براي انجام دادن جراحي بدن بهگونهاي است که افراد براي مواجهه با مسائل و نگرانيهاي ايجادشده، راهکارهاي لازم را بهکار ميگيرند و براي همنوايي و گذار از حس طرد شدن و تصوير منفي ذهني تلاش ميکنند، ولي در مسير تصميمگيري عواملي هم وجود دارند که باعث ميشوند تصميم و قصد عمل به تأخير بيفتد يا حتي براي مدتي به فراموشي سپرده شود. اين عوامل بازدارنده شامل حس تعارض (تعارض بين اذعان به برتري زيبايي طبيعي و کسب زيبايي از راه دستکاري بدن) و وجود محدوديتهاي اجتماعي است. اما معمولاً حمايتهاي دوسويه باعث ميشوند افراد با گذشتن از علاقهمنديهاي خود، نفع رفتن به زير تيغ جراحي را به ضررهاي آن بپذيرند و براي گذار از حس طرد شدن و تصوير منفي ذهني تلاش کنند». بنا بر اظهار محققان فوق، نتيجه تلاش اين افراد، خود را بهصورت «افزايش اعتمادبهنفس و صرفهجويي در زمان و صرفهجويي اقتصادي» نشان ميدهد. بدين ترتيب، فرد موردنظر، بدن را به منزله موضوعي که ميتواند از طريق دستکاري تشخص گرفته و امتياز بياورد، به بازار صنعت بدن وارد ميکند. اما، اين بازاري است که کارگزاران خاص خود را دارد؛ کارگزاراني که در درون قلمرو وسيع اقتصاد بدن، شبکهاي را به هم متصل ميکنند يا به رقابت با هم ميپردازند: از آرايشگر تا جراح، از پزشک زيبايي تا فروشنده لوازم آرايشي و از مشاوران رواني تا کارگزاران رسانهاي و تبليغاتي زيبايي. گفتني است اين نتايج که ميتوانند به شناخت بيشتر عام و خاص در مورد چرايي گسترش غيرعادي پديده توجه بيشازحد به بدن و رواج صنعت بدن بينجامند، در نشريه «زن در توسعه و سياست» وابسته به مرکز مطالعات و تحقيقات زنان دانشگاه تهران منتشر شدهاند. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در آي گپ https://igap.net/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar