چرا غلات کامل برای سلامتی مفیدند؟
ايسنا/ اخيرا دانش عمومي تاکيد دارد که خوردن غذاهايي حاوي غلات کامل براي سلامت بسيار مفيد است، اما دليل مفيد بودن غلات کامل چيست؟. اهميت رفتارهايي همچون نوشيدن آب کافي، خوردن ميوهها، سبزيجات تازه و نيز مصرف غلات کامل بر همگان روشن است. دليل سه مورد اول واضح است اما اثبات مزاياي مورد چهارم ميتواند دشوار باشد. مطالعات بسياري مزاياي استفاده از سطوح بالاي غلات کامل را نشان دادهاند که از آن جمله ميتوان به جلوگيري از بيماريهاي مزمن و کاهش خطر مرگ و مير به تمامي دلايل اشاره کرد. رژيمهاي غذايي غني از غلات کامل همچنين عوامل خطرساز قلبي – عروقي را کاهش داده، به حفظ وزن سالم کمک کرده و فوايد بسيار ديگري نيز دارند. دليل اين خواص تا کنون مشخص نبوده اما اکنون براي نخستين بار دانشمندان دانشگاه فنلاند در "کووپيو" مکانيزم مولکولي مرتبط با مزاياي سلامتي غلات کامل را تشريح کردهاند. مطالعه اخير اثرات رژيم غذايي غلات کامل را هم بر موشها و هم بر انسانها بررسي کرده است. محققان پس از اين که شرکت کنندگان ۱۲ هفته از رژيم غذايي حاوي مقادير بالايي از غلات کامل پيروي کردند، تجزيه و تحليلهاي "متابونوميکس" را آغاز کردند. متابونوميکس، مطالعه فرآيندهاي شيميايي حاوي متابوليتهايي است که مولکولهاي کوچک تشکيل شده در خلال فرآيندهاي متابوليکي هستند. محققان به طور خاص به بتائين، گروهي از ترکيبات که طيف وسيعي از عملکردهاي بيولوژيکي را دارند علاقهمند هستند. غلات کامل منبعي غذايي مهم از ترکيبات بتائين هستند و محققان به اين نتيجه رسيدهاند که بررسي اين ترکيبات ممکن است به توضيح دليل فوايد غلات کامل براي سلامتي کمک کنند. همانطور که انتظار ميرفت تجزيه و تحليلها حاکي از افزايش قابل توجه ترکيبات بتائين در انسانها و موشها پس از ۱۲ هفته رژيم غذايي غني از غلات کامل بود. اين نخستين باري بود که مقادير بالايي از اين ترکيبات در بدن انسان يافت شده بود. محققان ارتباط ميان سطوح بالاي ترکيبات بتائين و بهبود متابوليسم گلوکز را کشف کردند. برخي از اين ترکيبات به نظر ميرسيد بيشتر از برخي ديگر در اين ارتباط درگيرند. به طور مثال پيپکوليک اسيد بتائين به ويژه قابل توجه است. افزايش سطح پيپکوليک اسيد بتائين پس از مصرف غلات کامل در ميان ساير موارد با سطوح پائينتر گلوکز پس از صرف غذا ارتباط دارد. در آزمايشي ديگر محققان ترکيبات آمينووالريک اسيد بتائين – 5 (5-AVAB) را بررسي کردند که به طور خاص در بافتهاي فعال مانند بافتهاي قلب انباشته ميشوند. يافتههاي اين بخش از مطالعه ممکن است همچنين براي تحقيقات مربوط به بيماريهاي قلبي – عروقي مفيد باشد. محققان مشاهده کردند که آمينووالريک اسيد بتائين 5 از اسيدهاي چرب به عنوان منبع انرژي با مهار عملکرد يک پروتئين غشاي سلولي خاص استفاده ميکند. اين امر جالب توجه است چرا که برخي داروهاي قلب نيز اثر مشابه دارند. به طور کلي اين يافتهها درک دانشمندان را از مکانيزمهاي درگير در فوايد غلات کامل براي سلامتي به شکلي قابل توجه افزايش ميدهند. دانشمندان در آينده به دنبال تجزيه و تحليل دقيقتر بسياري از اثرات اين ترکيبات جديد خواهند بود که ميتواند بر بدن انسان اثر بگذارد و همچنين چگونگي همکاري احتمالي ميکروبهاي روده بر تشکيل اين ترکيب ها نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت.