دکتر سلام/ دلایل تنگی نفس را بشناسید
بهداشت نيوز/ تنگي نفس مي تواند مي تواند ناشي از چيزي مانند ورزش و يا مشکلات جدي تر مانند ذات الريه، آسم و حتي نارسايي قلبي يا سرطان ريه باشد. تنگي نفس حاد بسيار ناگهاني اتفاق مي افتد، اين در حالي است که علايم تنگي نفس مزمن آرامي ايجاد مي شود و مي تواند مدت زمان زيادي طول بکشد. تنگي نفس حاد و مزمن بسيار با هم متفاوت اند. نورمن ادلمن، رئيس ارشد علمي انجمن انجمن ريه، مي گويد: “اگر به تنگي نفس ناگهاني و شديد دچار شديد سريعا به اورژانس مراجعه کنيد و اگر دچار تنگي نفسي شديد که در طول هفته ها و ماه ها بدتر مي شود مطمئننا بايد به پزشک متخصص مراجعه کنيد.” قطعا اگر دچار تنگي نفس به علاوه علايم تنفسي ديگر مانند درد سينه يا سرفه همراه با خون هستيد، به طور قطعا نياز به دريافت کمک پزشکي داريد. ما در اين مقاله به علل رايج تنگي نفس مي پردازيم، مطالعه اين مقاله قطعا مي تواند در هنگام رخ دادن تنگي نفس به شما کمک کند. با ما همراه باشيد. آسم تنگي تنفس يکي از علائم مشخص آسم است که با خس خس، سرفه و سفتي قفسه سينه همراه است. اين علايم ناشي از مجاري هوايي هستند که تنگ شده اند و اين امر باعث مي شود که نفس به طور طبيعي در داخل و خارج از بدن سخت تر حرکت کند. آلرژيک و غير آلرژيک، که هر کدام علل و درمان هاي بسيار متفاوتي دارند. آسم آلرژيک با قرار گرفتن در معرض آلرژن هايي از قبيل دود سيگار، گرده، گرد و غبار، کپک و حتي عناصر آب و هوايي ايجاد مي شود. مديريت داروها در اين نوع آسم نسبتا آسان است. دکتر ادلمن توضيح مي دهد که آسم غير آلرژيک مبهم تر بوده و درمان آن سخت تر است و بيشتر زنان ميانسال و داراي اضافه وزن را تحت تاثير قرار مي دهد. البته هنوز مشخص نشده است که از دست دادن وزن به کاهش آسم غير آلرژيک کمک کند. بسياري از مردم درک نمي کنند که شما مي توانيد آسم را نه تنها در دوران کودکي بلکه به عنوان يک فرد بالغ هم گسترش دهيد. در هر دو مورد، آسم تمايل دارد که مزمن باشد. COPD COPD بيماري مزمن انسدادي ريوي است. برونشيت مزمن و آمفيزم دو نوع اصلي اين بيماري هستند. همانند آسم، در بيماري COPD راه هاي هوايي تنگ مي شوند. اين امر نه تنها باعث تنگي نفس مي شود، بلکه خس خس، تنگي قفسه سينه، و سرفه همراه با مخاط را نيز به دنبال دارد. دکتر ادلمن مي گويد: “اگر COPD داريد، ممکن است هميشه در تمام طول روز، حتي زمانيکه نشسته باشيد، تنگي نفس خواهيد داشت.” COPD در افراد مسن بيشتر شايع است و معمولا در طول زمان بدتر مي شود. سيگار کشيدن يکي از عوامل خطر براي COPD است و افراد مبتلا به COPD که هنوز سيگار مي کشند ، مجبور به ترک سيگار مي شوند. براي اين بيماري درماني وجود ندارد، اما درمان هايي وجود دارد که که بسته به اين که چقدر شديد است ، متفاوت است. اين طيف از درمان ها شامل اکسيژن درماني، جراحي يا در موارد شديد پيوند ريه را شامل مي شود. آمبولي ريه آمبولي ريه يک لخته است که از بخش ديگر بدن شما (معمولا پاهايتان) به ريه ها منتقل مي شود. اين بيماري ، تنگي نفس ناگهاني و شديد را همراه با درد سينه و گاهي سرفه همراه با خون ايجاد مي کند. شرايط به طور بالقوه کشنده است و بايد فورا درمان شود. برخي افراد از لحاظ ژنتيکي مستعد عفونت ريوي هستند و يا ممکن است بخاطر اينکه سيگار مي کشند ، اضافه وزن دارند، شرايط ديگري مثل سرطان دارند و يا داروهاي خاص از جمله قرصهاي کنترل بارداري مصرف مي کنند، در معرض خطر باشند. حرکت نکردن براي مدت هاي طولاني خطر ابتلا به اين بيماري را بالا مي برد، به همين دليل سفرهاي طولاني هواپيمايي مي تواند براي برخي افراد خطرناک باشد. با اطمينان از اينکه به طور مرتب به ويژه در سفرهاي طولاني حرکت مي کنيد، نوشيدن مقدار زيادي مايعات و استفاده از جوراب فشرده، مي توانيد از آمبولي ريه پيشگيري کنيد. اين نوع لخته معمولا با رقيق کننده هاي خون يا جراحي درمان مي شود. مسموميت با مونوکسيد کربن مونوکسيد کربن يک خطر جدي است که مي تواند در نزديکي خانه پنهان شود. اين گاز، گازي بي بو و نامرئي است که توسط سوختن سوخت ها در اتومبيل ها، کاميون ها، شومينه ها، کوره ها و کباب زن ها توليد مي شود. اگر شما اين گاز را در محيطي کوچک بدون تهويه مانند گاراژ تنفس کنيد، جاي اکسيژن در سلول هاي قرمز خون شما را مي گيرد که مي تواند منجر به آسيب مغزي يا حتي مرگ شود. علائم مسموميت با مونوکسيد کربن شامل تنگي تنفس، گيجي، سرگيجه و سردرد خفيف بوده و مي تواند هم حاد و هم مزمن باشد. سين دريک، MD، يک متخصص داخلي با سيستم سلامتي هنري فورد در استرلينگ هيتز، ميشيگان مي گويد: “مسموميت حاد مي تواند يک سناريوي ناشي از استنشاق دود باشد. شما همچنين مي توانيد [ساختن گاز مونوکسيد کربن] را در خانه ها ببينيد.” بهترين راه براي جلوگيري از مسموميت با مونوکسيد کربن، نصب يک دستگاه تشخيص مونوکسيد کربن در منزل است. آنها بسيار شبيه به آژير خطر دود هستند، اما غلظت مونوکسيد کربن را در هوا اندازه گيري مي کنند. سيستم گرمايش را هر سال چک کنيد، مطمئن شويد که براي تمام وسائل خود تهويه خوبي داريد و وسيله نقليه خود را در يک پارکينگ بسته و بدون تهويه روشن نکنيد. واکنش هاي آلرژيک واکنش هاي آلرژيک شديد – به نام آنافيلاکسي، شوک آنافيلاکتيک يا شوک آلرژيک – گاهي اوقات در پاسخ به آلرژن هاي خاص ايجاد مي شوند. نيش زنبور و بادام زميني نمونه هاي خوبي هستند. اگر اين واکنش تشديد شود و باعث متورم شدن گلو و بسته شدن آن شود و تامين کننده هوا را مسدود مي کند. هم چنين ممکن است خارش، خس خس، اسهال و استفراغ را نيز تجربه کنيد. راه درمان اينگونه واکنش هاي آلرژيک تزريق اپي نفرين (آدرنالين) است. افرادي که مي دانند آلرژي شديدي دارند معمولا تزريقگر EpiPens را باخود حمل مي کنند. اگر شما EpiPen نداريد يا نمي دانيد حساسيت داريد اما ناگهان هر کدام از اين علائم را تجربه کرديد، به اورژانس مراجعه کنيد. خفگي اغلب افرادي که در حال خفه شدن ناشي از پريدن يک تکه غذا يا هر چيز ديگري در گلو هستند، معمولا اين مورد را درک مي کنند. خفگي به سرعت راه تنفس را مي بندد و مي تواند شما را بکشد. سرفه يک چيز خوب است و بايد تشويق شود. اين به آن معني است که بدن شما سعي دارد شي را از گلو خارج کرده و بيرون بيندازد. صحبت کردن هم خوب است. دکتر دريک مي گويد: “اين به آن معنا است که هوا از طريق تارهاي صوتي شما رد مي شود.” اين به معني حل شدن مشکل نيست، فقط يک نشانه خوب است، شما بايد سعي کنيد از شر مانع خلاص شويد. مانور هايمليک (Heimlich maneuver) يکي از مواردي است که اغلب در رهايي از خفگي موثر است. مانور هايمليک شامل ايستادن در پشت سر کسي است که در حال خفگي است، سپس بايد بازوهايتان را دور کمر بيمار به صورت مشت گره کرده قفل کنيد، سپس اين ناحيه را به صورت قوس به بالا محکم فشار دهيد، همزمان به کمک بالا تنه يک فشار رو به جلو نيز به بيمار وارد مي کنيم، تا چيزي که در گلو گير کرده بود به بيرون پرتاب شود. شما حتي مي توانيد مانور هايمليک را روي خودتان انجام دهيد، يک دستتان را روي شکمتان مشت کنيد و سپس با دست ديگرتان آن را به شکم تان فشار دهيد. پنوموني يا ذات الريه پنوموني به معني عفونت ريه هاي شما است. دو نوع پنوموني وجود دارد: ويروسي و باکتريايي. دکتر ادلمن مي گويد : “معمولا تنگي نفس با پنوموني ويروسي رايج است که گاهي اوقات به آن پنوموني سرپايي نيز گفته مي شود. اين نوع همچنين نسبت به ذات الريه باکتريايي راحت تر است و معمولا ظرف يک تا سه هفته پاک مي شود. به طور کلي ذات الريه باعث مي شود که مجاري هوايي شما ورم کند و کيسه هاي هوايي در ريه هاي شما پر از خلط شود و به تنگي نفس و خستگي منجر شود.” پنوموني باکتريايي مي تواند به طور ناگهاني و يا طي چند روز بروز کند و همچنين ممکن است تب بالا را به همراه داشته باشد. پنوموني ويروسي معمولا در عرض چند روز ظاهر مي شود و مي تواند بسيار شبيه آنفولانزا باشد. پنوموني باکتريايي مي تواند با آنتي بيوتيک درمان شود. داروهاي ضد ويروسي هم ممکن است به پنوموني ويروسي کمک کنند. همچنين واکسن هايي ضد باکتري پنوموني باکتريايي که شايع ترين علت پنوموني باکتريايي هستند، براي کودکان خردسال، بزرگسالان مسن تر و افراد مبتلا به شرايط سلامتي خاص توصيه مي شود. فشار خون پايين فشار خون پايين مي تواند باعث مشکلات سلامتي شود و تنگي نفس يکي از آن هاست. فشار خون بسيار پايين – که هيپوتانسيون ناميده مي شود – مي تواند موجب سرگيجه شده و حتي ممکن است شما را بيهوش کند. فشار خون پايين (۹۰/۶۰ يا کمتر) مي تواند ناشي از کمبود آب بدن (حتي در اثر تمرين شديد)، عفونت، حاملگي، داروهاي خاص و شرايط پزشکي باشد. انواع خاصي از فشار خون پايين وجود دارد. به عنوان مثال، فشارخون ارتواستاز (Orthostatic hypotension) زماني است که شما ناگهان از حالت نشسته يا دراز کشيده بلند مي شويد و فشار خون شما پايين مي افتد. Postprandial hypotension نيز بعد از خوردن غذا اتفاق مي افتد. اختلالات در مغز يا سيستم عصبي تان نيز مي تواند فشار خون را کاهش دهد. با هيدراته ماندن و جلوگيري از کم آب شدن بدن، خوردن نمک به اندازه کافي، اجتناب از الکل، پوشيدن جوراب هاي متراکم و هرگونه شرايط پزشکي يا داروهايي که ممکن است به علائم شما کمک کنند، از پايين آمدن فشار خون جلوگيري کنيد. مشکل قلبي قلب و ريههاي شما به شدت به هم مرتبط هستند. دکتر ادلمن ميگويد: “هر چيزي که توانايي قلب براي پمپ کردن خون را کاهش دهد، باعث تنگي نفس مي شود.” او مي گويد: “قاعده کلي اين است که اگر برون ده قلبي يا cardiac output شما هنگامي که شما ورزش مي کنيد (حتي ورزش هاي خفيف مانند راه رفتن) آن چيزي نيست که بايد باشد، شما احساس تنگي نفس خواهيد داشت که مي تواند ناشي از عوامل قلبي عروقي باشد.” داشتن يک قلب بزرگ، تپش قلب غيرطبيعي، يا حمله قلبي از جمله بيماري هايي هستند که مي توانند موجب تنگي نفس شوند. تنگي نفس يک علامت رايج در افراد مبتلا به نارسايي احتقاني قلب است. دکتر دريک مي گويد: “در نارسايي قلبي، قلب به اندازه کافي قوي نيست و تجمع بيش از حد مايع در بافت ها ازجمله در اندامها، شکم، کبد، دستگاه گوارش و ريه را به دنبال دارد” در مورد علائم خود با دکتر خود صحبت کنيد و اگر تنگي نفس به طور ناگهاني رخ مي دهد، شديد است و با درد قفسه سينه يا ساير نشانه هاي حمله قلبي همراه است، به دنبال مراقبت هاي اضطراري باشيد.