مهر/ فشارخون، يکي از مهمترين تهديدات سلامت انسان تلقي ميشود که زمينه ابتلاء به بسياري از بيماريهاي غير واگير را فراهم ميکند.
پرفشاري خون که معمولاً فشار خون بالا ناميده ميشود، زماني است که فشار پمپ شدن خون از قلب به درون سرخرگها به طور مداوم، خيلي قوي است. سرخرگها، رگهاي خوني هستند که خون را از قلب به تمام نقاط بدن منتقل ميکنند و فشار خون در اثر نيروي فشار خون پمپ شده توسط قلب در برابر ديواره رگها ايجاد ميشود. بنابراين هر قدر فشار خون بالاتر باشد، قلب بايد سختتر کار کند.
متأسفانه پرفشاري خون معمولاً موجب بروز علائم و نشانهاي نميشود. فشار خون بيش از حد بالا (پرفشاري خون بحراني) ممکن است سبب ايجاد سردرد، اضطراب، تنگي نفس، خونريزي بيني، تهوع و استفراغ، درد شديد قفسه سينه و حرکاتي که شما نميتوانيد کنترل کنيد (تشنج)، شود.
مينا کاوياني مسئول آموزش همگاني انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي کشور در مورد عوامل خطر ايجاد فشار خون بالا، گفت: عوامل خطري که کنترل آن براي فرد دشوار يا غيرممکن است، داشتن بيماري مزمن کليوي، داشتن سابقه خانوادگي ابتلاء به پرفشاري خون و…، است.
وي با اشاره به نقش سن در بروز فشار خون بالا، افزود: با افزايش سن، خطر ابتلاء به پرفشاري خون افزايش مييابد. به طوري که تا قبل از ۴۵ سالگي مردان در معرض خطر بيشتري نسبت به زنان هستند. بعد از ۶۵ سالگي، زنان نسبت به مردان در معرض خطر بيشتري هستند.
کاوياني ادامه داد: عوامل خطري که فرد ميتواند آنها را کنترل کند، شامل مصرف دخانيات، ابتلاء به بيماري ديابت نوع ۲، داشتن کلسترول بالا و يا هر دوي اين موارد، ورزش نکردن يا نداشتن فعاليت بدني کافي، داشتن اضافهوزن و چاقي، دريافت مقدار زياد چربي، قند و شکر، انرژي و نمک در رژيم غذايي خود و نوشيدن الکل است.
وي در ارتباط با تغييرات شيوه زندگي که ميتواند منجر به کنترل فشار خون شود، گفت: از رژيم غذايي سرشار از منابع فيبر غذايي و پتاسيم و حاوي مقادير کم سديم، شکر افزوده و چربي استفاده کنيد.
کاوياني افزود: مقدار مناسبي از ميوهها و سبزيهاي تازه بخوريد. سعي کنيد تا حد امکان نيمياز بشقاب غذاي شما در هر وعده، با ميوهها و سبزيها پر شود. همچنين، از غلات کامل (سبوس دار) در برنامه غذايي خود استفاده کنيد. اين موارد شامل پاستاي تهيه شده از گندم کامل، برنج قهوهاي يا نان غلات کامل است. حدود يک چهارم بشقاب خود را از اين مواد غذايي قرار دهيد.
وي تاکيد کرد: از فرآوردههاي لبني کم چرب مانند شير بدون چربي يا ماست کم چرب استفاده کنيد.
مسئول آموزش همگاني انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي کشور، گفت: از مصرف برشهاي گوشت پرچرب، گوشتهاي فرآيند شده مانند سوسيس و کالباس و گوشت مرغ با پوست، خودداري کنيد. حدود يک چهارم بشقاب خود را با منابع پروتئيني بدون چربي، مثل ماهي، گوشت مرغ بدون پوست، انواع لوبيا و تخم مرغ پر کنيد.
کاوياني ادامه داد: از مصرف غذاهاي آماده و فرآيند شده، خودداري کنيد. دريافت سديم روزانه خود را کاهش دهيد. بيشتر افراد مبتلا به پرفشاري خون بايد کمتر از ۱۵۰۰ ميلي گرم سديم در روز مصرف کنند. ضمن اينکه از مصرف الکل بپرهيزيد.
وي با تاکيد بر اين موضوع که با مراقبين بهداشتي خود درباره حفظ وزن بدن مناسب مشورت کنيد، تصريح کرد: از آنها بپرسيد چه وزني براي شما مناسب است.
کاوياني افزود: روزانه حداقل ۳۰ دقيقه ورزش کنيد طوري که قلب شما تندتر بزند. اين فعاليتها ميتواند شامل پياده روي، شنا يا دوچرخه سواري باشد. ورزشهايي را براي تقويت عضلات (ورزشهاي مقاومتي) در برنامه ورزشي هفتگي خود بگنجانيد، نمونه آن پيلاتس است. سعي کنيد اين ورزشها را حداقل ۳ بار در هفته و هربار به مدت ۳۰ دقيقه انجام دهيد.
وي گفت: به هيچ عنوان از محصولات حاوي نيکوتين و تنباکو، مانند سيگار و قليان استفاده نکنيد. اگر براي ترک، نياز به کمک داريد، از مراقبين بهداشتي خود بپرسيد.
کاوياني ادامه داد: فشار خون خود را در منزل به همان روشي که مراقبين بهداشتي به شما گفته اند، اندازه گيري و پايش کنيد. حتماً براي ويزيت، طبق برنامه زمانبندي که مراقبين بهداشتي شما ميگويند، مراجعه کنيد. اين امر در کنترل فشار خون شما بسيار مهم است.
وي به مصرف داروها اشاره کرد و گفت: در صورتي که براي کنترل فشار خون شما دارو تجويز شده است، آنها را دقيقاً مطابق دستور پزشک مصرف کنيد. به هيچ عنوان، دوز دارويي را از قلم نيندازيد و تماميداروها را به تعداد و در وعدههاي تعيين شده توسط پزشک، مصرف کنيد. از قلم انداختن داروها، شما را در معرض خطر مشکلات ناشي از آن قرار ميدهد و ميتواند منجر به کاهش اثربخشي دارو شود.
کاوياني تاکيد کرد: از مراقبين بهداشتي خود درباره عوارض جانبي يا واکنشهاي ممکنه بدن به داروهايي که بايد مصرف کنيد، بپرسيد.
بازار