اگر مواد قندی را از رژیم غذایی خود حذف کنیم، چه اتفاقی میافتد؟
روزياتو/ گرچه بسياري از مواد غذايي مصرفي ما حاوي قند هستند اما اين ماده اصلاً براي سلامت ما خوب نيست و بهتر است که هميشه تعادل را در مصرف اين ماده رعايت کنيم. اما آيا تا به حال به اين فکر کرده ايد که اگر مصرف قند و مواد قندي را به کل کنار بگذاريد چه اتفاقي در بدن تان مي افتد؟ همه ي ما مي دانيم که ترک مصرف مواد قندي اصلاً کار ساده اي نيست اما اين مسأله بي دليل نيست: فقط به خاطر خوشمزه بودن مواد قندي نيست، بلکه قند، گيرنده هاي اوپيوئيد درون مغز را هم فعال مي کند، مسأله اي که باعث به کار افتادن سيستم پاداش مغز مي شود. به عبارت ديگر، مصرف مواد قندي «احساس» خوبي به ما مي دهد، گرچه مصرف بي رويه ي آن عوارض منفي اي دارد که مي تواند منجر به سردرد، افت انرژي و حتي برهم خوردن تعادل هورموني بدن شود. با اين حال، بايد توجه داشت که قندهاي افزودني با قندهاي طبيعي موجود در ميوه ها، عسل و شير شيرين نشده، متفاوت هستند. قندهاي تصفيه شده که به آن ها ساکارز هم گفته مي شود، از فرآوري نيشکر و چغندر به دست مي آيند. اين قندها کالري بالايي دارند و هيچ ارزش غذايي اي ندارند، در حالي که قندهاي طبيعي حاوي ويتامين و مواد معدني هستند. قندهاي فرآوري شده مضرات زيادي دارند شيريني ها، آبنبات ها و شکلات ها، نوشابه ها و حتي آن آبميوه هايي که به عنوان تغذيه ي سالم تبليغ مي شوند، حاوي مقادير زيادي قندهاي افزودني هستند. بيشتر از ۵۰ نوع قند فرآوري شده در محصولات غذايي وجود دارد و اين قندها شايد مزه ي خوبي داشته باشند اما به طور حتم براي سلامت ما مضر هستند. قندهاي فرآوري شد،ه شاخص گلوکز بالايي دارند، به همين دليل همان طور که قند خون را به سرعت بالا مي آورند، آن را به سرعت هم پايين مي برند. اين مسأله باعث بالا و پايين شدن قند خون مي شود. با بالا رفتن قند خون، انرژي ما هم به سرعت زياد مي شود، اما از آنجايي که سطح قند خون بدن به سرعت تنظيم مي شود، خيلي زود با افت انرژي يا در حقيقت، افت قند خون رو به رو مي شويم، به ويژه زماني که قند مصرف شده از نوع افزودني بوده باشد. علاوه بر اين، بدن از آنزيم هاي موجود در روده ي کوچک براي تبديل قند به گلوکز استفاده مي کند. اين مسأله معمولاً مشکل ساز نيست، چون گلوکز به دست آمده از کربوهيدرات ها به عنوان منبع انرژي در بدن ذخيره مي شود و بدن مي تواند در صورت نياز از اين منبع استفاده کند، اما مقادير اضافي گلوکز در بدن تبديل به چربي مي شود، مسأله اي که مي تواند منجر به افزايش وزن و چاقي شود. اگر مواد قندي را از رژيم غذايي خود حذف کنيم چه اتفاقي در بدن مان مي افتد؟ دل کندن از شيريني ها و نوشيدني هاي خوشمزه کار سختي است، اما حذف قند از رژيم غذايي مي تواند تأثير چشمگيري بر سلامت ما داشته باشد. اگر از آن دست افرادي هستيد که هر روز با يک شيريني خوشمزه از خودتان پذيرايي مي کنيد، چنين تغييري احتمالاً در ابتدا برايتان سخت خواهد بود. تحقيقات نشان داده ترک مصرف قند تقريباً همان تأثير ترک مواد مخدر را دارد. احساس خستگي، سردرد، مه آلودگي مغز و زودرنج شدن، از پيامدهاي احتمالي ترک قند هستند. حتي بعضي افراد دچار مشکلات گوارشي مي شوند. اما به خاطر داشته باشيد که اين يک فرآيند است و تا نتيجه گرفتن بايد صبور بود. تغيير خلق و خو مصرف قند باعث توليد هورمون هاي شادي بخشِ سروتونين و دوپامين در مغز مي شود و به دنبال آن، سيستم پاداش مغز فعال مي شود. به عبارت ديگر، هر چه قند بيشتري مصرف کنيد، دست کم به طور موقت، احساس بهتري خواهيد داشت. اما وقتي مصرف قند را به کلي کنار بگذاريد، بدن وارد حالت ترک اعتياد مي شود و اين شرايط نه براي بدن و نه براي مغز، خوشايند نيست. با شروع ترک مصرف قند، بدن به اين مسأله پي مي برد و ممکن است، به ويژه در روزهاي اول، بد خلق يا زود رنج شويد. بسياري افراد با کنار گذاشتن مصرف قند، دچار سردرد مي شوند، احساس خستگي و يا حتي غم يا افسردگي مي کنند. حالا سطح گلوکز، دوپامين و سروتونين در بدن شما پايين آمده و اين نشانه ها حاکي از آن هستند که بدن شما در حال تطبيق دادن خود با اين شرايط جديد است. بعد از حدود يک هفته، انرژي شما به تدريج افزايش پيدا مي کند و بيشتر سرحال و کمتر زودرنج خواهيد بود. بهبود وضعيت پوست مصرف زياد قندهاي تصفيه شده مي تواند منجر به افزايش توليد انسولين در بدن شود، مسأله اي که باعث بروز التهاب در پوست مي شود. در نتيجه، به خاصيت کشساني و کلاژن پوست، يعني همان ويژگي هايي که باعث درخشندگي و سفتي پوست مي شوند، صدمه وارد مي شود، مسأله اي که احتمالاً منجر به چروک شدن زودرس پوست، افتادگي پوست، جوش و روزاسه مي شود. با کاهش مصرف قند، دقيقاً عکس اين اتفاقات خواهد افتاد. کاهش مصرف قند، با تقويت الاستين و کلاژن و کاهش التهاب پوست، به بهبود وضعيت آن کمک مي کند. بهبود خواب کنار گذاشتن مصرف قند، مشکلات خواب شما را يک شبه حل نمي کند، اما ظرف چند هفته حتماً متوجه عميق تر شدن خواب تان خواهيد شد. علت اين مسأله آن است که مصرف مواد غذايي اي که قندهاي تصفيه شده ي زيادي دارند، از ميزان مراحل خواب با موج آهسته (Slow Wave Sleep) و خواب با حرکات سريع چشم (Rapid Eye Movement) کم مي کند. خواب با موج آهسته، همان خواب نيرو بخشي است که تمام خاطرات و اطلاعاتي که در طول روز کسب شده اند را يکپارچه مي کند و خواب با حرکات سريع چشم، همان مرحله اي است که در آن خواب مي بينيم. با کم کردن مصرف مواد قندي، در ميانه ي شب کمتر از خواب بيدار خواهيم شد و بنابراين، در مجموع، کيفيت خواب ما افزايش پيدا خواهد کرد. کاهش وزن، البته به شرطها و شروطها قند، به خودي خود باعث افزايش وزن نمي شود. اما مصرف بيش از اندازه ي مواد قندي مي تواند باعث بالا رفتن وزن شود. همانطور که عوامل مختلفي منجر به افزايش وزن مي شوند، عناصر مختلفي هم در کاهش وزن نقش دارند. کنار گذاشتن مصرف قند، فقط يکي از آن ها است. با کاهش يا ترک مصرف مواد قندي، از ذخيره ي چربي بدن به تدريج کم مي شود و شما مقداري وزن کم مي کنيد. با اين حال، اين مسأله، مدتي زمان مي برد و معمولاً يکي دو هفته اي طول مي کشد تا نتايج آن را در خود ببينيد. اگر اميدوار هستيد که با حذف قند از رژيم غذايي خود، به سرعت و به ميزان قابل توجهي وزن کم کنيد، بايد بدانيد که راه حل اين مسأله، مصرف بيشتر مواد پروتئيني و داشتن يک برنامه ي منظم ورزشي است که هم شامل ورزش هاي هوازي باشد و هم وزنه زدن.