آلودگی هوا جلوی جذب این ویتامین را میگیرد
ايرنا/ عضو هيئت علمي دانشکده علوم تغذيه و صنايع غذايي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي به عوارض آلودگي هوا اشاره کرد و گفت: آلودگي هوا از جمله عواملي است که مانع سنتز ويتامين D توسط نور خورشيد در بدن ميشود. دکتر «گلبن سهراب» اظهار داشت: در مورد افراد ساکن در کلانشهرها که عموماً هواي آلودهاي دارند، هم بايد به امکان کمبود ويتامين D توجه شود. وي درباره عوامل تأثيرگذار بر ساخته شدن ويتامين D در بدن گفت: برخي عوامل بر امکان توليد ويتامين D در اثر تابش نور خورشيد تأثيرگذارند؛ افرادي که پوست تيره دارند يا در مناطقي دور از خط استوا زندگي ميکنند، افرادي که داراي اضافه وزن يا چاقي هستند يا پوشش کامل در برابر نور خورشيد دارند (استفاده از ضد آفتاب، لباسهاي پوشيده، دستکش، کلاه و عينک) و افراد مسن، نميتوانند به مقدار کافي ويتامين D از طريق نور آفتاب به دست بياورند بنابراين براي اين دسته از افراد، استفاده از مکمل ويتامين D ضروري است. وضعيت کمبود ويتامين D در ايران چگونه است؟ وي درباره وضعيت کمبود ويتامين D در ايران بيان داشت: با وجود اينکه ايران کشوري آفتابي است بررسيها نشان ميدهند که ما در بيشتر مناطق کشور حدود ۸۰ درصد کمبود ويتامين D داريم. متخصص تغذيه افزود: نوع لباس، گرد و غبار، شيشه پنجرهها، هواي ابري، هواي آلوده و کرمهاي ضد آفتاب ميتوانند مانع رسيدن اشعه ماوراءبنفش به بدن و ساخته شدن ويتامين D مورد نياز در بدن فرد شوند. عضو هيئت علمي دانشکده علوم تغذيه و صنايع غذايي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي گفت: همچنين منابع غذايي ويتامين Dبسيار محدود هستند و غني سازي مواد غذايي با ويتامينD در ايران به شکل گسترده انجام نميشود . سهراب به راههاي تأمين ويتامين D اشاره کرد و گفت: راههاي تأمين ويتامين D براي بدن شامل نور خورشيد، منابع غذايي و مکمل ويتامين D است که با توجه به محدود بودن منابع غذايي آن، بهترين راه دريافت آن قرار گرفتن در معرض نور آفتاب است. وي گفت: بيشترين مقدار ويتامين D در ميانه روز (ظهر) در بدن ساخته ميشود به شرطي که حداقل صورت و دستها بدون هيچ لايه محافظي (مانند کرمهاي ضد آفتاب) در معرض نور خورشيد قرار بگيرند. سهراب، غنيترين منابع غذايي ويتامين D را روغن کبد ماهي، ماهيهاي چرب مانند ماهي سالمون، لبنيات و تخممرغ ذکر کرد. وي افزود: از آنجا که اين ويتامين به مقدار فراوان در منابع غذايي وجود ندارد، دريافت مکمل آن، با در نظر گرفتن ميزان مواجهه مفيد فرد با نور خورشيد، در صورت تجويز از سوي پزشک يا متخصص تغذيه، توصيه ميشود. متخصص تغذيه درخصوص روشهاي تشخيص کمبود ويتامين D توضيح داد: تنها راه تشخيص کمبود ويتامين D، آزمايش خون است. اگرچه علائمي همچون مشکلات گوارشي، تعريق در ناحيه پوست جمجمه، استخوان درد، افزايش وزن و بي حوصلگي ميتوانند تا حدودي نشانگر کمبود ويتامين D در بدن باشند. وي گفت: ارتباط ويتامين D يا به اصطلاح «ويتامين آفتاب»، با سلامت استخوانها، براي همگان ثابت شده و محرز است، اما امروزه علاقهمندي فراواني به اين ويتامين به دليل ارتباط با بيماريهاي مختلفي از جمله ام اس، انواع سرطان، بيماريهاي قلبي - عروقي و ديابت ايجاد شده است. سهراب بيان داشت: طي سالهاي اخير، محققان دريافتهاند که ويتامين D ميتواند نقشي حياتي در تنظيم گلوکز (قند خون)، انسولين و التهاب داشته باشد که اين يافته، به نوبه خود يک هشدار مهم براي پيشگيري از بيماريهاي قلبي- عروقي و ديابت است. ويتامين D چيست؟ بدن جهت حفظ عملکرد صحيح و سلامت خود نياز به ويتامينها دارد و ويتامينها به دو گروه اصلي تقسيم ميشوند: ويتامينهاي محلول در آب و ويتامينهاي محلول در چربي. ويتامين D از دسته ويتامينهاي محلول در چربي است (ويتامينهاي محلول در چربي شامل ويتامينهاي A، D، K و E و ويتامينهاي محلول در آب شامل ويتامينهاي گروه B و ويتامين C است). ويتامين D مانند ساير ويتامينهاي محلول در چربي در کبد و بافتهاي چربي ذخيره ميشود و همانطور که مقادير اضافه آن ميتواند سمي باشد، کمبود آن در بدن نيز با بروز بيماريهاي مختلف جسمي و روحي ارتباط دارد. ويتامين D برخلاف ساير ويتامينها ميتواند در بدن از نور خورشيد نيز ساخته شود، درحاليکه بيشتر ويتامينها فقط بايد از طريق غذا تأمين شوند.