بهداشت نيوز/ ديابت يک بيماري است که بر روي سطح قند خون تاثير ميگذارد. براي درمان ديابت راه حلهاي درماني متنوعي ذکر شده است. دانستن اينکه چه پزشکان و متخصصيني به درمان اين اختلال ميپردازند ميتواند روند درمان را براي مبتلايان آسانتر کند. و بار استرسي که بيماران مبتلا به ديابت بر دوش ميکشد را سبکتر کند. اگر جزء آن دسته از بيماراني هستيد که از ديابت رنج ميبريد با ما همراه باشيد تا درباره متخصص ديابت اطلاعاتي در اختيار شما قرار دهيم.
آيا پزشک عمومي ميتواند يک متخصص ديابت باشد؟
يک پزشک عمومي معمولا براي کمک به افراد ديابتي آموزه هاي لازم را ميبيند. و مي تواند در حد توانايي خود بيمار را در مديريت بيماري خود کمک کند. يک پزشک خانوادگي ممکن است اولين شخصي باشد که افزايش سطح قند خون بيمار را تشخيص دهد. نتايج ابتلا به ديابت غالبا در غربالگيري هاي دورهاي که توسط مراکز سلامت و پزشکان عمومي صورت ميگيرد مشخص ميشود.
پزشک عمومي در بسياري از مناطق به صورت دورهاي و هر ۳ يا ۴ ماه بيماران را چکاپ ميکند. اگر اين پزشک در تشخيص يا درمان افراد موفق نباشد، بيماران را به متخصص غدد درون ريز يا (endocrinologist) ارجاع ميدهد.
متخصص ديابت (CDE) فردي است دانش گستردهاي در شيوههاي مديريت و پيشگيري از ديابت دارد. و با انجام مطالعات مرتبط با ديابت به بيماران مبتلا به اين بيماري کمک زيادي ميکند. پزشکان زير ميتوانند به عنوان متخصص ديابت براي بيماران، خدمات مديريتي و مراقبتي انجام دهند:
اندوکرينولوژيست: متخصص غدد درون ريز
اين متخصصان مهمترين و حرفهاي ترين پزشکان در درمان بيماري ديابت هستند. در واقع واژه متخصص ديابت شايد بيشتر متوجه متخصص غدد باشد. اين متخصصان بر روي غدد درون ريز بدن و ترشح هورمونها تمرکز دارند. انسولين يکي از هورمونهايي است که در حوزه غدد درون ريز بسيار مورد توجه قرار ميگيرد. مسئول توليد اين هورمون پانکراس است. زماني که اين غده به درستي به توليد انسولين نپردازد مشکلاتي مانند ديابت براي افراد پيش ميآيد.
افراد مبتلا به ديابت نوع ۱ معمولا با خود مراقبتي ميتوانند بيماري خود را کنترل کنند. اما افراد مبتلا به ديابت نوع دو براي مديريت بيماري خود بايد با يک متخصص ديابت مشورت کنند. و از کمک او استفاده کنند.
نفرولوژيست: متخصص کليه و مجاري ادراري
افرادي که مبتلا به ديابت هستند، در معرض خطر بيشتري از بيماري کليوي هستند. به همين علت، پزشک ممکن است به طور منظم براي نظارت بر عملکرد کليه توصيه کند نزد متخصص ارولوژي برويد. متخصص کليه و مجاري ادراري با بررسيهاي دقيق ميتواند تاثيرات ديابت روي کليه را اريابي کند. و به بيمار در مديريت ديابت کمک شاياني بکند. بنابراين او نيز يک متخصص ديابت محسوب مي شود.
مربي فعاليتهاي بدني (Physical trainer)
فعاليت فيزيکي نقش مهمي در مديريت ديابت دارد. دستورالعملهاي کنوني توصيه ميکنند که بزرگسالان بايد حداقل ۱۵۰ دقيقه در هفته را بصورت تمرين هوازي متوسط و يا ۷۵ دقيقه در ورزش هوازي با شدت شديد انجام دهند. ورزش منظم مي تواند:
به حفظ سطح قند خون کمک کند
به کنترل وزن کمک کند
سيستم گردش خون را قوي نگه دارد
افراد ميتوانند با يک مربي فيزيکي کار کنند تا يک برنامه تمريني شخصي که براي آنها مناسب است را انجام دهند. هرچند که اين مربي واقعا يک پزشک نيست اما آموزشهاي لازم جهت مديريت برخي شرايط ديابت را ميگذراند. با با درجه اهمت کمتر اين شخص نيز نوعي متخصص ديابت محسوب خواهد شد.
متخصص پا و زانو (Podiatrists)
افراد مبتلا به ديابت ممکن است به طور منظم به ملاقات متخصص زانو و پا بروند. عوارض ديابت معمولا شامل آسيب عصبي و مشکلات گردش خون نيز مي شود. اين حالت مي تواند خطر ابتلا به زخم هاي جزئي و عفونت را در پاها افزايش دهد. اگر اين عفونت ها و زخم ها درمان نشده رها شوند، ممکن است گسترش بيابند. در مرحله آخر ممکن است اندام قطع شوند. کما اينکه شايعترين علت قطع و آمپوته کردن پا، بيماري ديابت است. که به آن پاي ديابتي نيز گفته ميشود.
يک متخصص پودياتريست علايم اوليه ديابت در اندام تحتاني را تشخيص داده و به بيمار کمک ميکند تا علايم را درمان کند. با توجه به اهميت اين تخصص در مديريت علايم بيماري ديابت، مي تواند به آن لقب متخصص ديابت را اختصاص داد.
چشم پزشک (Ophthalmologists)
ديابت بصورت مستقيم مي تواند چشم را تحت تاثير قرار دهد. شخص ديابتي بايد بصورت منظم و دوره اي براي کنترل علايم مربوط به درگيري چشم نزد چشم پزشک ويزيت شود. افرادي که ديابت دارند بيشتر از سايرين به بيماري هاي زير مبتلا ميشوند:
آب مرواريد يا کاتاراکت
گلوکوم
رتينوپاتي (آسيب به شبکيه چشم)
چشم پزشک اختلالات چشمي ناشي از ديابت را مديريت مي کند و به بيمار آموزش هاي لازم جهت مديريت بيماري را مي دهد. حتي ممکن است بيمار قبل از بروز عوارض چشمي مربوط به ديابت به منظور مشاوره و پيشگيري به چشم پزشک مراجعه کند. از اين نظر چشم پزشک نيز نوعي متخصص ديابت به حساب ميايد.
دندانپزشک (Dentists)
افراد ديابتي بيشتر از افراد معمولي خطر ابتلا به بيماري هاي مربوط به لثه را دارند. اگر ديابت بر لثه ها تاثير بگذارد و باعث عفونت آنها شود، اين عفونت به سرعت رشد کرده و مشکلات ديگري براي بيمار ايجاد ميکند. التيام زخم در افراد ديابتي بخاطر مشکلات متعدد به آرامي اتفاق ميافتد. دندانپزشک که در واقع يک متخصص ديابت نيز ميتواند باشد، با ارائه راهنماييها جهت حفظ سلامتي دندانها و لثه، به بيماران ديابتي کمک ميکند.
چه وقت بايد با يک متخصص ديابت ويزيت کرد؟
ديدن يک متخصص ديابت هميشه لازم نيست. بسياري از افراد ميتوانند با کنترل صحيح ديابت از پيشرفت آن جلوگيري کنند و از راه دور با پزشک در ارتباط باشند. اما گاهي عارضهاي رخ مي دهد که بدون کمک از پزشک متخصص قابل رفع شدن نيست و حتي يک پزشک عمومي هم نميتواند به بيمار کمک کند. در شرايط زير بيمار بايد با متخصص ديابت ملاقات کند:
زماني که گزينههاي درمان منظم، ديگر موثر نيستند
هنگامي که علائم جديد ظاهر ميشود
علائم تکرار يا بدتر ميشوند
وقتي که بيماران براي درمانهاي پيچيده روزانه مانند پمپهاي انسولين يا چند تزريق نياز به کمک دارند
زماني که با اطلاعات اشتباه و راههاي درماني اشتباه سردرگم مي شوند.
وقتي نميدانند سطح انسولين شان چقدر است و بايد چه دوزي تزريق کنند
اگر درباره گزينههاي درماني جديد که ممکن است کمک کنند، چيزي به گوششان بخورد
اگر آنها مايل به شرکت در پژوهشهاي تجربي يا مطالعات موردي باشند
پزشکان عمومي همه تلاش خود را براي مديريت بيماران ديابتي انجام ميدهند. با اين حال حوزه مسئوليت آنها گسترد نيست و تا حدي قادر به کمک هستند. به جرات ميتوان گفت که متخصص شماره يک ديابت همان متخصص غدد است. ولي با توجه به کمکهايي که متخصصان ذکر شده در اين مقاله به بيماران ارائه ميدهند، مي توان آنها را نيز متخصص ديابت ناميد.
بازار