۶ ماده شیمیایی در مواد غذایی و آرایشی که خطرناک نیستند

زوميت/ درحالي‌که مصرف‌کنندگان درباره‌ي برخي مواد شيميايي موجود در غذا و لباس و محصولات بهداشتي نگران‌اند، اغلب تمايز بين علم و گمان دشوار است. برخي از مواد شيميايي ارتباطات شناخته‌شده‌اي با سرطان و اوتيسم و مشکلات توليدمثلي دارند؛ اما برخي ديگر به‌اشتباه به خطرناک‌بودن متهم شده‌اند. همانند هر ماده‌ي شيميايي، سمي‌بودن هر ماده به مقدار و دفعاتي بستگي دارد که فرد درمعرض آن قرار مي‌گيرد. مواد شيميايي زير گاهي با‌ عنوان مواد شيميايي سمي يا غيرسالم درنظر گرفته مي‌شوند؛ اما به‌نظر نمي‌رسد خطري براي سلامت انسان داشته باشند. آسپارتام زماني تصور مي‌شد موجب سرطان مي‌شود؛ اما شواهد علمي نشان مي‌دهد اين ماده براي سلامتي خطرناک نيست آسپارتام (شيرين‌کننده‌ي مصنوعي) سال‌ها به‌دلايلي نادرست شک‌وشبهه‌ي بسيار درباره‌اش وجود داشت. بيشتر نگراني‌هاي مردم درباره‌ي شيرين‌کننده‌هاي مصنوعي مربوط به مطالعاتي است که روي موش انجام شده و در آن، آسپارتام با سرطان‌هايي چون لوسمي و لنفوم ارتباط داده شده است. بااين‌حال، سازمان غذا‌ و‌ داروي آمريکا و سازمان ايمني مواد غذايي اروپا اين يافته‌ها را بي‌اعتبار خوانده و گفته‌اند مصرف آسپارتام خطري ندارد. مشکل واقعي همراه آسپارتام اين است که اين ماده در نوشابه‌هاي رژيمي يافت مي‌شود که خودِ اين نوشابه‌ها لزوما سالم نيستند. نتايج پژوهش‌ها نشان مي‌دهد نوشابه‌هاي رژيمي مي‌توانند افزايش ميل به قند و حتي چاقي را موجب شوند. زماني شايعه شده بود ساخارين موجب سرطان مي‌شود؛ ولي دلايل کمي براي نگراني وجود دارد در مطالعه‌اي ديگر، ارتباط مشابهي بين ساخارين و سرطان مطرح شد. ساخارين شيرين‌کننده‌ي داراي کالري صفر بود که با نام تجاري Sweet'N Low فروخته مي‌شد. در دهه‌ي ۱۹۸۰، محصولات حاوي ساخارين به داشتن برچسب هشدار ملزم بودند که روي آن ذکر مي‌شد: «اين شيرين‌کننده در حيوانات آزماشگاهي موجب سرطان مي‌شود». اين مطالعه پس از آن از اعتبار افتاد که دانشمندان کشف کردند موش‌هاي صحرايي خود استعداد ابتلا به سرطان مثانه را دارند. در چندين مطالعه‌ي ديگر نيز، ارتباطي بين ساخارين و سرطان مشاهده نشد و سرانجام در سال ۲۰۱۶، ساخارين از فهرست مواد سرطان‌زاي برنامه‌ي ملي سم‌شناسي حذف شد. آلومينيوم موجود در دئودورانت‌ها موجب سرطان سينه نمي‌شود در اواخر دهه‌ي ۱۹۹۰، در ايميلي ويروسي ادعا شد آلومينيوم موجود در ضدعرق‌ها ممکن است موجب سرطان سينه شود. اين ادعا به‌وسيله‌ي پژوهشي مقدماتي پشتياني مي‌شد؛ اما از آن زمان به‌بعد، تأييد نشد. کميته‌ي علمي ايمني مصرف‌کننده کميسيون اروپا و انجمن سرطان آمريکا ارتباط آشکاري بين سرطان سينه و ضدعرق‌هاي حاوي آلومينيوم پيدا نکردند. شواهد نشان مي‌دهند بدن ما فقط مقادير کمي از آلومينيوم موجود در ضدعرق را جذب مي‌کند؛ اما اين مقدار در حدي نيست که خطرناک در نظر گرفته شود. پارابن‌ها از رشد باکتري‌هاي مضر در مواد آرايشي جلوگيري مي‌کنند در سال ۲۰۰۴، در مطالعه‌اي به ارتباط بين پارابن‌ها (مواد نگه‌دارنده‌ي موجود در محصولات آرايشي و مراقبت از پوست) و سرطان سينه اشاره شد؛ اما روش انجام آزمايش درست نبود. مطالعه به‌دنبال شواهدي از وجود پارابن در بافت‌هاي سرطاني مي‌گشت؛ اما مشخص نمي‌کرد آن‌ها از کجا آمده يا اينکه موجب سرطان شده‌اند يا خير. همچنين، نگراني‌هايي درباره‌ي اين موضوع وجود دارد که پارابن‌ها با تشابهي که با استروژن دارند، ممکن است موجب اختلال در سيستم هورموني شوند؛ اما بيشتر پارابن‌هاي رايج بسيار ضعيف‌تر از استروژن طبيعي موجود در بدن هستند. سازمان غذا‌ و‌ داروي آمريکا نيز مدرک قطعي درباره‌ي تأثير نامطلوب پارابن‌هاي موجود در مواد آرايشي روي سلامتي انسان پيدا نکرده است. درحقيقت، اين مواد شيميايي از رشد باکتري‌هاي مضر در مواد آرايشي و لوسيون‌ها و ضدآفتاب‌ها ممانعت مي‌کنند. مونوسديم گلوتامات موجب سردرد نمي‌شود در سال ۱۹۶۸، يکي از پژوهشگران علم بيوشيمي ادعا کرد پس از غذاخوردن در رستوران‌هاي چيني، دچار بي‌حسي و تپش قلب شده است. او مي‌گفت علت علائم او افزودني غذايي به‌نام MSG يا مونوسديم گلوتامات است که در گوشت‌هاي فراوري‌شده و چيپس‌ها و سبزيجات کنسروي يافت مي‌شود. در دهه‌ي ۱۹۹۰، سازمان غذا‌ و‌ داروي آمريکا با انجام بررسي دريافت که مصرف اين ماده خطرناک نيست. در اين مطالعه‌ي مروري، مشخص شد افرادي که دچار سردرد يا بي‌حسي يا خواب‌آلودگي مي‌شوند، احتمالا با شکم خالي مقداري زيادي از اين ماده را مصرف کرده‌اند. با تمام اين‌ها، بدنامي MSG همچنان ادامه دارد: حدود ۴۲ درصد از آمريکايي‌ها هنوز سعي مي‌کنند از مصرف اين ماده اجتناب کنند. سولفات‌هاي موجود در شامپوها اگر به آن‌ها حساسيت نداشته باشيد، مشکلي ايجاد نمي‌کنند برخي مصرف‌کنندگان به خريد شامپوهايي تمايل دارند که روي آن‌ها برچسب «بدون سولفات» وجود داشته باشد؛ اما دلايل کمي براي ترس از سولفات‌ها وجود دارد. اين مواد نوعي سورفکتانت‌ هستند و اساسا صابوني با وظيفه‌ي سنگين‌تر که برداشت چربي و روغن‌ها را آسان‌تر مي‌کند. در دهه‌ي ۱۹۹۰، تصور مي‌شد سولفات‌ها سرطان‌زا باشند؛ اما اين تئوري را شواهدي علمي اثبات نمي‌کرد. تنها افرادي که بايد درباره‌ي آن نگران باشند، کساني هستند که به اين ماده حساسيت دارند؛ چرا که سولفات‌ها موجب خشکي و تحريک پوست اين افراد مي‌شود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد