9 مشکل چشمی که نباید نادیده بگیرید
تبيان/ با افزايش سن، پلکها حالت افتاده پيدا ميکنند و بافتهاي اطراف چشم به طور طبيعي شل ميشوند؛ اما اين يک پروسهي تدريجي است نه ناگهاني. اگر يکي از پلکهايتان ناگهان افتاد بايد به اورژانس مراجعه کنيد چون ميتواند علامت سکته مغزي، يک بيماري عضلاني و يا يک مشکل عصبي باشد. بيشتر ما، به راحتي، چشمهايمان را ناديده ميگيريم در حالي که چشمهاي ما کمکمان ميکنند دنيا را ببينيم. اما زماني که يکي از چشمها يا هر دو چشم به دردسر ميافتند، تمام توجه ما را به خود معطوف ميکنند. از کجا بايد بدانيم کدام مشکل چشم مسئلهي مهمي نيست و کدام مشکل را بايد جدي بگيريم؟ چشم درد چشمدرد واضحترين علامت مشکل چشمي است که نبايد آن را دستکم بگيريد. اگر مشغول کارهاي عاديتان هستيد و چشمتان ناگهان دردناک ميشود بايد به آن توجه کنيد. اگر چشم درد ناگهان شروع شود، شديد باشد و بيش از يکي دو دقيقه طول بکشد بايد هر چه زودتر به متخصص چشم مراجعه کنيد. درد يکي از راههايي است که چشمتان به شما هشدار ميدهد دچار عفونت يا التهابي شده است؛ اما حتي اگر ميتوانيد درد چشمتان را به يک آسيب مرتبط بدانيد باز هم بايد جهت بررسي به پزشک مراجعه کنيد. خود فرد معمولاً نميتواند ميزان آسيب وارد به چشمش را ارزيابي کند و هميشه اين خود ِ آسيب نيست که چشم را به دردسر مياندازد بلکه التهاب، خونريزي و عفونت ناشي از آسيب ميتواند مسئلهي جديتري باشد. تاري ديد شايعترين علت تاري ديد، کافي نبودن مايع روان کننده در کرهي چشم است. به اين عارضه «خشکي چشم» گفته ميشود و ميتواند نتيجهي مصرف برخي از داروها مانند آنتيهيستامينها و يا ناشي از عوامل محيطي مانند باد يا دود و يا حتي استفاده از لنزهاي تماسي به مدت طولاني باشد. زنان باردار نيز معمولاً دچار خشکي چشم ميشوند که علت آن تغييرات هورموني است که بر کيفيت توليد اشک در چشمها اثر ميگذارد. هميشه هرگونه تغيير در بينايي حين بارداري را به پزشکتان اطلاع دهيد زيرا ميتواند نشاندهندهي ديابت بارداري يا فشارخون بالا باشد. اما اگر باردار نيستيد، ميتوانيد با استفاده از اشک مصنوعي مشکل خود را رفع کنيد. اگر اشک مصنوعي کمکي به شما نکرد، به متخصص چشم مراجعه کنيد. شايد هم تاري ديدتان به اين علت باشد که نياز به استفاده از عينک طبي داريد؛ اما به هر حال بايد احتمال بيماريهاي چشم را نيز بررسي کنيد. اگر تاري ديدتان ناگهاني شروع شد يا در عرض چند دقيقه يا چند ساعت دچار افت شديد در بينايي شديد بايد به اورژانس مراجعه کنيد، چون ممکن است اين حالتها به مشکلات جدي مانند التهاب عصب بينايي يا فشارخون بسيار بالا در اطراف مغز و نخاع مربوط باشند که ميتوانند مشکلات بينايي ايجاد کنند. احساس سوزش يا زبري در چشم کمبود خواب، دود در اطراف، آلرژيها و يا خشکي چشم ميتواند گاهي باعث احساس سوزش يا زبري در چشمها شود. اشک مصنوعي ميتواند اين احساس را تسکين بدهد؛ اما اگر شک داريد شيء خارجي در چشمتان رفته و باعث تحريک شده به پزشک مراجعه کنيد. گاهي غدد چربي پاي مژهها مسدود ميشوند و گاهي مايتها در اين احساس ناخوشايند نقش دارند. مايتها اين موجودات ميکروسکوپي در اطراف فوليکولهاي مژه زندگي ميکنند و از سلولهاي مردهي پوست و چربيهاي تجمع يافته تغذيه ميکنند. هر چند مايتها طبيعياند و معمولاً مشکلي ايجاد نميکنند اما اگر زياد شوند گاهي ميتوانند مشکلاتي براي چشم ايجاد نمايند. يک راهکار مفيد خانگي اين است که تکه پارچهي تميزي را به آب داغ آغشته کرده، بچلانيد و پنج دقيقه روي پلکتان نگه داريد (با چشم بسته) تا غدد چربي مسدود شده باز شوند. اگر ترديد داريد مايتها علت سوزش چشمهايتان هستند ميتوانيد با فوم پاک کننده حاوي عصاره درخت چاي پلکتان را ماساژ بدهيد و سپس به آرامي بشوييد. هميشه قبل از استفاده از هر گياهي اول آن را تست کنيد که مطمئن شويد به آن حساسيت نداريد. راهکارهاي گفته شده را هر روز به مدت چند هفته انجام دهيد تا نتيجه بگيريد. اگر بعد از چند هفته احساس سوزش و زبري در چشمتان همچنان ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنيد. سوزش چشم ميتواند نوعي آفتابسوختگي در نتيجهي قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش خورشيد و يا منابع نوري مصنوعي مانند لامپهاي برنزه باشد. از ديگر دلايل سوزش چشمها ميتواند برفکوري يا فوتوکراتيت باشد که باعث آسيب ديدن چشمهايتان ميشود. قرمزي چشم محرکهايي که در بالا گفتيم باعث خشکي و سوزش چشم ميشوند ميتوانند باعث قرمزي چشم نيز بشوند؛ زيرا رگهاي خوني چشم را گشاد و قابل رويتتر ميکنند. اگر چشمهايتان قرمز شدهاند اما احساس بدي نداريد و بيناييتان مانند معمول است ميتوانيد با اشک مصنوعي قرمزي را کاهش دهيد. قرمزي چشم زماني چشمگيرتر به نظر ميرسد که يکي از رگهاي ريز خوني در چشم پاره شود و لکهي خون در چشم ايجاد کند. اين علامت، هشداردهنده به نظر ميرسد؛ اما جاي نگراني ندارد چون صرفاً شبيه کبودي است. اما اگر قرمزي چشم با درد، سوزش، تاريد ديد، ترشح و يا هرگونه علامت جديد ديگر همراه باشد بايد به پزشک مراجعه کنيد چون احتمال ورم ملتحمه يا چشم صورتي مطرح است. دوبيني اگر دوبينيتان با بستن يکي از چشمها برطرف شود ميتواند نتيجهي يک مشکل نورولوژيکي باشد و بايد به پزشک يا اورژانس مراجعه کنيد. اگر بستن يکي از چشمها مشکل دوبينيتان را برطرف نکرد احتمالاً نتيجهي خشکي چشم يا آب مرواريد است و بايد به پزشک مراجعه کنيد و نيازي به اقدام اورژانسي نيست. افتادگي پلک با افزايش سن، پلکها حالت افتاده پيدا ميکنند و بافتهاي اطراف چشم به طور طبيعي شل ميشوند اما اين يک پروسهي تدريجي است نه ناگهاني. اگر يکي از پلکهايتان ناگهان افتاد بايد به اورژانس مراجعه کنيد چون ميتواند علامت سکته مغزي، يک بيماري عضلاني و يا يک مشکل عصبي باشد. بزرگ شدن يکي از مردمکها حتماً ميدانيد که وقتي محيطتان روشن است مردمک چشمها جمع ميشوند و وقتي نور کم است مردمکها گشاد ميشوند. مردمکهاي چشم هميشه، چه در روشنايي و چه در تاريکي، بايد با هم متقارن باشند. اگر يکي از مردمکهايتان ناگهان بزرگتر از آن ديگري شد بايد به اورژانس مراجعه کنيد چون ميتواند علامت آنوريسم يا يک مشکل مغزي ديگر باشد. مگس پران همراه با نورهاي درخشان مگس پران چشم چيزي است که خيليها تجربه ميکنند و مشکل خاصي نيست و نتيجهي تغييرات مرتبط با سن است؛ اما اگر ناگهان متوجه مگسهاي پراني در چشمتان شديد که با تجربيات قبليتان تفاوت داشتند، مخصوصاً اگر با نورهاي درخشان يا تاري ديد همراه بود، بايد فوراً به پزشک مراجعه کنيد زيرا ممکن است شبکيه چشمتان پاره شده باشد. بيشتر وقتها پارگي شبکيه خود به خودي بوده و در اثر آسيب يا ضربه نيست. جرقه در چشم همانطور که در بالا ذکر شد ديدن جرقه نور ميتواند نشانه جداشدگي يا پارگي شبکيه چشم باشد و اگر به سرعت درمان نشود، ميتواند منجر به کوري شود. بسته به محل و اندازه پارگي، پزشکتان ممکن است آن را با ليزر يا فريز درمان کند. در نهايت اين که حتي اگر هرگز علائمي مانند آنچه در بالا ذکر شد را تجربه نکردهايد، براي مراقبت از چشمانتان بنا بر توصيهي متخصصان تا قبل از 40 سالگي براي معاينه به چشمپزشک مراجعه کنيد و بعد از آن هم بايد هر دو تا چهار سال يک بار معاينه چشم انجام دهيد. اگر مبتلا به ديابت، فشارخون بالا، کلسترول بالا يا ساير مشکلات بهداشتي هستيد، بايد مراجعات بيشتري به چشمپزشک داشته باشيد. چشمپزشک ميتواند سلامت چشم و کيفيت بيناييتان را بررسي کند و اگر مشکلات سلامتي ديگري وجود داشته باشد، آن را تشخيص دهد. سلامت نيوز: 9 مشکل چشمي که نبايد ناديده بگيريد