این میوه را با پوست نخورید

بهداشت نيوز/ نتايج يک پژوهش نشان مي‌دهد ميزان نيترات در خيارهاي عرضه‌شده در بازار استان البرز بيش از حد مجاز تعيين شده توسط سازمان بهداشت جهاني و سازمان استاندارد ملي ايران است. از آن‌جايي که ميزان نيترات در بخش پوست خيار بيش از ساير قسمت‌هاي آن است، بهتر است پوست خيار قبل از استفاده کنده شود. بالا بودن غلظت نيترات در سبزيجات مي‌تواند تاثيرات منفي بر بدن بگذارد. نيتروژن يک عنصر ضروري و جزء ساختاري مهمي در ترکيبات آلي بوده و بر رشد، عملکرد و کيفيت گياه تاثير مثبت دارد. شکل غالب نيتروژن که توسط گياه جذب مي‌شود، نيترات است. سبزيجات و صيفي‌جات تمايل به تجمع نيترات در خود دارند، به خصوص اگر طي رشد آن‌ها مقدار بالايي کود نيتروژنه مصرف شود. بالاتر بودن غلظت نيترات از حد مجاز مي‌تواند بر سلامت تاثير منفي داشته باشد. در پژوهشي که توسط مهدي بهشتي، دانشجوي دکتري علوم و مهندسي خاک دانشگاه تهران، کريم شهبازي، کامبيز بازرگان از دانشياران موسسه تحقيقات خاک و آب و الهه ملک‌زاده کارشناس آزمايشگاه موسسه تحقيقات خاک و آب انجام شده، آمده است: «حد مجاز نيترات براي گوجه‌فرنگي و خيار بر اساس وزن‌ تر به ترتيب ۳۰۰ و ۱۵۰ ميلي‌گرم در کيلوگرم است. جهت بررسي وضعيت نيترات در محصول گوجه‌فرنگي و خيار در بازار استان البرز به مدت ۱۶ ماه از پاييز ۱۳۹۵ تا زمستان ۱۳۹۶ هفته‌اي دو نمونه خيار و دو نمونه گوجه‌فرنگي به صورت تصادفي از مراکز عرضه اين محصولات جمع‌آوري و به آزمايشگاه منتقل شد. کليه شرايط نمونه‌برداري طبق دستورالعمل ارائه شده توسط موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران با شماره ۴۱۰۶ انجام شد.» نمونه‌ها بعد از شستشو با آب و آب مقطر، درون آون ۶۵ درجه سانتي‌گراد تا رسيدن به وزن ثابت قرار داده شد و درصد رطوبت هر نمونه اندازه‌گيري شد. در نمونه‌هاي خيار اندام پوست، گوشت و خيار کامل به طور جداگانه براي اندازه‌گيري نيترات آماده‌سازي شد. در نهايت نمونه‌هاي خشک‌شده آسياب شد و به صورت پودري درآمد و براي هر آزمايش ۰.۵ گرم از نمونه پودرشده استفاده شد. جهت اندازه‌گيري نيترات از روش تقطير از دستگاه سمي ميکرو کجلدال استفاده شد. محققان در اين پژوهش مي‌گويند: «مقدار نيترات در تمامي نمونه‌هاي گوجه‌فرنگي از حد مجاز نيترات اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهاني ( ۳۰۰ ميلي‌گرم در کيلوگرم وزن تر) کمتر است. سازمان ملي استاندارد نيز حداکثر ميزان مجاز نيترات را در گوجه‌فرنگي ۱۲۰ ميلي‌گرم در کيلوگرم وزن تر تعيين کرده است. با اين توضيحات ميانگين ميزان نيترات در گوجه‌فرنگي توزيع شده در بازار ميوه ‌و ‌تره‌بار استان البرز کمتر از حد مجاز است.» در اين مقاله آمده است: «حداکثر مقدار نيترات اندازه‌گيري شده در خيار برابر ۱۲۲۱ و کمترين مقدار نيترات برابر ۱۵.۸ و ميانگين ميزان نيترات ۲۱۲.۲۵ ميلي‌گرم در کيلوگرم وزن تر بود. ميانگين نيترات در خيار از ميزان نيترات اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهاني (۱۵۰ ميلي‌گرم در کيلوگرم وزن تر) بيشتر است. سازمان ملي استاندارد نيز حداکثر ميزان مجاز نيترات را در خيار ۹۰ ميلي‌گرم در کيلوگرم وزن تر گزارش کرده است. با اين توضيحات ميانگين ميزان نيترات در خيار توزيع شده در بازار ميوه و تره‌بار استان البرز بيشتر از حد مجاز است.» به گفته‌ نويسندگان اين مقاله، بخش عمده خيار عرضه شده در بازار استان البرز (حدود ۷۴ درصد) داراي نيترات بيشتر از حد مجاز بودند. اين امر نشان‌دهنده آن است که از نقطه ‌نظر تجمع نيترات و خطر ابتلا به سرطان‌هاي دستگاه گوارش در نتيجه مصرف اين محصول، جمعيت مصرف‌کننده را تهديد مي‌کند، ولي براي گوجه‌فرنگي خطر چنداني در نتيجه مصرف آن وجود ندارد. به دليل بالا بودن مقدار نيترات در قسمت پوست نسبت به گوشت خيار، پوست کندن هنگام مصرف مي‌تواند خطر ورود نيترات به بدن مصرف‌کننده را به شدت کاهش دهد. محققان اين پژوهش مي‌گويند: «به منظور کاهش تجمع نيترات در محصولات کشاورزي به کارگيري روش‌هاي زراعي نظير استفاده از کشت‌هاي آلي، مواد آلي کمپوست‌شده و کودهاي زيستي براي افزايش کارآيي مصرف نيتروژن و در نتيجه کاهش مصرف کودهاي شيميايي نيتروژنه پيشنهاد مي‌شود.» اين پژوهش در سومين شماره هشتمين جلد نشريه علمي پژوهشي دانشگاه علوم‌پزشکي البرز منتشر شده است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد