باشگاه خبرنگاران/ قاسم آهنگري عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست فناوري درباره انواع بيماريهاي مرتبط با ژنتيک اظهار کرد: بيماريهاي مرتبط با ژنتيک به ۲ گروه تک ژني و چند ژني يا چند عاملي (کمپلکس) تقسيم بندي ميشوند که عمده مشکلات بشر در قرن اخير ناشي از بيماريهاي چند عاملي است که بودجه زيادي را به بودجهبندي و نظام سلامت کشورها تحميل ميکند.
او بيان کرد: امروزه بر اثر سبک زندگي و عوامل آلاينده زيست محيطي شاهد تغييرات زيادي در زندگي همه اقشار جامعه هستيم که متأسفانه به علت اينکه سبک زندگي ما از الگوي صحيحي پيروي نميکند شيوع بيماريهاي چند عاملي در جامعه افزايش پيدا کرده است. اگر افراد آموزش کافي را در زندگي ببينند کمتر شيوع اين بيماريها را شاهد هستيم، متأسفانه اغلب اين اختلالات برگشتناپذير هستند به اين معني که درمان قطعي براي آنها وجود ندارد، از سوي ديگر تشخيص و درمان آنها هم نيازمند هزينههاي سنگيني است.
عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست فناوري افزود: از جمله بيماريهاي چند عاملي ميتوان به سرطان، ناراحتيهاي اعصاب و روان، ديابت، بيماريهاي متابوليک و خود ايمن، آسم و آلرژي اشاره کرد.
آهنگري تأکيد کرد: هر فردي در بدو تولد ترکيب ژنتيکي خاصي دارد.در طول دوران زندگي بيان ژنها تغيير ميکنند. اگر ما شرايط مطلوب را براي بيان ژنها در طولانيمدت فراهم نکنيم، ژنها به اختلال در عملکرد سلولي دچار ميشوند و روي ژنهاي ديگر هم اثر ميگذارند، علت بسياري از بيماريهاي چند عاملي تغيير در بيان ژنها و تعامل گروهي ژنها جهت عملکرد صحيح سلولي است.
او تصريح کرد: ما بر اثر در تماس قرار گرفتن با انواع سموم و آلايندهها مستقيم به بيماريهاي چند عاملي مبتلا ميشويم که ناشي از اختلال در عملکرد ژنها، پروتئينها و گيرندههاي آنهاست، بنابراين بهترين راه اجراي برنامههاي پيشگيري از ابتلا به اين بيماريهاست.اجراي اين برنامهها در مقابل هزينههاي نجومي تشخيص و درمان به طور کامل معقول است.بهترين روش و کمهزينهترين آن ارتقاي ميزان آگاهيهاي عمومي جهت پيشگيري از ابتلا به بيماريهاست.سازمانهاي متولي بهداشت و کشورهاي پيشرفته به تازگي بيشتر بر روي اين موضوع در حوزه بهداشت و درمان سرمايهگذاري ميکنند.
چرا بيماريهاي چند عاملي تنها در برخي افراد بروز پيدا ميکنند؟
عضو هيئت علمي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست فناوري گفت: افراد مختلف نسبت به استرس مزمن واکنشهاي گوناگوني از خود نشان ميدهند. عدهاي از افراد در برابر استرس پاسخ شديدتري از خود بروز ميدهند. در اين اشخاص بر اثر وارد شدن استرس، ترشح هورمونهاي هيپوفيز افزايش پيدا ميکند بنابراين ميزان کورتيزول خون بالا ميرود و قند خون شخص هم بيشتر ميشود. اين استرس همچنين روي سلولهاي ايمني فرد هم اثري منفي ميگذارد.
آهنگري اظهار کرد: عملکرد صحيح ژنها در حالت طبيعي ميتواند سلولهاي ايمني ما را توانمند کند و اين سلولهاي توانمند شده قادر هستند که عليه تومورها مبارزه کنند و آنها را از بين ببرند؛ در حالي که اگر سلولهاي ايمني بدن مختل شوند، در بدن آلرژي ايجاد ميشود و بدن قادر نيست که به سلولهاي سرطاني حمله کند.
او يادآوري کرد: بيماريهايي مانند اماس ، سرطانها و ويتيليگو يا پسوريازيس در گذشته در کشور ما آنقدر شايع نبودند.گسترش اينگونه از بيماريها در کشور ميتواند شاخصي براي شيوع بيماريهاي چند عاملي باشد.امروزه در کشور با افزايش دانش پزشکي در مراکز دانشگاهي همچون کشورهاي پيشرفته با همکاري سازمانهاي متولي امر آموزش همگاني ميتوانيم از طريق افزايش آگاهيهاي عمومي اقدام کنيم تا از شيوع بيماريهايي که هزينههاي هنگفتي را در تشخيص و درمان به نظام سلامت کشور و بيماران متحمل ميکنند، جلوگيري کنيم.
بازار