نشانه هایی که میگویند شما استرس بیش از حد دارید
ميگنا/ اگر در برههاي از زندگيتان پيوسته دچار استرس بيش از حد بودهايد، احتمالا احساسکردهايد هر روز از «خودتان» دورتر و دورتر شدهايد و بيشتر مثل انساني فرومانده در لاک خود فرورفتهايد. درحاليکه شايد با خودتان ميگفتيد: «اين استرس من را ميکشد»، حتي بدون آنکه براي تسکين رنجهايتان کاري کرده باشيد، به احتمال فراوان آن دوران سخت را به سلامت پشت سر گذاشتهايد. ولي چنين کاري، يعني به حال خود رهاکردن مشکل، فقط اوضاعرا وخيمتر و طولانيتر ميکند، و موجب تاثيرات زيانبارِ بلندمدت بر بدنتان ميشود. نشانههاي استرس بيش از حد را بشناسيد، پيشاز آنکه تمام وجودتان را در بر بگيرد. ۱. احساس خستگي ميکنيد اگر باوجودِ يک استراحتِ شبانهي کامل، جداشدن از رختخواب برايتان کار سختي است، احتمالا ازنظر باليني خسته هستيد. جين پرنوتو اِرمان، کارشناس آموزش، و متخصص سلامت رفتاري در انجمن سلامتِ کلينيک کليولند، طي گزارشي ميگويد: چون بدنتان احساس ميکند بيشازحد کار انجام ميدهد، حتي داشتن يک خوابِ شبِ خوب هم جهت تجديدقوا براي روز بعد کافي نيست. براي کاهش استرس در زندگيتان کاري بکنيد. بدنتان از شما سپاسگزار خواهد شد. ۲. نميتوانيد بخوابيد عجيب آنکه، باوجودِ خستگي شديد و هميشگي، وقتي دچار استرس بيش از حد هستيد عملا خوابيدن برايتان دشوارتر ميشود. بيخوابي استرسي از اين نشات ميگيرد که نميتوانيد به تعهداتتان در زندگي فکر نکنيد به علاوهاي اين واقعيت که بدنتان هنوز، فارغ از اينکه ساعت چند است، در «حالت اضافهکاري» است. و البته چون نميتوانيد بخوابيد، روز بعد خستهتر هم خواهيد بود که اين خستگي فقط بار استرس شما را افزايش ميدهد. ۳. هميشه بيمار هستيد بديهي است، اگر خوابتان دچار مشکل باشد، بيماري ظرف مدت کوتاهي، به دنبال بيخوابي، به سراغتان ميآيد. چون بدنتان در اين دورهي پراسترس بيشازحد کار کرده است، مجالي براي بهبود يافتن از بيماري يا مريضي کوچکي که در وجود شما رخنه کرده، نداشته است و شما حتي براي جنگيدن با کوچکترين سرماخوردگي هم روزگار سختي را پيشرو خواهيد داشت. مطالعات نشان دادهاند وقتي دچار استرس هستيد، سيستم ايمني بدن شما حدود ۳۰% ضعيف ميشود. «روز سلامت روان» داشتن، اغلب حسنتعبيري است براي «سر کار نرفتن»، ولي بعضيوقتها لازم است اين کار را انجام دهيم تا بدن و ذهنمان را سالم نگهداريم. ۴. فراموشکار هستيد وقتي دچار استرس هستيد به احتمال فراوان به علت آن است که يکباره کلي کار روي سرتان ريخته است. با کار زياد و مسئوليتهاي زندگي که بر سرتان آوار شدهاند، رسيدگي به همهي امور ريز و درشت دشوار ميشود. اگر بعضيوقتها يادتان نميآيد کليدهايتان را کجا گذاشتهايد يا مدام قرار و مدارهايتان را فراموش ميکنيد، به احتمال زياد تا نقطهي فروپاشي تحت استرس هستيد. کمک بخواهيد و نگذاريد اين وضعيت ادامه پيدا کند. ۵. سردرد و بدندرد مزمن داريد همانطورکه پيشتر گفتم، وقتي دچار استرس ميشويد، بدنتان خودش را در «حالت اضافهکاري» قرار ميدهد. و خستگي حاصل از آن نه تنها بر توجه و تمرکز شما تاثير ميگذارد، بلکه بر بدنتان هم فشار فيزيکي وارد ميکند. بدن شما يک سازوکار طبيعي دارد به نام "بجنگ يا فرارکن”، که از همان روزگار نخست بشريت شکل گرفته است؛ زمانيکه طبيعتا مجبور بوديم از حيوانات درنده فرار کنيم. امروزه، هرچند مجبور نيستيم نگران شيرها و خرسها باشيم که نکند از ناکجاآباد بيرون بيايند و به ما حمله کنند، اما بدنمان در برابر استرسهاي مکررِ ناشي از تلنبار شدن امور مختلف زندگي، به همان روش عمل ميکند. فکر ميکنيد چرا مالش شانهها بعد از يک روز طولاني چنان احساس خوبي به آدم ميدهد؟ چون بدنتان تمام هشت ساعتِ پيش از آن را زير بار استرس، با مسائل بيارزش دستوپنجه نرم ميکرده است. ۶. بيشاز اندازه احساساتي شدهايد دکتر لوسي هِمِن، يکي از روانشناسان سانتاکروز سي.اي. توضيح ميدهد، «وقتي به شدت دچار استرس هستيد، ساقهي مغزتان – بخش پيشين مغز- اوضاع را بهدست ميگيرد و بخشي که پيامدها را پيشبيني ميکند در سايه پنهان ميشود.» به همين خاطر است که استرس داشتن باعث ميشود غصهي گذشتهها را بخوريد، يا اگر کسي سربهسرتان گذاشت خيلي زود از کوره در برويد. يادتان ميآيد وقتي بچه بوديد و تا ديروقت بيدار ميمانديد و مجبورتان ميکردند بخنديد؟ مفهوم همان است. آنوقتها بدنتان آنقدر تحت استرس ناشي از خستگي بود که کوچکترين چيزي، هرچند به شکلي احمقانه، شما را دوباره به خنده ميانداخت. ولي وقتي يک آدم بالغ هستيد و استرس باعث ميشود کسي را که در مترو به شما تنه زده است با فشار به عقب هل بدهيد، اين بار واکنش شما-برخلاف واکنشهاي زمان کودکي- چندان خندهدار نيست! ۷. مشکلات گوارشي داريد هراندازه تاکيد کنم استرس بيشازحد ميتواند چقدر ناراحتي جسمي به بار بياورد، بازهم کم است. حالت تهوعي که هنگام ورود به پارکينگ اداره به شما دست ميدهد، واکنش مستقيمي به استرس روزي است که در پيشرو داريد. ولي اين مشکل، فقط يک سروصداي معمولي شکم نيست، ميتواند براي سيستم گوارشيتان مشکلاتي به بار بياورد که ممکن است به استفراغ يا مسائل ديگري بينجامد. ۹. احساس منگي و سرگيجه داريد همه ميدانند موقع استرس بايد نفسهاي عميق کشيد و سعي کرد آرام بود، درست است؟ وقتي خودتان را در شرفِ ترس ميبينيد، بهتر است اين نکته را يادتان باشد. وقتي پاي غريضه به ميان ميآيد، در حقيقت خودتان را با هر نفسي که ميکشيد از اکسيژن محروم ميکنيد که منجر به گيجي و «لرزش» ميشود و ميتواند باعث کاهش سطح هوشياريتان شود. وقتي استرس به شدت به شما حمله ميکند «جلوي آنرا نگيريد»، تمام تلاشتان را بکنيد تا اين بحران را پشت سر بگذاريد پيش از آنکه آسيب بيشتري به ذهن و بدن خود وارد کنيد. ۱۰. به مکانيسمهاي مقابلهاي روي ميآوريد پس از يک روز کاري سخت، احتمالا فقط دوست داريد به خانه برشد و يک بطري نوشيدني را از يخچال برداريد و پاي تلويزيون سر بکشيد. با اين که يکي دو ليوان نوشيدني بعد از به خانه رسيدن و کمي استراحت، مشکلي ندارد ولي نوشيدن براي آنکه بتوانيد استراحت کنيد کاملا مشکل دارد. چون احتمال دارد صبح روز بعد حتي با استرس بيش از حد از خواب بيدار شويد. اگر ميبينيد براي کاستن از استرس، بيشتر و بيشتر به دارو ونوشيدني وابسته شدهايد، بايد بيدرنگ به فکر کمک گرفتن باشيد.