تبيان/ آيا بابت گرفتگي بينيتان، آلرژي فصلي يا سرماخوردگي را مقصر ميدانيد؟ اگر علائمتان برطرف نشوند، ممکن است به عارضهاي جديتر مانند پوليپ بيني ربط داشته باشند.
پوليپ بيني تودهاي نرم و غيرسرطاني است که ميتواند سبب گرفتگي بيني، آبريزش بيني، فشار سينوسها و ساير علائمي شود که منحصر به اين عارضه نيستند. در اين مطلب پاسخ متخصصان به سؤالهاي رايج و مهم در مورد پوليپ بيني را ميخوانيد که کمکتان ميکنند بدانيد پوليپ بيني چيست و چگونه ميتوانيد از آنها خلاص شويد.
پوليپهاي بيني چه هستند و در کجا قرار گرفتهاند؟
پوليپهاي بيني تودههايي خوشخيمي (غيرسرطاني) هستند که ممکن است درون راههاي هوايي بيني و سينوسها قرار بگيرند:
- پوليپهاي بيني معمولاً به صورت خوشهاي شکل ميگيرند.
- پوليپهاي بيني ميتوانند در يک طرف يا هر دو طرف بيني ايجاد شوند.
- پوليپهاي بيني، گلابيشکل بوده و از نظر سايز در طيف ميکروسکوپيک تا چند سانتيمتر قرار ميگيرند.
علت پوليپ بيني چيست؟
هرچند علت پوليپ بيني هنوز کاملاً مشخص نيست؛ اما پوليپ بيني با التهاب طولاني مدت مخاط بيني و سينوسها مرتبط است که به آن، رينوسينوزيت مزمن ميگويند. رينوسينوزيت ميتواند با فاکتورهاي زيادي ارتباط داشته باشد؛ از آلرژنها گرفته تا عفونتهاي سيستم تنفسي فوقاني و حتي دود دست دوم سيگار. در برخي از افراد، اين آلودگيها ميتوانند برانگيزانندهي يک واکنش ايمني ناهنجار باشند که موجب تورم زياد مخاط بيني به شکل پوليپهاي بيني شود.
آيا پوليپ بيني خطرناک است؟
شواهدي مبني بر خطرناک بودن پوليپ بيني وجود ندارد؛ اما پوليپ بيني ميتواند آنقدر بزرگ شود که مزاحمت ايجاد کرده و تخليهي طبيعي بيني و تهويهي از سينوسها را با اختلال مواجه کند. موکوس توليد شده توسط سينوسها، قرار است آلودگيها و ذرات مزاحم را از راههاي هوايي بيني پاکسازي کند. اگر پوليپ بيني خيلي بزرگ شود، ميتواند جلوي جريان عادي موکوس را گرفته و باعث تجمع آن شده و عفونت ايجاد کند، در نتيجه مشکلات سينوستان تشديد خواهد شد.
يکي ديگر از عوارض خطرناک ناشي از پوليپ بيني آپنه انسداد خواب است که ميتواند موجب وقفهي تنفسي شما در خواب شود. در اين صورت خيلي فوري به پزشک مراجعه کنيد. پوليپ بيني موجب شعلهور شدن بيماري آسم نيز ميشود.
پوليپ بيني در بچهها شايعتر است يا در بزرگسالان؟
بستگي به اين دارد که چه نوع پوليپ بيني مدنظرتان باشد. پوليپهاي مرتبط با يک بيماري سينوسي يا آلرژي به آسپرين يا ايبوپروفن، در افراد بزرگسال شايعترند؛ اما پوليپهاي مرتبط با فيبروز کيستيک در کودکان بيشتر ديده ميشوند.
آيا برخي از افراد، بيشتر مستعد ابتلا به پوليپ بيني هستند؟
فيبروز کيستيک، يکي از عوارضي است که ممکن است فرد را در معرض ابتلا به پوليپ بيني قرار دهد. ساير بيماريها و عوارض شامل آسم و حساسيت به آسپرين همراه با پوليپ بيني، منجر به بيماري "ترياد سامتر" ميشود که به نام بيماري تنفسي حساسيت شديد به آسپرين نيز شناخته ميشود. افرادي که دچار ترياد سامتر هستند، از آسم شديد همراه به پوليپ بيني رنج ميبرند. ضمناً اين افراد مکرراً شاهد واکنشهاي شبيه آلرژي به آسپرين و ساير داروهاي ضدالتهابي غيراستروئيدي هستند.
علائم پوليپ بيني چيست؟
در مراحل اوليه، پوليپ بيني هيچ علامتي ندارد؛ اما با بزرگتر شدن پوليپ، ممکن است دچار گرفتگي بيني، سرفه، سردرد، افت حس بويايي و چشايي و فشار سينوسي شويد. متأسفانه اين علامتها ميتوانند مربوط به ساير عوارض نيز باشند مثلاً سرماخوردگي معمولي، آنفلوانزا و آلرژي.
چه زماني بايد به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در تنفس مشکلي داشتيد و يا متوجه شديد بيشتر از دو هفته است که علائم فوق را داريد و برطرف نميشوند، به پزشک متخصص گوش و حلق و بيني مراجعه کنيد.
آيا پوليپ بيني درد يا خونريزي هم دارد؟
اگر عارضهاي که داريد واقعاً پوليپ بيني باشد، نبايد هيچ دردي احساس کنيد يا خونريزي داشته باشيد؛ اما تودههاي خوشخيم يا سرطاني ديگري نيز وجود دارند که ممکن است در سينوسها يا راههاي هوايي رشد کرده و خودشان را به صورت پوليپ بيني آشکار کنند، مثلاً پاپيلوم معکوس سينوس يا سرطان سينوس. اگر دچار درد و خونريزي بيدليل در بينيتان هستيد، نبايد آن را ناديده بگيريد، مخصوصاً اگر فقط در يک سمت بيني است. متخصص گوش و حلق و بيني در صورت مشکوک شدن به عارضهتان دستور نمونهبرداري خواهد داد.
آيا شما ميتوانيد پوليپ بينيتان را ببينيد؟
پوليپ بيني به دليل جايي که در آن قرار ميگيرد، به سختي از سوراخهاي بيني قابل ديدن است، خصوصاً اگر خودتان سعي داشته باشيد اين کار را بکنيد. پزشکتان از يک ابزار مجهز به دوربين براي پيدا کردن علت گرفتگي بيني يا ديگر علائمتان استفاده ميکند.
پوليپ بيني چگونه درمان ميشود؟
پزشک بسته به تعداد و سايز پوليپهاي بيني ممکن است دارو تجويز کند يا تصميم به عمل جراحي بگيرد و يا هر دو راهکار را توصيه کند.
- داروها معمولاً شامل کورتيکواستروئيدهاي خوراکي يا استعمالي از طريق بيني ميشوند که براي کوچک کردن يا از بين بردن پوليپ تهيه شدهاند.
- در برخي موارد ممکن است براي برداشتن پوليپ بيني نياز به عمل جراحي باشد؛ مثل زماني که دچار آپنه انسدادي خواب شده باشيد. اين عمل جراحي توسط متخصص گوش و حلق و بيني و از طريق بيني انجام شده و نيازي به برش پوست در ناحيهي صورت نيست.
آيا پوليپها قابل پيشگيري هستند؟
پوليپ بيني با ممانعت از شرايطي که موجب تحريک آن ميشود، قابل پيشگيري است. بهترين کار کنترل آلرژيهاست. از مواردي مانند استعمال دخانيات، گرد و غبار، تنفس در جايي که مواد شيميايي قوي وجود دارد و چيزهايي که موجب ايجاد واکنشهاي آلرژيکي ميشود، خودداري کنيد. همهي اين موارد موجب التهاب سينوسها ميشوند. در نهايت اين که اگر احساس خشکي ميکنيد در اتاقتان يک دستگاه رطوبت ساز (بخور) قرار دهيد.
آيا ممکن است پوليپ بيني عود کند؟
هرچند کورتيکواستروئيدها و عمل جراحي ميتواند کمک کند پوليپ بيني درمان شود؛ اما اين راهکارها، التهاب اصلي را که منجر به پوليپ ميشود نميتوانند برطرف کنند. اگر علت التهاب، درمان نشده بماند پوليپ بيني احتمالاً دير يا زود عود خواهد کرد. در مورد روشهاي پيشگيري از برگشت پوليپ بيني با پزشکتان صحبت کنيد. شايد لازم باشد مصرف اسپري بيني و کورتيکواستروئيدها را ادامه دهيد. اگر علت عارضهي شما محيطي باشد، افزايش رطوبت محيط داخل يا کنترل بهتر آسم و آلرژيتان ميتواند تا حدودي از برگشت پوليپ بيني پيشگيري کند.
بازار