چرا تنها حسی که دندان‌ها دارند، درد است؟

سيناپرس/ متخصصان بهداشت دهان و دندان معتقد هستند که درد تنها حسي است که دندان‌ هايمان مي‌توانند احساس کنند و درد دندان يک مکانيسم دفاعي است که تضمين مي‌کند وقتي يک‌دندان آسيب مي‌بيند، نبايد از آن استفاده کرد و بايد نسبت به درمان آن اقدام فوري انجام داد. بسياري از افراد دندان‌هايشان را به‌ عنوان ابزاري چون چاقو يا چنگال مي‌بينند. با تصور چنين فوايدي چرا دندان‌ها در برابر درد بسيار حساس هستند؟ و چرا تنها حسي که دندان‌ها دارند، درد است؟ آيا بهتر نبود که در هر شرايطي بتوانند به ساييدن و خرد کردن مواد غذايي بپردازند؟ علي‌رغم همه ناراحتي‌هايي که افراد از درد دندان شکايت مي‌کنند، تحقيقات مشخص مي‌کنند دليل خوبي وجود دارد که دندان‌ هاي ما اين‌قدر حساس هستند. دکتر جوليوس مانز (Julius Manz) مدير برنامه بهداشت دهان و دندان در کالج سان خوان در فارمينگتون (Farmington)، نيومکزيکو و سخنگوي انجمن دندانپزشکي ايالات‌متحده آمريکا در اين رابطه اعلام کرد که درد دندان يک مکانيسم دفاعي است که تضمين مي‌کند وقتي يک‌دندان به‌عنوان ابزار خردکننده يا ساينده و ... آسيب مي‌بيند، ما متوجه شده و کاري در مورد آن انجام دهيم. جوليوس مانز در يک مصاحبه مطبوعاتي اظهار داشت: «اگر نوشيدني يا خوراکي بسيار گرم يا بسيار سردي بخوريد، دندانتان درد مي‌گيرد. اگر دنداني پوسيدگي داشته باشد، ممکن است خوردن اين غذاها يا فشار باعث درد شديد شود. در اين زمان درد باعث مي‌شود که فرد از آن دندان استفاده نکند و درد به‌عنوان مکانيسم محافظتي عمل کرده و به فرد هشدار مي‌دهد.» بر اساس توضيحات محققان و دندان‌پزشکان، اگر دندان‌درد وجود نداشت، انسان از مشکلات دندان خود باخبر نمي‌شد و همچنان از آن استفاده مي‌کرد. آسيب رسيدن به دندان‌ها در بزرگ‌سالي يک مشکل بسيار جدي خواهد بود و سلامت و طول عمر آن ها را تحت تأثير قرار مي‌دهد. برخلاف انسان‌ها، کوسه‌ها و تمساح‌ها در طول عمرشان بارها دندان‌هايشان را ازدست‌داده و دوباره صاحب دندان‌هاي جديد مي‌شوند. در توضيحات جوليوس مانز آمده است، دندان‌ها سه لايه دارند که تنها يکي از آن‌ها که دروني‌ترين لايه دندان است، مي‌تواند صدمه ببيند. اين دروني‌ترين لايه دندان، پالپ (pulp) ناميده مي‌شود و حاوي عروق خوني و اعصاب است. درد تنها حسي است که اعصاب موجود در پالپ به آن پاسخ مي‌دهند. معمولاً افراد از حساسيت‌هايشان به خوردني‌ها و نوشيدني‌هاي بسيار سرد يا بسيار گرم نسبت به دندان‌ها مي‌گويند و از آن شکايت مي‌کنند درحالي‌ که اعصاب موجود در پالپ درجه حرارت را حس نمي‌کند. درواقع حس درد ايجاد مي‌شود و اين حس مي‌گويد که فلان نوشيدني يا خوردني خيلي سرد بود. عاج، لايه مياني دندان بوده که زنده اما بدون اعصاب است. با اين‌حال، عاج حاوي مايعي است که به هنگام حرکت دندان حرکت مي‌کند و پالپ مي‌تواند حرکت آن مايع را حس کند. سومين بخش، بيروني‌ترين لايه دندان بوده که مينا ناميده مي‌شود و سخت و سفيدرنگ است که زنده نبوده بنابراين هيچ‌چيزي را حس نمي‌کند. قابل‌توجه است، بااينکه عصب‌ها در بخش زيرين يا پالپ قرار دارند اما پالپ تنها منبع درد دندان نيست. رباط پريودنتال که دندان را به استخوان فک وصل مي‌کند و در هنگام جويدن، موقعيت قرارگيري دندان‌ها را حس مي‌کند، نيز مي‌تواند منبع درد باشد جوليوس مانز در توضيحات رباط پريودنتال مي‌گويد: «هرفردي که تحت درمان ارتودنسي قرارگرفته است، مي‌گويد دندان‌هايشان درد دارد. اين احساس درد از رباط پريودنتال ناشي مي‌شود. باوجود احساس درد در پالپ و پريودنتال، براي مردم درک اين‌که درد دندان آن‌ها از کجا مي‌آيد، دشوار خواهد بود. فهميدن اين مسئله يکي از چالش‌هاي دندان‌پزشک بودن است.» ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد