نوشیدن آب در روزهای گرم سال را جدی بگیرید!
ايسنا/ مشاور رئيس انجمن تغذيه ايران با بيان اينکه با قرار گرفتن در هواي گرم امکان گرمازدگي فراهم ميشود، به ارائه راهکارهايي براي حفظ آب ميانبافتي بدن در مقابله با گرمازدگي پرداخت. دکتر برليانت بزرگمهر با اشاره به اينکه در شرايط فعلي احتمال در معرض گرما قرار گرفتن و گرمازدگي نسبتا زياد است، در خصوص نشانههاي گرمازدگي، گفت: گرمازدگي عمدتا به علت کمبود شديد آب ميان بافتي در بدن ايجاد ميشود که علائم آن شامل ضعف شديد، تشنگي شديد، سر درد، خستگي، کاهش اشتها، خشکي مخاط دهان و گلو و بيني، کم شدن ادرار، افزايش ضربان قلب و در موارد شديد کاهش عملکرد مغز است. توجه کنيد اگر گرمازدگي شديد باشد ميتواند بسيار خطرناک باشد. وي با تاکيد بر اينکه بهتر است سعي کنيم در معرض گرماي شديد قرار نگيريم، تصريح کرد: براي پيشگيري از گرمازدگي لازم است سه مورد رعايت کنيم. اول آنکه به مقدار کافي و لازم آب به بدن خود برسانيم؛ چراکه در تابستان باتوجه به آنکه تعريق بيشتر از فصول سرد سال است، مقدار زيادي آب از طريق تعريق از بدن دفع ميشود و بايد با مصرف آب و مايعات جبران شود. در اولويت بعدي بايد از مواد غذايي که باعث بروز تشنگي ميشوند پرهيز کنيم و اولويت سوم اين است که بايد از دفع زياد آب از بدن جلوگيري کنيم و نگذاريم مقدار زيادي آب از بدن دفع شود. اين مشاور تغذيه و رژيم درماني ادامه داد: اگر به جبران آب تعريق شده از بدن ميزان کافي آب به بدن نرسانيم، آب ميان بافتي بدن کاهش مييابد که سبب بروز اختلالات زيادي ميشود و اين اختلالات اگر شديد باشد ميتواند ناگوار باشد. مقدار آبي که لازم است در روز مصرف شود براي بزرگسالان حدود ۳۵ ميليليتر به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن است و در کودکان و شيرخواران نيز اين ميزان بيشتر است که بسته به عوامل مختلف متغير است؛ به طور مثال در مواقعي که غذاي مصرفي حاوي مقدار آب بيشتري است مانند سوپ، آش، آبميوه و... ميزان کمتري مورد نياز است. البته فراموش نکنيم که ميزان تعريق نيز در اين مورد موثر است. وي با تاکيد بر اينکه بهترين راه براي جبران آب از دست رفته بدن به واسطه تعريق، نوشيدن آب آشاميدني سالم است، افزود: برخي افراد مايعات ديگري مانند شربت يا نوشابههاي گازدار را جايگزين آب ميکنند که اين کار درستي نيست؛ بهترين مايع براي بدن آب سالم بهداشتي است. البته ميتوان گاهي اوقات شير يا دوغ کم نمک را نيز جايگزين آن کرد. بزرگمهر افزود: تشنگي معيار مناسبي جهت نياز بدن به آب است تا فرد با احساس آن اقدام به نوشيدن آب کند، اما گاهي ممکن است فرد چندان احساس تشنگي نکند. بنابراين نبايد منتظر زماني براي تشنه شدن بود. وي همچنين با توصيه به مصرف مواد غذايي حاوي آب، بيان کرد: برخي مواد غذايي حاوي آب مرئي هستند که ما به چشم آن را مشاهده ميکنيم مانند سوپ، آش، آبميوه و... و برخي مواد غذايي نيز آب نامرئي دارند مانند ميوهها و سبزيها که آن را مشاهده نميکنيم. پس گنجاندن ميوه و سبزي در برنامه غذايي روزانه، علاوه بر آنکه در تامين آب مورد نياز بدن موثر هستند، حاوي ويتامينها و مواد معدني هستند که ميتوانند نياز بدن به اين مواد را پاسخگو باشند. مشاور رئيس انجمن تغذيه ايران با بيان اينکه بهتر است مصرف مواد غذايي که باعث تشنگي ميشوند را کاهش دهيم، افزود: اين مواد غذايي شامل نمک (که به علت ايجاد تغيير در فشار اوسموزي داخلي بدن موجب تشنگي ميشود)، پروتئين حيواني و کافئين هستند که ميتوانند سبب تشنگي شوند. ضمنا مصرف مواد غذايي شيرين به مقدار زياد نيز باعث افزايش نياز انسان به آب ميشوند. برخي افراد عقيده دارند در فصل تابستان به علت تعريق زياد مقداري سديم از بدن دفع ميشود و لازم است از نمک بيشتري براي جبران آن استفاده کنيم؛ اين موضوع درست است که مقداري سديم از بدن از طريق تعريق دفع ميشود، اما بايد سه نکته را مد نظر قرار دهيم؛ اول آنکه راه اصلي دفع سديم از بدن از طريق کليهها است و موقعي بدن در شرايط کمبود جدي سديم قرار ميگيرد که تعريق بسيار شديد باشد، از سوي ديگر غدد مترشحه عرق خود را با دفع سديم از طريق تعريق مطابقت ميدهد به اين ترتيب که طبق مکانيسم جبراني بدن وقتي تعريق زياد ميشود مقدار کمتري سديم از اين طريق دفع ميشود. همچنين در وهله سوم تمام مواد غذايي داراي مقداري سديم هستند که بسته به انواع آنها متفاوت است؛ برخي مواد غذايي که حاوي آب بيشتري هستند سديم کمتري دارند مانند ميوهها و سبزيها و برخي ديگر مانند گوشت و تخم مرغ و... سديم بيشتري دارند. اين نکته به آن معناست که سديم مورد نياز بدن از طريق مواد غذايي نيز دريافت ميشود. همچنين مصرف مواد غذايي شيرين به مقدار زياد نيز باعث افزايش نياز انسان به آب ميشود. بزرگمهر در تشريح موادي که سبب دفع مقدار زيادي آب از بدن ميشوند، خاطرنشان کرد: اين مواد مانند پروتئينهاي حيواني که متابوليت دفعي آنها اوره است براي دفع مقدار زياد آب لازم دارند. به اين ترتيب با مصرف زياد پروتئين حيواني آب زيادي از بدن دفع ميشود. يکي ديگر از اين مواد کافئين شامل چاي و قهوه است. اين اقلام سبب ميشود مقدار زيادي آب از بدن دفع شود. بنابراين در مصرف اين مواد نبايد افراط کرد. عوامل ديگري که ميتوانند سبب دفع مقدار زيادي آب از بدن شوند شامل خونريزي زياد، اسهال، استفراغ و تب بالا است که تعريق زياد را به دنبال دارد. وي با بيان اينکه مصرف آب و مواد غذايي حاوي آب ميتوانند سبب جبران کمبود آب از دست رفته از بدن از طريق تعريق شوند، اظهار کرد: مصرف آب به ميزان کافي همچنين سبب افزايش کارايي بدن ميشود و سبب ميشود که واکنشهاي بيولوژيکي داخلي بدن به خوبي انجام شود.