سيناپرس/ شير به عنوان يک غذاي کامل حاوي ۱۸ ماده از ۲۲ ماده ضروري براي بدن است و نسبت به هر مواد ديگري در رژيم غذايي روزمره در هر کالري مقدار بيشتري کلسيوم، منيزيوم، فسفر، پتاسيوم، زينک و پروتئين دارد.
بر اساس آمارهاي کشوري، ميانگين مصرف سرانه جهاني شير ۱۵۰ کيلوگرم و حتي در برخي کشورهاي اروپايي اين عدد براي هر نفر فراتر از ۳۰۰ کيلوگرم است.
تعادل و تنوع اجزاي غذايي در شير باعث شده که با مصرف يک ليوان از آن در روز بتوان بخش عمده اي از مواد ضروري مورد نياز بدن را تامين کرد، آب ۸۷ درصد بخش عمده شير را تشکيل مي دهد، ۵/۳ درصد مواد شير از چربي، ۵/۳ درصد پروتئين، ۷/۴ درصد لاکتوز يا قند شير و هشت درصد املاح و ويتامين ها تشکيل شده است.
برخي متخصصان بر اين باورند که بخش قابل توجهي از شير را آب تشکيل مي دهد، شير به دليل آنکه حاوي کلسيم بالايي است تاثير مثبتي بر تراکم استخوان دارد و نوشيدن آن در سالهاي کودکي و نوجواني نقش مهمي در رشد و حفظ سلامت استخوانها دارد.
آنها بر اين باورند که مصرف شير بطور روزانه با در نظر گرفتن مزاج يا تيپبدني به سلامت بدن و جلوگيري از پوکي استخوان کمک ميکند.
مائده رحمتي متخصص تغذيه روز يکشنبه و همزمان با ۳۱ مي (۱۱ خرداد) روز جهاني شير در مورد اين ماده غذايي به ايرنا گفت: نوشيدن شير قبل از خواب باعث افزايش حجم بدن ميشود و بهتر است افرادي که تيپ بدني خشک و لاغر دارند از اين خاصيت شير براي رسيدن به وزن دلخواه استفاده کنند، براي اين منظور بهتر است يک فنجان شير گرم را با مقدار کمي شکر ترکيب کنند و نيم ساعت قبل از خواب بنوشند.
وي با بيان اينکه شير منبع خوبي براي املاح مورد نياز بدن مانند کلسيم، فسفر، منيزيم و پتاسيم و ويتامينها و اسيد فوليک است، افزود: در کشورهاي در حال توسعه شير يک عنصر کليدي در راه بهبود تغذيه و امنيت غذايي محسوب ميشود و کودکان و نوجواناني که در روز ۲۴۵ ميليليتر شير (يک ليوان متوسط) مينوشند رشد بيشتري پيدا ميکنند.
رحمتي ادامه داد: يکي ديگر از فوايد نوشيدن روزانه شير براي سلامتي اين است که شير ميتواند فشار خون را مخصوصا در افرادي که فشار خون بالا يا پايين دارند کنترل کند اگر فردي دچار استرس است با خوردن يک ليوان شير که حاوي پروتئين و لاکتيوم بوده فشار خون را پايين آورده و هورمونهاي ايجادکننده استرس و افسردگي را متعادل ميکند و با اين کار، مغز به آرامش ميرسد.
اين متخصص تغذيه گفت: با خوردن روزانه شير ميتوانيد سلامت مو را حفظ و از ريزش آن جلوگيري کرد، زيرا ويتامينهاي موجود در شير مانند ويتامين A و ويامين B۶ براي مو مفيد هستند و اين ويتامينها در کنار پتاسيم موجود در شير، باعث حفظ سلامتي ميشوند.
وي تصريح کرد: شير، خواص زيادي دارد، يکي از آنها افزايش هوش است، منيزيم موجود در شير به بالا رفتن هوش کمک ميکند. بر اساس تحقيقات انجام شده، اين ماده در افزايش هوش کودکان و جلوگيري از فراموشي در بزرگسالان نقش دارد و مواد مغذي موجود در يک ليوان شير، سلامت روده بزرگ را حفظ کرده و از ابتلاي آن به سرطان جلوگيري ميکند.
در کشور ما غني سازي شير با ويتامين D انجام مي شود
زهرا عبداللهي مديرکل دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي نيز در تشريح خواص شير به ايرنا گفت: در هر کشوري بسته به نوع کمبودهايي که در مردم وجود دارد، نوع و مقدار ويتامين ها يا املاح اضافه شده به شير تعيين مي شود، در کشور ما غني سازي شير با ويتامين D انجام شده و با مصرف يک ليوان شير غني شده با اين ويتامين ۳۰ درصد نياز روزانه افراد به اين ويتامين برآورده مي شود.
وي افزود: شير، صرف نظر از منبع توليد، بسته به نسبت اجزاي متشکله از جمله چربي و روش هاي مختلف فرآوري انواع متفاوتي دارد، پيشرفت هاي تکنولوژي موجب شده که انواع بي شماري از شير و ترکيبات آن از شير خام گرفته تا شير پاستوريزه، شير استريليزه، شير خشک و غيره با مقدار متفاوتي از رطوبت، چربي و پروتئين و يا ساير ريزمغذي ها در بازارهاي جهاني يافت شود.
عبداللهي ادامه داد: امروزه شير با نسبت درصدهاي متفاوت چربي از صفر تا چربي موجود در شير کامل توليد مي شود و مقدار چربي شير استاندارد يا شير معمولي در ايران ۵/۲ درصد است.
وي گفت: شير کم چرب حدود ۵/۱ درصد و شير پرچرب يا شـيـر کـامـل حدود ۵/۳ درصد چربي دارد، چربي شير حاوي ويتامين هاي محلول در چربي مثل ويتامين A، کلسترول و اسيدهاي چرب اشباع بوده و مصرف شير کم چرب به خصوص براي افراد مبتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي، ديابت و افراد چاق به جاي شير معمولي توصيه مي شود و ويتامين A موجود در چربي شير به رشد کودکان کمک مي کند.
مديرکل دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي ادامه داد: حساسيت به قند شير (لاکتوز) به طور طبيعي در برخي از بزرگسالان وجود دارد، اين حساسيت در اثر عدم ترشح آنزيم لاکتوز در روده انسان به وجود مي آيد و عدم تحمل لاکتوز يا حساسيت به قند شير در اثر عدم هضم لاکتوز و باقيماندن آن در دستگاه گوارش و سپس تخمير توسط باکتري هاي روده بزرگ موجب توليد گاز و اسيد در لوله گوارش و بروز عوارض گوارشي مانند دل درد و تهوع مي شود.
بازار